متن عربی

182.من خطبة له (علیه السلام):في قدرة اللّه و في فضل القرآن و في الوصية بالتقوى الله تعالى‏

(1)الْحَمْدُ لِلَّهِ الْمَعْرُوفِ مِنْ غَيْرِ رُؤْيَةٍ وَ الْخَالِقِ مِنْ غَيْرِ مَنْصَبَةٍ

(2)خَلَقَ الْخَلَائِقَ بِقُدْرَتِهِ وَ اسْتَعْبَدَ الْأَرْبَابَ بِعِزَّتِهِ وَ سَادَ الْعُظَمَاءَ بِجُودِهِ

(3)وَ هُوَ الَّذِي أَسْكَنَ الدُّنْيَا خَلْقَهُ وَ بَعَثَ إِلَى الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ رُسُلَهُ

(4)لِيَكْشِفُوا لَهُمْ عَنْ غِطَائِهَا وَ لِيُحَذِّرُوهُمْ مِنْ ضَرَّائِهَا

(5)وَ لِيَضْرِبُوا لَهُمْ أَمْثَالَهَا وَ لِيُبَصِّرُوهُمْ عُيُوبَهَا

(6)وَ لِيَهْجُمُوا عَلَيْهِمْ بِمُعْتَبَرٍ مِنْ تَصَرُّفِ مَصَاحِّهَا وَ أَسْقَامِهَا وَ حَلَالِهَا وَ حَرَامِهَا

(7)وَ مَا أَعَدَّ اللَّهُ لِلْمُطِيعِينَ مِنْهُمْ وَ الْعُصَاةِ مِنْ جَنَّةٍ وَ نَارٍ وَ كَرَامَةٍ وَ هَوَانٍ

(8)أَحْمَدُهُ إِلَى نَفْسِهِ كَمَا اسْتَحْمَدَ إِلَى خَلْقِهِ

(9)وَ جَعَلَ‏ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدْراً وَ لِكُلِّ قَدْرٍ أَجَلًا وَ لِكُلِّ أَجَلٍ كِتَاباً.

فضل القرآن‏

منها

(10)فَالْقُرْآنُ آمِرٌ زَاجِرٌ وَ صَامِتٌ نَاطِقٌ

(11)حُجَّةُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ أَخَذَ عَلَيْهِ مِيثَاقَهُمْ وَ ارْتَهَنَ عَلَيْهِمْ أَنْفُسَهُمْ

(12)أَتَمَّ نُورَهُ وَ أَكْمَلَ بِهِ دِينَهُ

(13)وَ قَبَضَ نَبِيَّهُ (صلی الله علیه و آله و سلم)وَ قَدْ فَرَغَ إِلَى الْخَلْقِ مِنْ أَحْكَامِ الْهُدَى بِهِ

(14) فَعَظِّمُوا مِنْهُ سُبْحَانَهُ مَا عَظَّمَ مِنْ نَفْسِهِ

(15)فَإِنَّهُ‏ لَمْ يُخْفِ عَنْكُمْ شَيْئاً مِنْ دِينِهِ

(16)وَ لَمْ يَتْرُكْ شَيْئاً رَضِيَهُ أَوْ كَرِهَهُ إِلَّا وَ جَعَلَ لَهُ عَلَماً بَادِياً

(17) وَ آيَةً مُحْكَمَةً تَزْجُرُ عَنْهُ أَوْ تَدْعُو إِلَيْهِ

(18)فَرِضَاهُ فِيمَا بَقِيَ وَاحِدٌ وَ سَخَطُهُ فِيمَا بَقِيَ وَاحِدٌ 

(19)وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ لَنْ يَرْضَى عَنْكُمْ بِشَيْ‏ءٍ سَخِطَهُ عَلَى مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ

(20)وَ لَنْ يَسْخَطَ عَلَيْكُمْ بِشَيْ‏ءٍ رَضِيَهُ مِمَّنْ كَانَ قَبْلَكُمْ

(21)وَ إِنَّمَا تَسِيرُونَ فِي أَثَرٍ بَيِّنٍ وَ تَتَكَلَّمُونَ بِرَجْعِ قَوْلٍ قَدْ قَالَهُ الرِّجَالُ مِنْ قَبْلِكُمْ

(22)قَدْ كَفَاكُمْ مَئُونَةَ دُنْيَاكُمْ وَ حَثَّكُمْ عَلَى الشُّكْرِ

(23)وَ افْتَرَضَ مِنْ أَلْسِنَتِكُمُ الذِّكْرَ.

الوصية بالتقوى‏

(24)وَ أَوْصَاكُمْ بِالتَّقْوَى وَ جَعَلَهَا مُنْتَهَى رِضَاهُ وَ حَاجَتَهُ مِنْ خَلْقِهِ

(25)فَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي أَنْتُمْ بِعَيْنِهِ وَ نَوَاصِيكُمْ بِيَدِهِ وَ تَقَلُّبُكُمْ فِي قَبْضَتِهِ

(26)إِنْ أَسْرَرْتُمْ عَلِمَهُ وَ إِنْ أَعْلَنْتُمْ كَتَبَهُ

(27)قَدْ وَكَّلَ بِذَلِكَ حَفَظَةً كِرَاماً لَا يُسْقِطُونَ حَقّاً وَ لَا يُثْبِتُونَ بَاطِلًا

(28) وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ‏ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً مِنَ الْفِتَنِ وَ نُوراً مِنَ الظُّلَمِ

(29)وَ يُخَلِّدْهُ فِيمَا اشْتَهَتْ نَفْسُهُ وَ يُنْزِلْهُ مَنْزِلَ الْكَرَامَةِ عِنْدَهُ

(30) فِي دَارٍ اصْطَنَعَهَا لِنَفْسِهِ ظِلُّهَا عَرْشُهُ وَ نُورُهَا بَهْجَتُهُ وَ زُوَّارُهَا مَلَائِكَتُهُ وَ رُفَقَاؤُهَا رُسُلُهُ

(31)فَبَادِرُوا الْمَعَادَ وَ سَابِقُوا الْآجَالَ

(32)فَإِنَّ النَّاسَ يُوشِكُ أَنْ يَنْقَطِعَ بِهِمُ الْأَمَلُ وَ يَرْهَقَهُمُ الْأَجَلُ وَ يُسَدَّ عَنْهُمْ بَابُ التَّوْبَةِ

(33)فَقَدْ أَصْبَحْتُمْ فِي مِثْلِ مَا سَأَلَ إِلَيْهِ الرَّجْعَةَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ

(34) وَ أَنْتُمْ بَنُو سَبِيلٍ عَلَى سَفَرٍ مِنْ دَارٍ لَيْسَتْ بِدَارِكُمْ

(35)وَ قَدْ أُوذِنْتُمْ مِنْهَا بِالارْتِحَالِ وَ أُمِرْتُمْ فِيهَا بِالزَّادِ

(36)وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ لَيْسَ لِهَذَا الْجِلْدِ الرَّقِيقِ صَبْرٌ عَلَى النَّارِ

(37)فَارْحَمُوا نُفُوسَكُمْ فَإِنَّكُمْ قَدْ جَرَّبْتُمُوهَا فِي مَصَائِبِ الدُّنْيَا

(38)أَ فَرَأَيْتُمْ جَزَعَ أَحَدِكُمْ مِنَ الشَّوْكَةِ تُصِيبُهُ وَ الْعَثْرَةِ تُدْمِيهِ وَ الرَّمْضَاءِ تُحْرِقُهُ

(39)فَكَيْفَ إِذَا كَانَ بَيْنَ طَابَقَيْنِ مِنْ نَارٍ ضَجِيعَ حَجَرٍ وَ قَرِينَ شَيْطَانٍ

 (40)أَ عَلِمْتُمْ أَنَّ مَالِكاً إِذَا غَضِبَ عَلَى النَّارِ حَطَمَ بَعْضُهَا بَعْضاً لِغَضَبِهِ

(41)وَ إِذَا زَجَرَهَا تَوَثَّبَتْ بَيْنَ أَبْوَابِهَا جَزَعاً مِنْ زَجْرَتِهِ

(42)أَيُّهَا الْيَفَنُ الْكَبِيرُ الَّذِي قَدْ لَهَزَهُ الْقَتِيرُ

(43)كَيْفَ أَنْتَ إِذَا الْتَحَمَتْ أَطْوَاقُ النَّارِ بِعِظَامِ الْأَعْنَاقِ

(44)وَ نَشِبَتِ الْجَوَامِعُ حَتَّى أَكَلَتْ لُحُومَ السَّوَاعِدِ

(45)فَاللَّهَ اللَّهَ مَعْشَرَ الْعِبَادِ وَ أَنْتُمْ سَالِمُونَ فِي الصِّحَّةِ قَبْلَ السُّقْمِ وَ فِي الْفُسْحَةِ قَبْلَ الضِّيقِ

(46)فَاسْعَوْا فِي فَكَاكِ رِقَابِكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُغْلَقَ رَهَائِنُهَا

(47)أَسْهِرُوا عُيُونَكُمْ وَ أَضْمِرُوا بُطُونَكُمْ وَ اسْتَعْمِلُوا أَقْدَامَكُمْ وَ أَنْفِقُوا أَمْوَالَكُمْ

(48)وَ خُذُوا مِنْ أَجْسَادِكُمْ فَجُودُوا بِهَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ وَ لَا تَبْخَلُوا بِهَا عَنْهَا

(49)فَقَدْ قَالَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَ يُثَبِّتْ أَقْدامَكُمْ‏

(50)وَ قَالَ تَعَالَى‏ مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ وَ لَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ‏

(51)فَلَمْ يَسْتَنْصِرْكُمْ‏ مِنْ ذُلٍّ وَ لَمْ يَسْتَقْرِضْكُمْ مِنْ قُلٍّ

(52)اسْتَنْصَرَكُمْ وَ لَهُ‏ جُنُودُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‏ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ‏

 (53)وَ اسْتَقْرَضَكُمْ وَ لَهُ‏ خَزائِنُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‏ وَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ

 (54)وَ إِنَّمَا أَرَادَ أَنْ يَبْلُوَكُمْ‏ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا

(55)فَبَادِرُوا بِأَعْمَالِكُمْ تَكُونُوا مَعَ جِيرَانِ اللَّهِ فِي دَارِهِ

(56)رَافَقَ بِهِمْ رُسُلَهُ وَ أَزَارَهُمْ مَلَائِكَتَهُ

(57)وَ أَكْرَمَ أَسْمَاعَهُمْ أَنْ تَسْمَعَ حَسِيسَ نَارٍ أَبَداً

(58)وَ صَانَ أَجْسَادَهُمْ أَنْ تَلْقَى لُغُوباً وَ نَصَباً

(59)ذلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ‏

(60) أَقُولُ مَا تَسْمَعُونَ‏ وَ اللَّهُ الْمُسْتَعانُ‏ عَلَى نَفْسِي وَ أَنْفُسِكُمْ وَ هُوَ حَسْبُنَا وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ‏.

متن فارسی

از خطبه های آن حضرت است در حمد و ثنای خدای متعال.

(1)سپاس و ثنا خدایی را که شناخته شده است بدون اینکه با چشم دیده شود، آفریننده است بدون رنج و خستگی.

(2)مخلوقات و موجودات را با قدرت خود آفرید، و بزرگان را با عزت خود رام و بنده کرد، و با وجود و بخشش خود به بزرگان سرور و مهتر شد.

(3)و او خدائی است که در دنیا مخلوقات خود را ساکن نمود و جا داد، و بر جنّ و انس پیغمبران خود را فرستاد.

(4)پیغمبران آمدند تا از روی دنیا پرده بردارند، و مردم را از ضررها و گرفتاریهای دنیا بترسانند.

(5)و برای مردممثلهای دنیا را بزنند، و آنها را بر عیبهای دنیا بصیر و بینا گردانند.

(6)و آناه را وارد و آگاه سازند بر اسباب عبرت از قبیل تغییر یافتن تندرستی و بیماریها و حلال دنیا و حرام آن.

(7)و به آنچه خدای سبحان مهیا نموده است برای اطاعت کنندگان مردم و نافرمانی کنندگان از بهشت و آتش، و احترام و خواری.

(8)او را ثنا و ستایش میکنیم برای خودش و بسوی خودش همچنانکه از مخلوقاتش ثنا و ستایش خواسته است.

(9)و برای هر چیزی مقدار و اندازه مقرر نموده، و برای هر مقدار مدتی معین گرده، و برای هر مدتی نوشته ای مقرر داشته است.

از ان خطبه است در ذکر قرآن.

(10)پس قرآن امر کننده و نهی کننده است، و ساکت و گویا است(ّبی زبان و خاموش ولی مطالبش روشن و گویا است).

(11)حجت و دلیل خدا است بر مخلوقاتش، وبرآن از ایشان پیمان گرفته، و جانهای ایشانرا در

گرو آن قرار داده است.

(12)نور آنرا کامل و تمام قرارداده، و دین خود را بوسیله آن کامل نموده است.

(13)به خداپیمغبرش را قبض روح نمود در حالی­که از رساندن احکام هدایت بر مردم بوسیله قرآن فارغ شده بود.

(14)پس از خدای سبحان بزرگ شمارید آنچه را که درباره خود بزرگ شمرده است.

(15) چون خدای مهربان چیزی را از دین خود بر شما پنهان نموده است.

(16)و ترک ننمود چیزی را که می­پسندد یا گریه میشمارد، مگر اینکه قرار داده برای آن(رضایت یا کراهت خود)علامت آشکار.

(17)و نشانه محکم که از آن نهی و منع میکند و یا بسوی آن دعوت مینماید.

(18)پس خوشنودی او درباره باقیمانده ها یک نوع است و خشم و غضب او درباره باقیمانده هابا گذشته ها یک نوع است.

(19)و بدانید که او هرگز از شما راضی نخواهد شد با چیزی که خشم نموده و نخواسته آنرا از کسانی که پیش از شما بودند.

(20)و هرگز بر شما خشمگین نمیشود با چیزی که راضی شده و پسندیده برای آنهایی که پیش از شما بودند.

(21)و جز این نیست که در راه روشن سیر میکنید، و با برگرداندن و تکرار گفتاری سخن میگویید که مردانی پیش از شما میگفتند.

(22)خدا زحمت و روزی دنیای شما را کفایت و ضمانت نموده است،و شما بشکر نعمتهایش تشویق نموده است.

(23)و برزبانهای شما یاد او را واجب نموده است.

(24)و مشا را بر تقوی سفارش نموده و آنرا آخرین خشنودی خود خواسته اش از مخلوقاتش قرار داده است.

(25)پس بترسید از خدائی که پیش چشم او هستید، و اختیار شما در دست اوست، و حرکت و افت و خیز شما در قبضه قدرت او است.

(26)اگر کارهای خود از او پناهن دارید میداند، و اگر آشکار کنید می­نویسد.

(27)برای شما حافظان و نگهبانانی گرامی موکّل و مأمور نموده که حقی را ساقط نمی­کنند و نمیاندازند، و باطلی را ثابت نمیکنند.

(28)و بدانید که هر کس از خدا تقوی کند خدای برایش محل نجات و بیرون رفتن از فتنه ها و روشنایی از تاریکیها قرار میدهد.

(29)و او را جاودانه میسازد در انچه نفسش و دلش میخواهد و او را در جایگاه کرات در نزد خودش نازل میکند.

(30)در سرائی که آنرا برای خود ساخته است، سایه بان آن عرش خدا، و روشنایی ان خوشنودی او، و زیارت کنندگان آن فرشتگان او، و دوستان و رفیقان آن پیمغبران او می­باشند.

(31)پس بر معاد (ّازگشت بسوی آخرت) پیشی گیرید(پیش از رسیدن معاد تدارک خود را تهیه کنید) و با اجلها مسابقه کنید.

(32)چون درباره مردم این هست نزدیک است آروزها قطع شود، و اجل آنها را فراگیرد، و در توبه به سوی ایشان بسته گردد.

(33)بتحقیق صبح نموده اید در مثل آنچه پیشینیان شما درخواست مراجعت به آنرا نمود اند(زندگی و دنیایی که مرده ها درخواست بازگشت به آن نموده اند در اختیار شما است).

(34)و شما راهیانی می­باشید در مسافرت نمودن از خانه ای که خانه شما نیست(در حال مسافرت از دنیا می­باشید).

(35)به شما اعلان شده که از آن کوچ کنید، و دستور داده شده که از آن توشه بردارید.

(36)و بدانید که این پوست لطیف را صبر در مقابل آتش جهنم نمی­باشد.

(37)پس بر جان خودتان رحم کنید محققاً آنرا در گرفتاریها و بلاهای دنیا تجربه کرده اید.

(38)آیا دیده اید ناله و بی­تابی یکی از شما را از خاری که به او اصابت میکند(بپایش میرود) و از لغزیدن که او را خونین می­کند، و از ریگ گرمی که او را میسوزاند(تاب هیچ یک اینها را ندارید).

(39)پس حال شما چگونه خواهد بود زمانی که در میان دوتابه از آتش باشد همخوابه سنگ داغ و همنشین شیطان.

(40)آیا این را میدانید که چون مالک(مأمور آتش جهنم) بر آتش جهنم چشمگین شود آتش بعضی از آن بعضی دیگر را از خشم او خورد میکند.

(41)و چون بر سر آن فریاد کشد آتش از میان درهای دوزخ به جهش میافتد در اثرفریاد او.

(42)ای پیر بزرگ که پیری و ناتوانی بر او مسلط و قاطی شده است.

(43)تو چگونه خواهی بود زمانی که گردن بندهای آتش به استخوانهای گردنها بچسبد.

(44)و زنجیرها بند شود تا آنکه گوشتهای بازوها را بخورد و از بین ببرد.

(45)پس خدا را در نظر داشته باشید، خدا را در نظر داشته باشید ای گروه بندگان در حالی­که شما سالم در تندرستی هستید پیش از بیماری، ودر وسعت و آسایش هستید پیش از تنگی و سختی.

(46)در آزاد نمودن گردنهای خود بگویید پیش از آنکه گروگذاری آنها بسته شود.

(47)چشمهای خود را با شب زنده داری بیدار بدارید، و شکمهای خود را با روزه و گرسنگی لاغر کنید، و قدمهای خود را در راه خیر بکار اندازید، و اموال خود را خج و انفاق کنید.

(48)و از بدنهای خود بیگرید و بر نفسها و جانهای خود بخشش کنید(بدنهای خود را به تلاش و عبادت و کارهای نیک وادارید وتا جان خود را از آتش برهانید) و از بدنهای خود بر جانتان بخل نکنید.

(49)خدای سبحان فرمود:اگر خدا را یاری کنید شما را یاری کند و قدمهای شما را ثابت میدارد سوره محمد7.

(50)و خدای متعال میفرماید: کیست کسی که بخدا قرض نیکو دهد تا خدا برایش چندین برابر کند و برایش پاداش ارزشمند باشد سوره حدید11.

(51)پس از جهت ذلت و خواری از شما یاری نخواسته،و به جهت کمی و نیازمندی از شما قرض نخواسته است.

(52)از شما یاری خواسته در صورتی که سپاهیان آسمانها و زمین از آن او است و او غالب و حکیم است.

جمله اجزای زمین و آسمان    لشگر حقند وقت امتحان

آب را دیدی که در طوفان چه کرد  باد را دیدی که با عادان چه کرد؟

(53)و از شما وام خواسته در صورتی که اوراست خزانه های آسمانها و زمین و اوراست بی­نیاز و پسندیده.

(54)و جز این نیست که خواسته شما را امتحان کند که کدامنی شما از لحاظ عمل و انجام وظایف بهتر و نیکوترید.

(55)پس مبادرت و پیشدستی کنید با عملهای خود تا با همسایگان خدا باشید در خانه او(بهشت)

(56)خدا ایشان را رفیق و هم صحبت پیغمبران کرده و فرشتگان خود را به زیارت ایشان میفرستند.

(57)و همیشه گوشهای آنها را گرامی و محفوظ داشته از انیکه صدای خفیف آتش را بشنود.

(58)و بدنهای آنها را حفظ نموده از اینکه با خستگی و رنج روبرو شود.

(59)آن فضل و احسان خداست عطایش میکند به هر کسی که میخواهد و خدا صاحب فضل بزرگ استسوره حدید21.

(60)می­گویم آنچه را که می­شنوید، وخدا را بیاری خودم و شما میخوانم، واو کافی و بهترین وکیل است.