متن عربی
131 - وَ قالَ عَلَيْهِ السَّلامُ وَ قَدْ سَمِعَ رَجُلاً يَذُمُّ الدُّنْيا:
- اَيُّهَا الذّامُّ لِلدُّنْيا،الْمُغْتَرُّ بِغُرُورِها، الْمُنْخَدِعُ بِاَباطيلِها، اَتَغْتَرُّ بِالدُّنْيا ثُمَّ تَذُمُّها؟!
- اَنْتَ الْمُتَجَرِّمُ عَلَيْها اَمْ هِىَ الْمُتَجَرِّمَةُ عَلَيْكَ؟
- مَتَى اسْتَهْوَتْكَ اَمْ مَتى غَرَّتْكَ؟ اَبِمَصارِع ِ آبائِكَ مِنَ الْبِلى؟
- اَمْ بِمَضاجِـع ِ اُمَّهاتِكَ تَحْتَ الثَّرى؟ كَمْ عَلَّلْتَ بِكَفَّيْكَ!
- وَ كَمْ مَرَّضْتَ بِيَدَيْكَ! تَبْتَغى لَهُمُ الشِّفاءَ،
- وَ تَسْتَوْصِفُ لَهُمُ الاَْطِبّاءَ، غَداةَ لايُغْنى عَنْهُمْ دَواؤُكَ،
- وَ لايُجْدى عَلَيْهِمْ بُكاؤُكَ، لَمْ يَنْفَعْ اَحَدَهُمْ اِشْفاقُكَ،
- وَ لَمْ تُسْعَفْ فيهِ بِطِلْبَتِكَ، وَ لَمْ تَدْفَعْ عَنْهُ بِقُوَّتِكَ.
- قَدْ مَثَّلَتْ لَكَ بِهِ الدُّنْيا نَفْسَكَ، وَ بِمَصْرَعِهِ مَصْرَعَكَ.
- اِنَّ الدُّنْيا دارُ صِدْق لِمَنْ صَدَقَها، وَ دارُ عافِيَة لِمَنْ فَهِمَ عَنْها،
- وَ دارُ غِنًى لِمَنْ تَزَوَّدَ مِنْها، وَ دارُ مَوْعِظَة لِمَنِ اتَّعَظَ بِها.
- مَسْجِدُ اَحِبّاءِ اللّهِ، وَ مُصَلّى مَلائِكَةِ اللّهِ، وَ مَهْبِطُ وَحْىِ اللّهِ،
- وَ مَتْجَرُ اَوْلِياءِ اللّهِ، اِكْتَسَبُوا فيهَا الرَّحْمَةَ،
- وَ رَبِحُوا فيهَا الْجَنَّةَ. فَمَنْ ذا يَذُمُّها وَ قَدْ آذَنَتْ بِبَيْنِها،
- وَ نادَتْ بِفِراقِها، وَ نَعَتْ نَفْسَها وَ اَهْلَها، فَمَثَّلَتْ لَهُمْ بِبَلائِها الْبَلاءَ،
- وَ شَوَّقَتْهُمْ بِسُروُرِها اِلَى السُّرُورِ. راحَتْ بِعافِيَة،
- وَ ابْتَكَرَتْ بِفَجيعَة، تَرْغيباً وَ تَرْهيباً، وَ تَخْويفاً
- وَ تَحْذيراً. فَذَمَّها رِجالٌ غَداةَ النَّدامَةِ، وَ حَمِدَها آخَرُونَ يَوْمَ الْقِيامَةِ.
- ذَكَّرَتْهُمُ الدُّنْيا فَتَذَكَّرُوا، وَ حَدَّثَتْهُمْ فَصَدَّقُوا،وَ وَعَظَتْهُمْ فَاتَّعَظُـوا.
متن فارسی
آن حضرت شنید مردی به نکوهش دنیا برخاسته، فرمود:
- ای کسی که دنیا را نکوهش می کنی،در حالی که به نیرنگ آن فریفته ای، و به اباطیلش گول خورده ای، آیا فریفته دنیایی و آن را مذمّت می نمایی؟!
- تو بر گردن دنیا گناه بار می کنی یا دنیا بر گردن تو؟
- چه زمان دنیا تو را سرگردان کرد یا چه وقتی فریبت داد؟ آیا به جایگاهی که پدرانت افتادند وپوسیدند تو را فریفت؟
- یا به خوابگاه مادرانت در زیرخاک؟ چه اندازه به دستهایت به رفع بیماری اقدام کردی!
- و چه بیمارانی را که مراقبت نمودی! شفای آنان را خواهان شدی،
- و از طبیبان تدبیر علاج آنان را درخواست کردی، ولی بامدادان دارویت به آنان بهبودی نمی داد،
- و گریه ات به آنان سودی نمی بخشید، ترس تو برای احدی از آنان نفع نداشت،
- و درباره اوآنچه راخواهانش بودی به آن نرسیدی، و مرگ را به نیرویت از اودفع نکردی.
- دنیا با وضعی که برای او پیش آورد وضع تو را هم روشن ساخت، و با قربانگاه او قربانگاه تو را نمایاند.
- همانا دنیا سرای راستی است برای کسی که با آن به راستی برخورد کند، و خانه عافیت است
- برای آن که آن را فهمید، و محلّ توانگری است برای آن که از آن توشه گرفت، و جای پنداست
- برای کسی که با آن پند گیرد. مسجد عاشقان خدا، و جایگاه نماز فرشتگان، و محل فرود آمدن
- وحی، و تجارتخانه اولیاء خداست، که در آن کسب رحمت کردند،
- و بهشت را سود بردند. پس چه کسی دنیا را نکوهش می کند در صورتی که دنیا جداییش را اعلام کرده،
- و فراقش را فریاد زده، و مرگ خود و اهلش را خبر داده، با بلای خود برایمردم از بلای آخرت نمونه ساخت.
- و آنان را به شادی خود تشویق به شادی آخرت کرد.
- شب را به سلامت گذراند، و بامداد با بلایی سخت خود را نشان داد، تا تشویق کند و بترساند،
- و بیم دهد و برحذر دارد. مردمی آن را در صبحگاه پشیمانی نکوهش کنند، و دیگران روز قیامت آن را بستایند.
- همانان که دنیا تذکرّشان داد متذکر شدند، و با آنان سخن گفت او را تصدیق کردند، و پندشان داد پندش را پذیرفتند.