متن عربی

6ـ وفی حَدِیثه (علیه السلام):

إِنَّ الرَّجُلَ إِذَا کَانَ لَهُ الدَّینُ الظَّنُونُ، یَجِبُ عَلَیْهِ أَنْ یُزَکِّیَهُ، لِمَا مَضَى، إِذا قَبَضَهُ.

فالظَّنونُ: الّذی لا یَعلَمُ صاحِبُه أیقبِضُه مِن الذی هو علیه أم لا، فکأنّه الذی یظنّ به، فمرةً یرجوه ومرّةً لا یرجوه. وهذا من أفصَحِ الکلامِ، وکذلِکَ کلُّ أمرٍ تَطلُبه ولا تدری على أیَّ شىءٍ أنت منه، فهو ظَنون، وعلى ذلک قول الأعشى:

مَا یَجْعَلُ الجُــدَّ الظَّنُونَ الَّذِى *** جُنِّبَ صَوْبَ اللَّجِبِ المَاطِرِ

مِثْـــــلَ الفُـــرَاتِیّ إِذَا مَـــا طَمَـــا *** یَقْــــذِفُ بالبُـــوصِیِّ وَالمَاهِـرِ

والجُدُّ: البِئرُ العادِیةِ فی الصحراءِ، والظَّنونُ: الّتی لا یُعلَم هل فیها ماء أم لا

متن فارسی

امام (علیه السلام) فرمود:

هرگاه انسان از کسى طلبى دارد که نمى داند مى پردازد یا نه (لازم نیست زکات آن را فورآ بپردازد ولى) لازم است پس از وصول آن، زکاتش را براى تمام سال هاى گذشته ادا کند.

مرحوم سیّد رضى (در تفسیر این کلام شریف) مى گوید:

«ظَنون، دِینى است که صاحبش نمى داند آیا مى تواند آن را از بدهکار بگیرد یا نه. گویى گمانى درباره آن دارد؛ از یک سو امیدوار است و از یک سو ناامید و این از فصیح ترین تعبیرات است. همچنین هر کارى که انسان به دنبال آن مى رود و نمى داند پایانش به کجا مى رسد مصداق ظَنون است و بر همین اساس گفتار (شاعر معروف) اعشى است آن جا که مى گوید:

چاهى که معلوم نیست آب دارد یا نه ـ و از محلى که باران گیر است دور است.

نمى توان آن را همچون فرات که پر از آب است ـ و کشتى و شناگر ماهر را از پاى درمى آورد قرار داد.