متن عربی

70.و من خطبة له (علیه السلام):في ذم أهل العراق و فيها يوبخهم على ترك القتال و النصر يكاد يتم ثم تكذيبهم له‏

(1)أَمَّا بَعْدُ يَا أَهْلَ الْعِرَاقِ فَإِنَّمَا أَنْتُمْ كَالْمَرْأَةِ الْحَامِلِ حَمَلَتْ (2)فَلَمَّا أَتَمَّتْ أَمْلَصَتْ وَ مَاتَ قَيِّمُهَا

(3)وَ طَالَ تَأَيُّمُهَا وَ وَرِثَهَا أَبْعَدُهَا.

(4)أَمَا وَ اللَّهِ مَا أَتَيْتُكُمُ اخْتِيَاراً وَ لَكِنْ جِئْتُ إِلَيْكُمْ سَوْقاً

(5)وَ لَقَدْ بَلَغَنِي أَنَّكُمْ تَقُولُونَ عَلِيٌّ يَكْذِبُ

(6)قَاتَلَكُمُ اللَّهُ تَعَالَى فَعَلَى مَنْ أَكْذِبُ

(7)أَ عَلَى اللَّهِ فَأَنَا أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِهِ

(8)أَمْ عَلَى نَبِيِّهِ فَأَنَا أَوَّلُ مَنْ صَدَّقَهُ

(9)كَلَّا وَ اللَّهِ لَكِنَّهَا لَهْجَةٌ غِبْتُمْ عَنْهَا

(10)وَ لَمْ تَكُونُوا مِنْ أَهْلِهَا

(11)وَيْلُ أُمِّهِ كَيْلًا بِغَيْرِ ثَمَنٍ لَوْ كَانَ لَهُ وِعَاءٌ وَ لَتَعْلَمُنَّ نَبَأَهُ بَعْدَ حِينٍ‏.

متن فارسی

 از سخنان آن حضرت است در مذمت اهل عراق

(1)پس از ستایش خدا و درود بر رسول خدا و آل او، ای اهل عراق همانا شما مانند زنی هستید که حامله شد.

(2)چون مدت حمل می خواست تمام شود بچه را مرده سقط نمود، و از ان طرف شوهر قیم او هم مرد.

(3)و بیوه ماندن او طولانی شد، و اشخاص دورتر و بیگانه آن زن را وارث شده ارث را از دست او بردند(منظور این است که اهل عراق در صفین زیاد کشیدند و کشته های بسیار دادند جون نزدیک به پیروزی رسیدند فریب خورده دست خالی ماندند).

(4)اگاه باشید سوگند به خدا من به شهر و نزد شما به اختیار خود نیامدم بلکه نزد شما بی اختیار کشیده شده آمدم (امام برای خاموش نمودن فتنه جمل مجبور بود به بصره رود، و چون سپاه حجاز ضعیف بود بناچار از کوفه استمداد نمود، و اکثر سپاه او از مردم کوفه شد، پس از اتمام فتنه بصره با کوفیان برگشته و در آنجا گرفتار قضا و قدر شد).

(5)به من رسیده که می گویید و شایع می کنید که علی دروغ می گوید.

(6)خدا شما را بکشد به که دروغ می گویم و دروغ می بندم؟

(7)بخدا؟ من که اول کسی هستم که به او ایمان آورده است.

(8)یا بر پیغمبر او من که اول کسی هستم که او را تصدیق کرده است.

(9)بخدا سوگند این چنین نیست(من دروغ نمی گویم- امام از بعض امور غیبی خبر می داد که از رسول خدا یاد گرفته بود، اهل کوفه هم متوجه و متحمل نمی شدند واما را نسبت به دروغ میدادند، امام می فرماید): ولی این لهجه و سخن گفتن است که شما از آن غائب و بی خبر بوده ایند.

(10)و اهل آن نیستید و قابلیت شنیدن انرا ندارید.

(11)عجب از او که مرا دروغ گو می پندارد- من علم و دانش و اخبار گذشته و آینده را- به او پمانه می کردم بدون گرفتن بها و اجرت اگر برای او ظرفیت و لیاقت و استعداد بود.

(12)و بزودی خبر انرا خواهید دانست و لو بعد از مدتی.