علم دو گونه است: علم فطرى و علم اكتسابي؛ اگر هماهنگ با علم فطري نباشد سودمند نخواهد بود.
مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت

خانه  >   ترجمه ( عبدالمحمد آیتی)  >  زهد ورزیدن ( خطبه شماره 102 )

خطبـه ها
نامـــه ها
حکمت ها
غرائب الکلم

متن عربی

 (102) (و من خطبة له ( عليه السلام  )

  1. انْظُرُوا إِلَى الدُّنْيَا نَظَرَ الزَّاهِدِينَ فِيهَا الصَّادِفِينَ عَنْهَا
  2. فَإِنَّهَا وَ اللَّهِ عَمَّا قَلِيلٍ تُزِيلُ الثَّاوِيَ السَّاكِنَ
  3. وَ تُفَجِّعُ الْمُتْرَفَ الآْمِنَ
  4. لَا يَرْجِعُ مَا تَوَلَّى مِنْهَا فَأَدْبَرَ
  5. وَ لَا يُدْرَى مَا هُوَ آتٍ مِنْهَا فَيُنْتَظَرُ
  6. سُرُورُهَا مَشُوبٌ بِالْحُزْنِ
  7. وَ جَلَدُ الرِّجَالِ فِيهَا إِلَى الضَّعْفِ وَ الْوَهْنِ
  8. فَلَا تَغُرَّنَّكُمْ كَثْرَةُ مَا يُعْجِبُكُمْ فِيهَا
  9. لِقِلَّةِ مَا يَصْحَبُكُمْ مِنْهَا
  10. رَحِمَ اللَّهُ امْرَأً تَفَكَّرَ فَاعْتَبَرَ
  11. وَ اعْتَبَرَ فَأَبْصَرَ
  12. فَكَأَنَّ مَا هُوَ كَائِنٌ مِنَ الدُّنْيَا عَنْ قَلِيلٍ لَمْ يَكُنْ
  13. وَ كَأَنَّ مَا هُوَ كَائِنٌ مِنَ الْآخِرَةِ عَمَّا قَلِيلٍ لَمْ يَزُلْ
  14. وَ كُلُّ مَعْدُودٍ مُنْقَضٍ
  15. وَ كُلُّ مُتَوَقَّعٍ آتٍ
  16. وَ كُلُّ آتٍ قَرِيبٌ دَانٍ
  17. (منها)
  18. الْعَالِمُ مَنْ عَرَفَ قَدْرَهُ
  19. وَ كَفَى بِالْمَرْءِ جَهْلًا أَلَّا يَعْرِفَ قَدْرَهُ
  20. وَ إِنَّ مِنْ أَبْغَضِ الرِّجَالِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى لَعَبْداً وَكَلَهُ اللَّهُ إِلَى نَفْسِهِ
  21. جَائِراً عَنْ قَصْدِ السَّبِيلِ
  22. سَائِراً بِغَيْرِ دَلِيلٍ
  23. إِنْ دُعِيَ إِلَى حَرْثِ الدُّنْيَا عَمِلَ
  24. وَ إِنْ دُعِيَ إِلَى حَرْثِ الْآخِرَةِ كَسِلَ
  25. كَأَنَّ مَا عَمِلَ لَهُ وَاجِبٌ عَلَيْهِ
  26. وَ كَأَنَّ مَا وَنَى فِيهِ سَاقِطٌ عَنْهُ
  27. (و منها)
  28. وَ ذَلِكَ زَمَانٌ لَا يَنْجُو فِيهِ إِلَّا كُلُّ مُؤْمِنٍ نُوَمَةٍ
  29. إِنْ شَهِدَ لَمْ يُعْرَفْ
  30. وَ إِنْ غَابَ لَمْ يُفْتَقَدْ
  31. أُولَئِكَ مَصَابِيحُ الْهُدَى
  32. وَ أَعْلَامُ السُّرَى
  33. لَيْسُوا بِالْمَسَايِيحِ
  34. وَ لَا الْمَذَايِيعِ الْبُذُرِ
  35. أُولَئِكَ يَفْتَحُ اللَّهُ لَهُمْ أَبْوَابَ رَحْمَتِهِ
  36. وَ يَكْشِفُ عَنْهُمْ ضَرَّاءَ نِقْمَتِهِ
  37. أَيُّهَا النَّاسُ سَيَأْتِي عَلَيْكُمْ زَمَانٌ يُكْفَأُ فِيهِ الْإِسْلَامُ كَمَا يُكْفَأُ الْإِنَاءُ بِمَا فِيهِ
  38. أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَعَاذَكُمْ مِنْ أَنْ يَجُورَ عَلَيْكُمْ
  39. وَ لَمْ يُعِذْكُمْ مِنْ أَنْ يَبْتَلِيَكُمْ
  40. وَ قَدْ قَالَ جَلَّ مِنْ قَائِلٍ ( إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ وَ إِنْ كُنَّا لَمُبْتَلِينَ)
  41. أما قوله ( عليه السلام  )كل مؤمن نومة
  42. فإنما أراد به الخامل الذكر القليل الشر
  43. و المساييح جمع مسياح و هو الذي يسيح بين الناس بالفساد و النمائم
  44. و المذاييع جمع مذياع و هو الذي إذا سمع لغيره بفاحشة أذاعها و نوه بها
  45. و البذر جمع بذور و هو الذي يكثر سفهه و يلغو منطقه

متن فارسی

خطبه اى از آن حضرت (علیه السلام)

  1. به اين دنيا به همان چشم بنگريد كه زاهدان و روى برتافتگان از آن، در آن مى نگرند.
  2. زيرا، به خدا سوگند، پس از اندك زمانى، كسانى را كه در آن جا خوش كرده اند، بيرون مى راند
  3. و صاحبان نعمت و امنيت را به رنج و درد گرفتار مى سازد.
  4. هر چه از آن پشت كرده و رفته است، باز نمى گردد
  5. و كس نمى داند كه آنچه در راه آمدن است چيست، تا چشم به راه آمدنش باشد.
  6. شاديش به اندوه آميخته است
  7. و دليرى و چالاكى مردانش به ضعف و سستى مى گرايد.
  8. نفريبد شما را آن همه چيزهايى كه به اعجابتان وامى دارد،
  9. زيرا، زمان همراهى آنها با شما اندك است.
  10. رحمت خداوند بر كسى كه بينديشد و عبرت گيرد
  11. و چون عبرت گرفت، ديده دلش گشوده شود.
  12. گويى، هر چه در دنيا موجود است، پس از اندك زمانى از ميان خواهد رفت
  13. و، هر چه از آخرت است، هرگز زوال نيابد.
  14. هر چه به شمار در آيد، پايان يافتنى است
  15. و هر چه انتظارش را برند، آمدنى است
  16. [و هر چه آمدنى است زودا كه از راه برسد.]
  17. و هم از اين خطبه
  18. دانا كسى است كه پايگاه خود را بشناسند.
  19. نشان نادان بودن انسان همين بس، كه پايگاه خود نشناسد.
  20. دشمنترين مردمان در نزد خدا، بنده اى است كه خدا او را به خود واگذارد
  21. و او پاى از راه راست بيرون هشته،
  22. بى هيچ راهنمايى، راه مى پيمايد.
  23. اگر به مزرعه دنيايش فراخوانند به كار پردازد
  24. و اگر به مزرعه آخرتش فراخوانند، اظهار ملالت و كاهلى كند،
  25. چنانكه گويى، كار مزرعه دنيا بر او واجب است
  26. و كار آخرت، كه هر بار به تأخيرش مى افكند، وظيفه او نيست.
  27. و هم از اين خطبه
  28. در آن زمان كه در پيش است، رهايى نيابد، مگر آن مؤمنى كه گمنام زيسته باشد و شرّ او به كس نرسد.
  29. اگر در جمعى حاضر آيد، نشناسندش
  30. و اگر از آنجا برود به  جستجويش برنخيزند.
  31. چنين كسان، چراغهاى هدايت اند
  32. و براى كسانى كه در تاريكى گرفتارند، نشانه هاى روشن.
  33. اينان سخن يكى به ديگرى نبرند
  34. و عيوب نهان كسان آشكار نسازند. در آنها نشانى از سفاهت نيست.
  35. خداوند درهاى رحمتش را به روى آنان گشاده است
  36. و سختى عقوبت و سخط خويش از آنان برمى دارد.
  37. اى مردم، بزودى زمانى بر شما خواهد آمد، كه اسلام همانند ظرفى شود كه وارونه اش كرده اند تا هر چه در آن بوده ريخته باشد.
  38. اى مردم، خدا شما را پناه داده، كه بر شما ستم نشود،
  39. ولى پناه نداده كه شما را نيازمايد.
  40. خداى جليل و بزرگ فرمايد: «هر آينه در اين نشانه هاست و گر چه ما خود آزماينده بوده ايم.»
  41.  اما گفته امام (علیه السلام): «كلّ مؤمن نومة»
  42. گمنامى را اراده كرده كه شر و فسادى از او نزايد.
  43. «مساييح» جمع كلمه «مسياح» است، يعنى كسى كه سخن چينى كند
  44. و «مذاييع» جمع «مذياع» است و آن كسى است كه چون زشتى و ناشايست كسى در بشنود آن را فاش كند و بر همه بگويد.
  45. و «بذر» جمع «بذور» است و آن كسى است كه در او سفاهت بسيار است و سخنان بيهوده گويد. 
قبلی بعدی