خانه > ترجمه ( عبدالمحمد آیتی) > زهد ورزیدن ( خطبه شماره 102 )
خطبـه ها
نامـــه ها
حکمت ها
غرائب الکلم
متن عربی
(102) (و من خطبة له ( عليه السلام )
- انْظُرُوا إِلَى الدُّنْيَا نَظَرَ الزَّاهِدِينَ فِيهَا الصَّادِفِينَ عَنْهَا
- فَإِنَّهَا وَ اللَّهِ عَمَّا قَلِيلٍ تُزِيلُ الثَّاوِيَ السَّاكِنَ
- وَ تُفَجِّعُ الْمُتْرَفَ الآْمِنَ
- لَا يَرْجِعُ مَا تَوَلَّى مِنْهَا فَأَدْبَرَ
- وَ لَا يُدْرَى مَا هُوَ آتٍ مِنْهَا فَيُنْتَظَرُ
- سُرُورُهَا مَشُوبٌ بِالْحُزْنِ
- وَ جَلَدُ الرِّجَالِ فِيهَا إِلَى الضَّعْفِ وَ الْوَهْنِ
- فَلَا تَغُرَّنَّكُمْ كَثْرَةُ مَا يُعْجِبُكُمْ فِيهَا
- لِقِلَّةِ مَا يَصْحَبُكُمْ مِنْهَا
- رَحِمَ اللَّهُ امْرَأً تَفَكَّرَ فَاعْتَبَرَ
- وَ اعْتَبَرَ فَأَبْصَرَ
- فَكَأَنَّ مَا هُوَ كَائِنٌ مِنَ الدُّنْيَا عَنْ قَلِيلٍ لَمْ يَكُنْ
- وَ كَأَنَّ مَا هُوَ كَائِنٌ مِنَ الْآخِرَةِ عَمَّا قَلِيلٍ لَمْ يَزُلْ
- وَ كُلُّ مَعْدُودٍ مُنْقَضٍ
- وَ كُلُّ مُتَوَقَّعٍ آتٍ
- وَ كُلُّ آتٍ قَرِيبٌ دَانٍ
- (منها)
- الْعَالِمُ مَنْ عَرَفَ قَدْرَهُ
- وَ كَفَى بِالْمَرْءِ جَهْلًا أَلَّا يَعْرِفَ قَدْرَهُ
- وَ إِنَّ مِنْ أَبْغَضِ الرِّجَالِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى لَعَبْداً وَكَلَهُ اللَّهُ إِلَى نَفْسِهِ
- جَائِراً عَنْ قَصْدِ السَّبِيلِ
- سَائِراً بِغَيْرِ دَلِيلٍ
- إِنْ دُعِيَ إِلَى حَرْثِ الدُّنْيَا عَمِلَ
- وَ إِنْ دُعِيَ إِلَى حَرْثِ الْآخِرَةِ كَسِلَ
- كَأَنَّ مَا عَمِلَ لَهُ وَاجِبٌ عَلَيْهِ
- وَ كَأَنَّ مَا وَنَى فِيهِ سَاقِطٌ عَنْهُ
- (و منها)
- وَ ذَلِكَ زَمَانٌ لَا يَنْجُو فِيهِ إِلَّا كُلُّ مُؤْمِنٍ نُوَمَةٍ
- إِنْ شَهِدَ لَمْ يُعْرَفْ
- وَ إِنْ غَابَ لَمْ يُفْتَقَدْ
- أُولَئِكَ مَصَابِيحُ الْهُدَى
- وَ أَعْلَامُ السُّرَى
- لَيْسُوا بِالْمَسَايِيحِ
- وَ لَا الْمَذَايِيعِ الْبُذُرِ
- أُولَئِكَ يَفْتَحُ اللَّهُ لَهُمْ أَبْوَابَ رَحْمَتِهِ
- وَ يَكْشِفُ عَنْهُمْ ضَرَّاءَ نِقْمَتِهِ
- أَيُّهَا النَّاسُ سَيَأْتِي عَلَيْكُمْ زَمَانٌ يُكْفَأُ فِيهِ الْإِسْلَامُ كَمَا يُكْفَأُ الْإِنَاءُ بِمَا فِيهِ
- أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَعَاذَكُمْ مِنْ أَنْ يَجُورَ عَلَيْكُمْ
- وَ لَمْ يُعِذْكُمْ مِنْ أَنْ يَبْتَلِيَكُمْ
- وَ قَدْ قَالَ جَلَّ مِنْ قَائِلٍ ( إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ وَ إِنْ كُنَّا لَمُبْتَلِينَ)
- أما قوله ( عليه السلام )كل مؤمن نومة
- فإنما أراد به الخامل الذكر القليل الشر
- و المساييح جمع مسياح و هو الذي يسيح بين الناس بالفساد و النمائم
- و المذاييع جمع مذياع و هو الذي إذا سمع لغيره بفاحشة أذاعها و نوه بها
- و البذر جمع بذور و هو الذي يكثر سفهه و يلغو منطقه
متن فارسی
خطبه اى از آن حضرت (علیه السلام)
- به اين دنيا به همان چشم بنگريد كه زاهدان و روى برتافتگان از آن، در آن مى نگرند.
- زيرا، به خدا سوگند، پس از اندك زمانى، كسانى را كه در آن جا خوش كرده اند، بيرون مى راند
- و صاحبان نعمت و امنيت را به رنج و درد گرفتار مى سازد.
- هر چه از آن پشت كرده و رفته است، باز نمى گردد
- و كس نمى داند كه آنچه در راه آمدن است چيست، تا چشم به راه آمدنش باشد.
- شاديش به اندوه آميخته است
- و دليرى و چالاكى مردانش به ضعف و سستى مى گرايد.
- نفريبد شما را آن همه چيزهايى كه به اعجابتان وامى دارد،
- زيرا، زمان همراهى آنها با شما اندك است.
- رحمت خداوند بر كسى كه بينديشد و عبرت گيرد
- و چون عبرت گرفت، ديده دلش گشوده شود.
- گويى، هر چه در دنيا موجود است، پس از اندك زمانى از ميان خواهد رفت
- و، هر چه از آخرت است، هرگز زوال نيابد.
- هر چه به شمار در آيد، پايان يافتنى است
- و هر چه انتظارش را برند، آمدنى است
- [و هر چه آمدنى است زودا كه از راه برسد.]
- و هم از اين خطبه
- دانا كسى است كه پايگاه خود را بشناسند.
- نشان نادان بودن انسان همين بس، كه پايگاه خود نشناسد.
- دشمنترين مردمان در نزد خدا، بنده اى است كه خدا او را به خود واگذارد
- و او پاى از راه راست بيرون هشته،
- بى هيچ راهنمايى، راه مى پيمايد.
- اگر به مزرعه دنيايش فراخوانند به كار پردازد
- و اگر به مزرعه آخرتش فراخوانند، اظهار ملالت و كاهلى كند،
- چنانكه گويى، كار مزرعه دنيا بر او واجب است
- و كار آخرت، كه هر بار به تأخيرش مى افكند، وظيفه او نيست.
- و هم از اين خطبه
- در آن زمان كه در پيش است، رهايى نيابد، مگر آن مؤمنى كه گمنام زيسته باشد و شرّ او به كس نرسد.
- اگر در جمعى حاضر آيد، نشناسندش
- و اگر از آنجا برود به جستجويش برنخيزند.
- چنين كسان، چراغهاى هدايت اند
- و براى كسانى كه در تاريكى گرفتارند، نشانه هاى روشن.
- اينان سخن يكى به ديگرى نبرند
- و عيوب نهان كسان آشكار نسازند. در آنها نشانى از سفاهت نيست.
- خداوند درهاى رحمتش را به روى آنان گشاده است
- و سختى عقوبت و سخط خويش از آنان برمى دارد.
- اى مردم، بزودى زمانى بر شما خواهد آمد، كه اسلام همانند ظرفى شود كه وارونه اش كرده اند تا هر چه در آن بوده ريخته باشد.
- اى مردم، خدا شما را پناه داده، كه بر شما ستم نشود،
- ولى پناه نداده كه شما را نيازمايد.
- خداى جليل و بزرگ فرمايد: «هر آينه در اين نشانه هاست و گر چه ما خود آزماينده بوده ايم.»
- اما گفته امام (علیه السلام): «كلّ مؤمن نومة»
- گمنامى را اراده كرده كه شر و فسادى از او نزايد.
- «مساييح» جمع كلمه «مسياح» است، يعنى كسى كه سخن چينى كند
- و «مذاييع» جمع «مذياع» است و آن كسى است كه چون زشتى و ناشايست كسى در بشنود آن را فاش كند و بر همه بگويد.
- و «بذر» جمع «بذور» است و آن كسى است كه در او سفاهت بسيار است و سخنان بيهوده گويد.
قبلی بعدی