متن عربی
30.وَ مِنَ الْکَلَام لَه علیه السلام فی معنى قتل عثمان و هو حکم له على عثمان و علیه و على الناس بما فعلوا و براءة له من دمه:
- لَوْ أَمَرْتُ بِهِ لَکُنْتُ قَاتِلاً،
- أَوْ نَهَیْتُ عَنْهُ لَکُنْتُ نَاصِراً،
- غَیْرَ أَنَّ مَنْ نَصَرَهُ،
- لا یَسْتَطِیعُ أَنْ یَقُولَ: خَذَلَهُ مَنْ أَنا خَیْرٌ مِنْهُ،
- وَ مَنْ خَذَلَهُ لا یَسْتَطِیعُ أَنْ یَقُولَ: نَصَرَهُ مَنْ هُوَ خَیْرٌ مِنِّی.
- وَ أَنا جَامِعٌ لَکُمْ أَمْرَهُ،
- اسْتَأْثَرَ فَأَسَاءَ الْاَثَرَةَ،
- وَ جَزِعْتُمْ فَأَسَأْتُمُ الْجَزَعَ،
- وَ لِلّهِ حُکْمٌ وَاقِعٌ فِی الْمُسْتَأْثِرِ وَ الْجازِعِ.
متن فارسی
30. از خطبه هاى آن حضرت استتحلیلى درباره قتل عثمان سخنانى که موضع عثمان و موضع خود و نیز موضع مردم را در برابر کارهایى که در این حادثه کردند، روشن ساخته و خود را به طور کامل از خون عثمان تبرئه کرده است.
- اگر من به آن (کشتن عثمان) فرمان داده بودم، قاتل محسوب مى شدم
- و اگر از آن نهى مى کردم، یاور او به شمار مى آمدم (ولى من نه مى خواستم قاتل او باشم و نه یاور او)
- امّا کسى که او را یارى کرد،
- نمى تواند بگوید: «از کسانى که دست از یارى اش برداشتند، بهترم».
- و کسى که دست از یارى اش برداشت، نمى تواند بگوید: «کسى که او را یارى کرد، از من بهتر بود» (چرا که به هر حال، حامیان او به یقین افراد بدى بوده اند).
- و من جریان کار او را در عبارتى کوتاه و پرمعنا براى شما خلاصه مى کنم:
- او استبداد ورزید، استبداد بسیار بدى،
- و شما ناراحت شدید و واکنش بدى نشان دادید و از حد گذراندید
- و خداوند در این مورد حکمى دارد که درباره مستبدّان و افراط گران جارى مى شود (و هر کدام به سزاى اعمال خود مى رسند).