متن عربی

167.و من كلام له  (علیه السلام):بعد ما بويع له بالخلافة،

(1)و قد قال له قوم من الصحابة: لو عاقبت قوما ممن أجلب على عثمان

(2)فقال عليه السلام:يَا إِخْوَتَاهْ إِنِّي لَسْتُ أَجْهَلُ مَا تَعْلَمُونَ

(3)وَ لَكِنْ كَيْفَ لِي بِقُوَّةٍ وَ الْقَوْمُ الْمُجْلِبُونَ عَلَى حَدِّ شَوْكَتِهِمْ يَمْلِكُونَنَا وَ لَا نَمْلِكُهُمْ

(4)وَ هَا هُمْ هَؤُلَاءِ قَدْ ثَارَتْ مَعَهُمْ عِبْدَانُكُمْ وَ الْتَفَّتْ إِلَيْهِمْ أَعْرَابُكُمْ (5)وَ هُمْ خِلَالَكُمْ يَسُومُونَكُمْ مَا شَاءُوا

(6)وَ هَلْ تَرَوْنَ مَوْضِعاً لِقُدْرَةٍ عَلَى شَيْ‏ءٍ تُرِيدُونَهُ

(7)إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ أَمْرُ جَاهِلِيَّةٍ وَ إِنَّ لِهَؤُلَاءِ الْقَوْمِ مَادَّةً

(8)إِنَّ النَّاسَ مِنْ هَذَا الْأَمْرِ إِذَا حُرِّكَ عَلَى أُمُورٍ

(9) فِرْقَةٌ تَرَى مَا تَرَوْنَ وَ فِرْقَةٌ تَرَى مَا لَا تَرَوْنَ وَ فِرْقَةٌ لَا تَرَى هَذَا وَ لَا [هَذَا] ذَاكَ

(10)فَاصْبِرُوا حَتَّى يَهْدَأَ النَّاسُ وَ تَقَعَ الْقُلُوبُ مَوَاقِعَهَا وَ تُؤْخَذَ الْحُقُوقُ مُسْمَحَةً

(11)فَاهْدَءُوا عَنِّي وَ انْظُرُوا مَا ذَا يَأْتِيكُمْ بِهِ أَمْرِي

(12)وَ لَا تَفْعَلُوا فَعْلَةً تُضَعْضِعُ قُوَّةً وَ تُسْقِطُ مُنَّةً وَ تُورِثُ وَهْناً وَ ذِلَّةً (13)وَ سَأُمْسِكُ الْأَمْرَ مَا اسْتَمْسَكَ وَ إِذَا لَمْ أَجِدْ بُدّاً فَآخِرُ الدَّوَاءِ الْكَيُ‏.

متن فارسی

از فرمایشات آن حضرت است پس از آنکه به او بیعت به خلافت شد.

(1)عده ای از اصحاب آن بزرگوار گفتند: کاش قومی را که بر عثمان شوریده و اجتماع کردند کیفر کنی.

(2)امام فرمود: ای برادران! من به آنچه شما میگویید جاهل و ناآگاه نیستم.

(3)ولی مرا چگونه این قدرت و توان باشد در صورتی که گروه اجتماع کننده در نهایت قدرت خود باقی هستند، بر ما مسلطند و ما بر ایشان تسلط نداریم.

(4)و آگاه باشید اینها ایشانند که برده های شما همراه ایشان شورش نموده و بادیه نشینان به آنها پیوسته اند.

(5)و ایشان در میان شما هستند و هر طور میخواهند با شما رفتار میکنند.

(6)و آیا محلی به توانایی آنچه میخواهید می بینید.

(7)و این کار، کار جاهلیت و نادانی است، و این گروه را ماده و یاری رسان است.

(8)و مردم درباره این کار(خونخواهی عثمان) – اگر تعقیب شود بر چند عقیده و چند دسته اند:

(9)یکدسته رایشان مثل رای شما است( طالب قصاص هستند) و یکدسته می بینند آنچه را که شما نمی بینید(قصاص را لازم نمی دانند) و دسته سوم نه اینرا می بینند و نه آنرا(بی اعننا و بی نظر هستند).

(10)پس صبر کنید تا مردم آرامش یایند، و دلها در جای خود واقع شود و قرار گیرد، و حقوق به آسانی گرفته شود.

(11)پس از فشار آوردن بر من آرام باشید(به من مهلت دهید) ومنتظر باشید چه امری از من به شما میآید.

(12)و کاری نکنید که قوت و قدرتی را سست کند، و طاقت و توان را ساقط کند، و باعث سستی و خواری شود.

(13)و بزودی کار را با مدارا و اصلاح نگه میدارم مادامی که نگهداری و مدارا ممکن باشد، و چون چاره ای پیدا نکنم پس آخرین دوا و معالجه داغ کردن است(این جمله اخر الدواء... از امثال معروف است که دراره کاری که به درجه نهایی رسیده باشد بکار برند).