خانه > خبر از پیشامدهاى سخت اهل بصره ( خطبه شماره 155 )
خطبـه ها
نامـــه ها
حکمت ها
غرائب الکلم
متن عربی
155.وَ مِنْ كَلام لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ خاطَبَ بِهِ اَهْلَ الْبَصْرَةِ عَلى جِهَةِ اقْتِصاصِ الْمَلاحِمِ
- فَمَنِ اسْتَطاعَ عِنْدَ ذلِكَ اَنْ يَعْتَقِلَ نَفْسَهُ عَلَى اللّهِ عَزَّوَجَلَّ فَلْيَفْعَلْ.
- فَاِنْ اَطَعْتُمُونى فَاِنّى حامِلُكُمْ ـ اِنْ شاءَاللّهُ ـ
- عَلى سَبيلِ الْجَنَّةِ وَ اِنْ كانَ ذا مَشَقَّة شَديدَة وَ مَذاقَة مَريرَة.
- وَ اَمّا فُلانَةُ فَاَدْرَكَها رَأْىُ النِّساءِ، وَ ضِغْنٌ غَلا فى صَدْرِها كَمِرْجَلِ الْقَيْنِ،
- وَلَوْ دُعِيَتْ لِتَنالَ مِنْ غَيْرى ما اَتَتْ اِلَىَّ لَمْ تَفْعَلْ.
- وَ لَها بَعْدُ حُرْمَتُهَا الاُْولى، وَالْحِسابُ عَلَى اللّهِ تَعالى.
- مِنْـهُ
- سَبيلٌ اَبلَجُ الْمِنْهاج ِ، اَنْوَرُ السِّراجِ. فَبِالاْيمانِ يُسْتَدَلُّ عَلَى الصّالِحاتِ،
- وَ بِالصّالِحاتِ يُسْتَدَلُّ عَلَى الاْيمانِ، وَ بِالاْيمانِ يُعْمَرُ الْعِلْمُ،
- وَ بِالْعِلْمِ يُرْهَبُ الْمَوْتُ، وَ بِالْمَوْتِ تُخْتَمُ الدُّنْيا،
- وَ بِالدُّنْيا تُحْرَزُ الاْخِرَةُ، وَ بِالْقِيامَةِ تُزْلَفُ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقينَ،
- وَ تُبْرَزُ الْجَحيمُ لِلْغاوينَ، وَ اِنَّ الْخَلْقَ لا مَقْصَرَ لَهُمْ عَنِ الْقِيامَةِ،
- مُرْقِلينَ فى مِضْمارِها اِلَى الْغايَةِ الْقُصْوى.
- وَ مِنْـهُ
- قَدْ شَخَصُوا مِنْ مُسْتَقَرِّ الاَْجْداثِ، وَ صارُوا اِلى مَصائِرِ الْغاياتِ.
- لِكُلِّ دار اَهْلُها، لايَسْتَبْدِلُونَ بِها، وَ لايُنْقَلُونَ عَنْها.
- وَ اِنَّ الاَْمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْىَ عَنِ الْمُنْكَرِ لَخُلُقانِ مِنْ خُلُقِ اللّهِ سُبْحانَهُ، وَ اِنَّهُما لايُقَرِّبانِ مِنْ اَجَل، وَ لايَنْقُصانِ مِنْ رِزْق.
- وَ عَلَيْكُمْ بِكِتابِ اللّهِ فَاِنَّهُ الْحَبْلُ الْمَتينُ، وَ النُّورُ الْمُبينُ،
- وَ الشِّفاءُ النّافِعُ، وَالرِّىُّ النّاقِعُ، وَ الْعِصْمَةُ لِلْمُتَمَسِّكِ،
- وَالنَّجاةُ لِلْمُتَعَلِّقِ. لايَعْوَجُّ فَيُقامَ، وَ لايَزيغُ فَيُسْتَعْتَبَ،
- وَ لاتُخْلِقُهُ كَثْرَةُ الرَّدِّ وَ وُلُوجُ السَّمْعِ. مَنْ قالَ بِهِ صَدَقَ، وَ مَنْ عَمِـلَ بِـهِ سَبَـقَ.
- وَ قامَ اِلَيْهِ رَجُلٌ فَقالَ: يا اَميرَالْمُؤْمِنينَ، اَخْبِرْنا عَنِ الْفِتْنَةِ هَلْ سَاَلْتَ رَسُولَ اللّهِ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ عَنْها؟ فَقالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:لَمّا اَنْزَلَ اللّهُ سُبْحانَهُ قَوْلَهُ:
- «الم، اَحَسِبَ النّاسُ اَنْ يُتْرَكُوا اَنْ يَقُولُوا آمَنّا وَ هُمْ لايُفْتَنُونَ»
- عَلِمْتُ اَنَّ الْفِتْنَةَ لاتَنْزِلُ بِنا وَ رَسُولُ اللّهِ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ بَيْنَ اَظْهُرِنا.
- فَقُلْتُ: يا رَسُولَ اللّه،ما هذِهِ الْفِتْنَهُ الَّتى اَخْبَرَكَ اللّهُ تَعالى بِها؟
- فَقالَ: «يا عَلِىُّ، اِنَّ اُمَّتى سَيُفْتَنُونَ مِنْ بَعْدى.»
- فَقُلْتُ: يا رَسُولَ اللّهِ، اَوَلَيْسَ قَدْ قُلْتَ لى يَوْمَ اُحُد حَيْثُ اسْتُشْهِدَ مَنِ اسْتُشْهِدَ مِنَ الْمُسْلِمينَ، وَ حيزَتْ عَنِّى الشَّهادَةُ
- فَشَقَّ ذلِكَ عَلَىَّ فَقُلْتَ لى: «اَبْشِرْ، فَاِنَّ الشَّهادَةَ مِنْ وَرائِكَ»؟
- فَقالَ لى: «اِنَّ ذلِكَ لَكَذلِكَ، فَكَيْفَ صَبْرُكَ اِذاً؟»
- فَقُلْتُ: يا رَسُولَ اللّهِ، لَيْسَ هذا مِنْ مَواطِنِ الصَّبْرِ، وَلكِنْ مِنْ مَواطِنِ الْبُشْرى وَالشُّكْرِ.
- وَ قالَ: «يا عَلِىُّ، اِنَّ الْقَوْمَ سَيُفْتَنُونَ بَعْدى بِاَمْوالِهِمْ، وَ يَمُنُّونَ بِدينِهِمْ عَلى رَبِّهِمْ، وَ يَتَمَنَّوْنَ رَحْمَتَهُ،
- وَ يَأْمَنُونَ سَطْوَتَهُ، وَ يَسْتَحِلُّونَ حَرامَهُ بِالشُّبُهاتِ الْكاذِبَةِ وَالاَْهْواءِ السّاهِيَةِ،
- فَيَسْتَحِلُّونَ الْخَمْرَ بِالنَّبيذِ، وَالسُّحْتَ بِالْهَدِيَّةِ، وَالرِّبا بِالْبَيْع ِ.»
- قُلْتُ: يا رَسُولَ اللّهِ، بِاَىِّ الْمَنازِلِ اُنْزِلُهُمْ عِنْدَ ذلِكَ؟ اَبِمَنْزِلَةِ رِدَّة اَمْ بِمَنْزِلَةِ فِتْنَة؟
- فَقالَ: «بِمَنْزِلَةِ فِتْنَة».
متن فارسی
از سخنان آن حضرت است خطاب به اهل بصره در خبر از پیشامدهاى سخت
- آن که بتواند خود را بر اطاعت خداوند وادارد باید اقدام کند.
- اگر از من پیروى کنید ـ چنانچه خدا بخواهد ـ
- شما را به بهشت خواهم برد گرچه راهى است دشوار و همراه با تلخى.
- فلان زن (عایشه) را رأى ضعیف زنان دامنگیر شد، و کینه در سینه اش چون دیگ آهنگران که به جوش آید جوشید،
- و اگر از او خواسته مى شد آنچه با من انجام داد با دیگرى انجام دهد انجام نمى داد.
- با این حال حرمت اولیه او باقى است، و حسابش با خداوند است.
- از این کلام است
- راه خدا روشن ترین راه، و پرفروغ ترین چراغ است. به ایمان بر اعمال شایسته استدلال مى شود،
- و به اعمال شایسته بر ایمان دلیل مى آورند، ساختمان علم با ایمان آباد مى گردد،
- و انسان به سبب دانش از مرگ هراسان مى شود، و با مرگ دنیاى آدمى پایان مى پذیرد،
- و با دنیا آخرت به دست مى آید، با قیامت بهشت براى پرهیزکاران نزدیک،
- و دوزخ براى گمراهان آشکار مى گردد، مردمان را چاره اى از قیامت نیست،
- که در میدان مسابقه آن با سرعت به جانب آخرین جایگاه روان مى شوند.
- و از این کلام است
- از قبرها بیرون آمده، و به آخرین منزل روان شدند.
- آنجا براى هر خانه اهلى است که آن را به خانه دیگرى تبدیل نکنند، و ساکنانش به جاى دیگر منتقل نشوند.
- امر به معروف و نهى از منکر دو صفت از صفات خداوندند، این دو مرگ را نزدیک نمى کنند، و روزى را کاهش نمى دهند.
- بر شما باد به کتاب خدا که ریسمانى محکم، و نورى آشکار،
- و دارویى سودمند، و سیراب کننده اى فرونشاننده عطش است، نگاهدار کسى است که به آن چنگ زند
- و نجات بخش کسى که به آن درآویزد. کژ نشود تا راستش کنند، و منحرف نگردد تا از او بخواهند که بازگردد،
- و از خواندن بسیار و به گوش خوردن کهنه نگردد. آن که با قرآن سخن گوید راست گفته، و هر که به آن عمل کند پیش افتاده است.
- مردى از جاى برخاست و گفت: یا امیرالمؤمنین، ما را از فتنه خبر ده، و آیا درباره فتنه از رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله پرسیده اى؟ فرمود:وقتى خداى سبحان این آیه را فرستاد:
- «الم، آیا مردم گمان کرده اند همین که بگویند ایمان آورده ایم، رها مى شوند و به آزمایش درنمى آیند؟»
- دانستم تا زمانى که رسول خدا صلّى اللّه علیه وآله در میان ماست فتنه بر ما فرود نمى آید،
- پرسیدم: یا رسول اللّه منظور از این فتنه که خداوند تو را به آن خبر داده چیست؟
- فرمود: «یا على، به زودى امتم پس از من آزمایش مى شوند.»
- گفتم: یا رسول اللّه، مگر نه این است که در روز احد افرادى از مسلمانان شهید شدند و من از فیض شهادت ماندم،
- و از این بابت غمگین شدم، شما به من فرمودى: «بر تو بشارت باد که عاقبت به شهادت مى رسى»؟
- در پاسخم فرمود: «آنچه گفتى صحیح است، ولى بگو به هنگام شهادت صبرت چگونه است؟»
- گفتم: این از موارد صبر نیست، بلکه جاى مژده و شکرگزارى است!
- و فرمود: «یا على، به زودى مسلمانان پس از من به ثروتشان آزمایش مى شوند، و با دیندارى خود بر خدا منّت مى نهند، رحمتش را آرزو دارند،
- و خود را از خشمش در امان دانند، و با شبهات دروغ و هوسهاى غفلت زا حرام او را حلال شمارند،
- شراب را به اسم آب انگور و خرما، و رشوه را به عنوان هدیّه،و ربا را به نام تجارت حلال دانند.»
- گفتم: یا رسول اللّه، در آن وقت این چنین مردم را از کدام گروه حساب کنم؟ در موضع ارتداد، یا در مرتبه فتنه؟
- فرمود: «در مرتبه فتنه».
قبلی بعدی
