خانه > عاقبت مال اندوزى ( حکمت شماره 416 )
خطبـه ها
نامـــه ها
حکمت ها
غرائب الکلم
متن عربی
416. و قال لابنِه الحسَن (علیه السلام):
- لا تُخَلِّفَنَّ وَرَاءَکَ شَیْئاً مِنَ الدُّنْیَا، فَإِنَّکَ تُخَلِّفُهُ لِاَحَدِ رَجُلَیْنِ:
- إِمَّا رَجُلٌ عَمِلَ فِیهِ بِطَاعَةِ اللّهِ فَسَعِدَ بِمَا شَقِیتَ بِهِ،
- وَ إِمَّا رَجُلٌ عَمِلَ فِیهِ بِمَعْصِیَةِ اللّهِ فَشَقِیَ بِمَا جَمَعْتَ لَهُ.
- فَکُنْتَ عَوْناً لَهُ عَلَى مَعْصِیَتِهِ، وَ لَیْسَ أَحَدُ هذَیْنِ حَقِیقاً أَنْ تُؤْثِرَهُ عَلَى نَفْسِکَ.
قال الرَّضِیُّ: و یُروَى هذا الکلامُ على وَجهٍ آخَر و هو:
- أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّ الَّذِی فِی یَدِکَ مِنَ الدُّنْیَا قَدْ کَانَ لَهُ أَهْلٌ قَبْلَکَ،
- وَ هُوَ صَائِرٌ إِلَى أَهْلٍ بَعْدَکَ، وَ إِنَّمَا أَنْتَ جَامِعٌ لِاَحَدِ رَجُلَیْنِ:
- رَجُلٍ عَمِلَ فِیَما جَمَعْتَهُ بِطَاعَةِ اللّهِ فَسَعِدَ بِمَا شَقِیتَ بِهِ؛
- أوْ رَجُلٍ عَمِلَ فِیهِ بِمَعْصِیَةِ اللّهِ، فَشَقِیتَ بِمَا جَمَعْتَ لَهُ.
- وَ لَیْسَ أَحَدُ هذَیْنِ أَهْلاً أَنْ تُؤْثِرَهُ عَلَى نَفْسِکَ،
- وَ لا أَنْ تَحْمِلَ لَهُ عَلَى ظَهْرِکَ،
- فَارْجُ لِمَنْ مَضَى رَحْمَةَ اللّهِ،
- وَ لِمَنْ بَقِیَ رِزْقَ اللّهِ.
متن فارسی
امام (علیه السلام) به فرزندش امام حسن (علیه السلام) فرمود:
- چیزى از مال و ثروت دنیا را بعد از خود باقى مگذار زیرا آنچه باقى مى گذارى براى یکى از دو کس خواهد بود:
- یا کسى که آن را در راه اطاعت خداوند مصرف مى کند که در این صورت او به چیزى سعادتمند شده که تو به سبب آن محروم شده اى
- یا براى کسى مى گذارى که آن را در راه معصیت خداوند به کار مى گیرد درنتیجه تو به سبب چیزى که براى او اندوخته اى شقاوتمند، و محروم از سعادت مى شوى
- و در واقع او را در گناهش یارى کرده اى و سزاوار نیست هیچ یک از این دو کس را بر خویشتن مقدم دارى.
مرحوم سید رضى مى گوید: «این سخن به گونه دیگرى نیز نقل شده است و آن چنین است:
- اما بعد (از حمد و ثناى الهى)، آنچه از دنیا هم اکنون در اختیار توست پیش از این در دست دیگران بوده است
- و بعد از تو نیز به دیگران مى رسد تو اموال را براى یکى از دو کس گردآورى مى کنى:
- یکى آن کس که آن را در راه طاعت الهى صرف مى کند و با آن سعادتمند مى شود
- در حالى که تو از آن محروم مانده اى یا کسى که آن را در راه معصیت خداوند صرف مى کند
- و تو به سبب آنچه براى او گردآورى کرده اى شقاوتمند خواهى شد (چرا که کمک به گناه کرده اى).
- هیچ یک از این دو، شایستگى این را ندارد که تو او (شخص صالح) را بر خود مقدم دارى و یا بار (گناه) او (شخص ناصالح) را بر دوش کشى
- بنابراین براى گذشتگان، رحمت خدا و براى بازماندگان،
- رزق پروردگار را طلب کن (و به فکر آخرت و آینده خویش باش)».
قبلی بعدی