متن عربی
160.وَ مِنْ خُطبَةٍ لَهُ عَلیهِ السَّلامُ عَظَمَةُ اللّهِ
- أَمْرُهُ قَضَاءٌ وَ حِکْمَةٌ،
- وَ رِضَاهُ أَمَانٌ وَ رَحْمَةٌ،
- یَقْضِی بِعِلْمٍ، وَ یَعْفُوا بِحِلْمٍ.
حَمْدُ اللّهِ - اللَّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلَى مَا تَأْخُذُ وَ تُعْطِی،
- وَ عَلَى مَا تُعَافِی وَ تَبْتَلی؛
- حَمْداً یَکُونُ أَرْضَى الْحَمْدِ لَکَ،
- وَ أَحَبَّ الْحَمْدِ إِلَیْکَ،
- وَ أَفْضَلَ الْحَمْدِ عِنْدَکَ.
- حَمْداً یَمْلاُ مَا خَلَقْتَ،
- وَ یَبْلُغُ مَا أَرَدْتَ.
- حَمْداً لا یُحْجَبُ عَنْکَ، وَ لا یَقْصُرُ دُونَکَ.
- حَمْداً لا یَنْقَطِعُ عَدَدُهُ، وَ لا یَفْنَى مَدَدُهُ.
- فَلَسْنَا نَعْلَمُ کُنْهَ عَظِمَتِکَ،
- إِلا أَنَّا نَعْلَمُ أَنَّکَ «حَى قَیُّومٌ،
- لا تَأْخُذُکَ سِنَةٌ، وَ لا نَوْمٌ».
- لَمْ یَنْتَهِ إِلَیْکَ نَظَرٌ، وَ لَمْ یُدْرِکْکَ بَصَرٌ.
- أَدْرَکْتَ الْاَبْصَارَ، وَ أَحْصَیْتَ الْاَعْمَالَ، وَ أَخَذْتَ «بِالنَّوَاصِی وَ الْاَقْدَامِ».
- وَ مَا الَّذِی نَرَى مِنْ خَلْقِکَ،
- وَ نَعْجَبُ لَهُ مِنْ قُدْرَتِکَ، وَ نَصِفُهُ مِنْ عَظِیمِ سُلْطَانِکَ،
- وَ مَا تَغَیَّبَ عَنَّا مِنْهُ، وَ قَصُرَتْ أَبْصَارُنَا عَنْهُ،
- وَ انْتَهَتْ عُقُولَنَا دُونَهُ،
- وَ حَالَتْ سُتُورُ الْغُیُوبِ بَیْنَنَا وَ بَیْنَهُ؛ أَعْظَمُ.
- فَمَنْ فَرَّغَ قَلْبَهُ، وَ أَعْمَلَ فِکْرَهُ،
- لِیَعْلَمَ کَیْفَ أَقَمْتَ عَرْشَکَ،
- وَ کَیْفَ ذَرَأْتَ خَلْقَکَ،
- وَ کَیْفَ عَلَّقْتَ فِی الْهَوَاءِ سَمَاوَاتِکَ،
- وَ کَیْفَ مَدَدْتَ عَلَى مَوْرِ الْمَاءِ أَرْضَکَ،
- رَجَعَ طَرْفُهُ حَسِیراً، وَ عَقْلُهُ مَبْهُوراً،
- وَ سَمْعُهُ وَالِهاً، وَ فِکْرُهُ حَائِراً.
کَیْفَ یَکُونُ الرَّجَاءُ - منها: یَدَّعِی بِزَعْمِهِ أَنَّهُ یَرْجُو اللّهَ.
- کَذَبَ وَ الْعَظِیمِ!
- مَا بَالُهُ لایَتَبَیَّنُ رَجَاؤُهُ فِی عَمَلِهِ؟
- فَکُلُّ مَنْ رَجَا عُرِفَ رَجَاؤُهُ فِی عَمَلِهِ.
- وَ کُلُّ رَجَاءٍ إِلَّا رَجَاءَ اللّهِ تَعَالَى فَإِنَّهُ مَدْخُولٌ،
- وَ کُلُّ خَوْفٍ مُحَقَّقٌ إِلَّا خَوْفَ اللّهِ فَإِنَّهُ مَعْلُولٌ.
- یَرْجُو اللّهَ فِی الْکَبِیرِ، وَ یَرْجُو الْعِبَادَ فِی الصَّغِیرِ،
- فَیُعْطِی الْعَبْدَ مَا لا یُعْطِی الرَّبَّ!
- فَمَا بَالُ اللّهِ جَلَّ ثَنَاؤُهُ یُقَصَّرُ بِهِ عَمَّا یُصْنَعُ بِهِ لِعِبَادِهِ؟
- أَتَخافُ أَنْ تَکُونَ فِی رَجَائِکَ لَهُ کَاذِباً؟
- أَوْ تَکُونَ لاتَرَاهُ لِلرَّجَاءِ مَوْضِعاً؟
- وَ کَذَلِکَ إِنْ هُوَ خَافَ عَبْداً مِنْ عَبِیدِهِ؛
- أَعْطَاهُ مِنْ خَوْفِهِ مَا لا یُعْطِی رَبَّهُ،
- فَجَعَلَ خَوْفَهُ مِنَ الْعِبَادِ نَقْداً،
- وَ خَوْفَهُ مِنْ خَالِقِهِ ضِمَاراً وَ وَعْداً.
- وَ کَذَلِکَ مَنْ عَظُمَتِ الدُّنْیَا فِی عَیْنِهِ، وَ کَبُرَ مَوْقِعُهَا مِنْ قَلْبِهِ،
- آثَرَهَا عَلَى اللّهِ تَعَالَى، فانْقَطَعَ إِلَیْهَا، وَ صَارَ عَبْداً لَها.
رَسُولُ اللّهِ - وَلَقَدْ کَانَ فِی رَسُولِ اللهِ (صلی الله علیه و آله و سلم)کافٍ لَکَ فِی الْاُسْوَةِ.
- وَ دَلِیلٌ لَکَ عَلَى ذَمِّ الدُّنْیَا وَ عَیْبِهَا،
- وَ کَثْرَةِ مَخَازِیها وَ مَسَاوِیهَا،
- إذْ قُبِضَتْ عَنْهُ أَطْرَافُهَا.
- وَ وُطِّئَتْ لِغَیْرِهِ أَکْنَافُهَا،
- وَ فُطِمَ عَنْ رَضَاعِهَا،
- وَ زُوِیَ عَنْ زَخَارِفهَا.
مُوسَى (علیه السلام) - وَ إِنْ شِئْتَ ثَنَّیْتُ بِمُوسَى کَلِیمِ اللّهِ (علیه السلام)
- حَیْثُ یَقُولُ: «رَبِّ إِنِّی لِما أَنْزَلْتَ إِلَیَّ مِنْ خَیْرٍ فَقِیرٌ»
- وَ اللّهِ، مَا سَأَلَهُ إِلَّا خُبْزاً یَأْکُلُهُ،
- لِاَنَّهُ کَانَ یَأْکُلُ بَقْلَةَ الْاَرْضِ.
- وَ لَقَدْ کَانَتْ خُضْرَةُ الْبَقْلِ تُرَى مِنْ شَفِیفِ صِفَاقِ بَطْنِهِ،
- لِهُزَالِهِ وَ تَشَذُّبِ لَحْمِهِ.
دَاوُدُ(علیه السلام) - وَ إِنْ شِئْتَ ثَلَّثْتُ بِدَاوُدَ (علیه السلام) صَاحِبِ الْمَزَامِیرِ، وَ قَارِىءِ أَهْلِ الْجَنَّةِ،
- فَلَقَدْ کَانَ یَعْمَلُ سَفَائِفَ الْخُوصِ بِیَدِهِ،
- وَ یَقُولُ لِجُلَسَائِهِ: أَیُّکُمْ یَکْفِینی بَیْعَهَا!
- وَ یَأْکُلُ قُرْصَ الشَّعِیرِ مِنْ ثَمَنِهَا.
عِیْسَى(علیه السلام) - وَ إِنْ شِئْتَ قُلْتُ فِی عِیسَى بْنِ مَرْیَمَ (علیه السلام) ، فَلَقَدْ کَانَ یَتَوَسَّدُ الْحَجَرَ،
- وَ یَلْبَسُ الْخَشِنَ، وَ یَأْکُلُ الْجَشِبَ،
- وَ کَانَ إِدَامُهُ الْجُوعَ، وَ سِرَاجُهُ بِاللَّیْلِ الْقَمَرَ،
- وَ ضِلالُهُ فِی الشِّتَاءِ مَشَارِقَ الْاَرْضِ وَ مَغَارِبَها،
- وَ فَاکِهَتُهُ وَ رَیْحَانُهُ مَا تُنْبِتُ الْاَرْضُ لِلْبَهَائِمِ،
- وَ لَمْ تَکُنْ لَهُ زَوْجَةٌ تَفْتِنُهُ، وَ لا وَلَدٌ یَحْزُنُهُ،
- وَ لا مَالٌ یَلْفِتُهُ، وَ لا طَمَعٌ یُذِلُّهُ،
- دَابَّتُهُ رِجْلاهُ، وَ خَادِمُهُ یَدَاهُ.
الرَّسولُ الأَعْظَمُ(صلی الله علیه و آله وسلم) - فَتَأَسَّ بِنَبِیِّکَ الْاَطْیَبِ الْاَطْهَرِ (صلی الله علیه و آله)
- فَإِنَّ فِیهِ أُسْوَةً لِمَنْ تَأَسَّى،وَ عَزَاءً لِمَنْ تَعَزَّى.
- وَ أَحَبُّ الْعِبَادِ إِلَى اللّهِ الْمُتَأَسِّی بِنَبِیِّهِ، وَ الْمُقْتَصُّ لِاَثَرِهِ.
- قَضَمَ الدُّنْیَا قَضْماً، وَ لَمْ یُعِرْهَا طَرْفاً.
- أَهْضَمُ أَهْلِ الدُّنْیَا کَشْحاً، وَ أَخْمَصُهُمْ مِنَ الدُّنْیَا بَطْناً،
- عُرِضَتْ عَلَیْهِ الدُّنْیَا فَأَبَى أَنْ یَقْبَلَهَا.
- وَ عَلِمَ أَنَّ اللّهَ سُبْحَانَهُ أَبْغَضَ شَیْئاً فَأَبْغَضَهُ،
- وَ حَقَرَ شَیْئاً فَحَقَّرَهُ، وَ صَغَّرَ شَیْئاً فَصَغَّرَهُ.
- وَ لَوْ لَمْ یَکُنْ فِینَا إِلَّا حُبُّنَا مَا أَبْغَضَ اللّهُ وَ رَسُولُهُ،
- وَ تَعْظِیمُنا مَا صَغَّرَ اللّهُ وَ رَسُولُهُ،
- لَکَفَى بِهِ شِقَاقاً لِلّهِ، وَ مُحَادَّةً عَنْ أَمْرِ اللّهِ.
- وَ لَقَدْ کَانَ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ یَأْکُلُ عَلَى الْاَرْضِ،
- وَ یَجْلِسُ جِلْسَةَ الْعَبْدِ، وَ یَخْصِفُ بِیَدِهِ نَعْلَهُ،
- وَ یَرْقَعُ بِیَدِهِ ثَوْبَهُ، وَ یَرْکَبُ الْحِمَارَ الْعَارِیَ،
- وَ یُرْدِفُ خَلْفَهُ، وَ یَکُونُ السِّتْرُ عَلَى بَابِ بَیْتِهِ فَتَکُونُ فِیهِ التَّصَاوِیرُ
- فَیَقُولُ:«یَا فُلاَنَةُ لاِحْدَى أَزْوَاجِهِ غَیِّبِیهِ عَنِّی،
- فَإِنِّی إِذَا نَظَرْتُ إِلَیْهِ ذَکَرْتُ الدُّنْیَا وَ زَخَارِفَهَا»
- فَأَعْرَضَ عَنِ الدُّنْیَا بِقَلْبِهِ، وَ أَمَاتَ ذِکْرَهَا مِنْ نَفْسِهِ،
- وَ أَحَبَّ أَنْ تَغِیبَ زِینَتُهَا عَنْ عَیْنِهِ، لِکَیْلا یَتَّخِذَ مِنْهَا رِیَاشاً،
- وَ لا یَعْتَقِدَهَا قَرَاراً، وَ لا یَرْجُوَ فِیهَا مُقَاماً،
- فَأَخْرَجَهَا مِنَ النَّفْسِ، وَ أَشْخَصَهَا عَنِ الْقَلْبِ، وَ غَیَّبَهَا عَنِ الْبَصَرِ.
- وَ کَذَلِکَ مَنْ أَبْغَضَ شَیْئاً أَبْغَضَ أَنْ یَنْظُرَ إِلَیْهِ، وَ أَنْ یُذْکَرَ عِنْدَهُ.
- وَ لَقَدْ کَانَ فِی رَسُولِ اللّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا یَدُلُّکَ عَلَى مَسَاوِىءٍ الدُّنْیَا وَ عُیُوبِهَا.
- إِذْ جَاعَ فِیهَا مَعَ خَاصَّتِهِ،
- وَ زُوِیَتْ عَنْهُ زَخَارِفُهَا مَعَ عَظِیمِ زُلْفَتِهِ.
- فَلْیَنْظُرْ نَاظِرٌ بِعَقْلِهِ،
- أَکْرَمَ اللّهُ مُحَمَّداً بِذَلِکَ أَمْ أَهَانَهُ!
- فَإِنْ قَالَ: أَهَانَهُ، فَقَدْ کَذَبَ وَ اللّهِ الْعَظِیمِ بِالْاِفْکِ الْعَظِیمِ،
- وَ إِنْ قَالَ: أَکْرَمَهُ؛ فَلْیَعْلَمْ أَنَّ اللّهَ قَدْ أَهَانَ غَیْرَهُ حَیْثُ بَسَطَ الدُّنْیَا لَهُ،
- وَ زَوَاهَا عَنْ أَقْرَبِ النَّاسِ مِنْهُ.
- فَتَأَسَّى مُتَأَسٍّ بِنَبِیِّهِ،
- وَ اقْتَصَّ أَثَرَهُ، وَ وَلَجَ مَوْلِجَهُ،
- وَ إِلَّا فَلا یَأْمَنُ الْهَلَکَةَ،
- فَإِنَّ اللّهَ جَعَلَ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) عَلَماً لِلسَّاعَةِ،
- وَ مُبَشِّراً بِالْجَنَّةِ، وَ مُنْذِراً بِالْعُقُوبَةِ.
- خَرَجَ مِنَ الدُّنْیَا خَمِیصاً، وَ وَرَدَ الْآخِرَةَ سَلِیماً.
- لَمْ یَضَعْ حَجَراً عَلَى حَجَرٍ،
- حَتّى مَضَى لِسَبِیلِهِ، وَ أَجَابَ دَاعِیَ رَبِّهِ.
- فَمَا أَعْظَمَ مِنَّةَ اللّهِ عِنْدَنَا حِینَ أَنْعَمَ عَلَیْنَا بِهِ سَلَفاً نَتَّبِعُهُ،
- وَ قَائِداً نَطَأُ عَقِبَهُ!
- وَ اللّهِ لَقَدْ رَقَّعْتُ مِدْرَعَتی هذِهِ حَتَّى اسْتَحَیَیْتُ مِنْ رَاقِعِها.
- وَ لَقَدْ قَالَ لِی قَائِلٌ: أَلا تَنْبِذُهَا عَنْکَ؟
- فَقُلْتُ: اغْرُبْ عَنِّی، فَعِنْدَ الصَّبَاحِ یَحْمَدُ الْقَوْمُ السُّرَى!
متن فارسی
160.از خطبه هاى آن حضرت است درباره صفات خدا
- فرمان او قطعى و حکیمانه است
- و رضاى او امان و رحمت.
- با علم و آگاهى داورى مى کند و با حلم و بردبارى عفو مى فرماید.
حمد و ثناى الهى - خداوندا! سپاس و ستایش مخصوص توست، در برابر آنچه مى گیرى و آنچه عطا مى کنى
- و در برابر عافیت و بلایى که مى فرستى؛
- حمد و سپاسى که رضایت بخش ترین حمدها نزد تو باشد؛
- حمدى که محبوب ترین حمدها در پیشگاه توست؛
- حمدى که برترین حمدها نزد تو خواهد بود.
- حمدى که تمام جهان خلقت را پر کند
- و تا آن جا که خواسته اى، برسد؛
- حمدى که از تو محجوب و پوشیده نماند و در پیشگاه تو کاستى نداشته باشد.
- حمدى که عددش پایان نگیرد و در پهنه زمان، فنا در آن راه نیابد.
- (خداوندا!) کنه عظمت تو را هرگز درک نمى کنیم،
- جز این که مى دانیم تو زنده و قائم به ذات خودى و دیگران قائم به تواند.
- هیچ گاه خواب سبک و سنگین، تو را فرا نمى گیرد (تا از بندگانت غافل شوى).
- افکار (بلندپرواز) هرگز به تو نمى رسند و چشم ها (ى تیزبین) تو را نمى بینند؛
- ولى تو چشم ها (و حرکات آن ها) را مى بینى و اعمال وکردار (بندگان) را احصا مى کنى و زمام همگان به دست توست.
- (خداوندا!) آنچه از مخلوقات مشاهده مى کنیم
- و از قدرتت در شگفتى فرو مى رویم و وصف عظمت سلطنت تو را بیان مى کنیم،
- چه اهمّیّتى دارد؟! در حالى که آنچه از ما پوشیده و پنهان است
- و چشمانمان از دیدن آن قاصر و عقل ما در برابر درکشان ناتوان است
- و پرده هاى غیب میان ما وآن ها فاصله افکنده، بس عظیم تر است.
- (آرى!) آن کس که قلبش را از همه چیز تهى کند و فکرش را به کار گیرد
- تا بداند چگونه عرش را برپا ساخته اى
- و مخلوقاتت را آفریده اى،
- چگونه کرات آسمان را در هوا معلّق کرده اى
- و زمینت را بر روى امواج آب، گسترده اى،
- به یقین دیده فهمش وامى ماند؛ عقلش مبهوت مى شود؛
- شنوایى اش حیران، و اندیشه اش سرگردان مى ماند!!
امید به خدا - او گمان مى برد که به خدا امیدوار است؛
- اما سوگند به خدا! دروغ مى گوید
- (اگر راست مى گوید) را این امیدوارى در عملش دیده نمى شود؟
- زیرا هر کس به چیزى امید دارد، در عملش مشاهده مى شود
- (همه باید بدانند) هر امیدى جز امید به خداى متعال معیوب،
- و هر ترسى جز ترس از (مخالفت با) خدا نادرست است. (این مدّعى دروغین)
- در مسائل مهم به خدا امید دارد ودر مسائل کوچک به بندگان خدا؛
- در حالى که تواضع و احترامش در برابر بندگان (براى همان مسائل کوچک) بیش از خداست.
- چه شده است که تواضع و احترام او براى خداوند متعال کمتر از بندگان است؟
- آیا مى ترسى در اظهار امید به خدا دروغگو باشى؟
- یا او را شایسته امید نمى دانى؟
- (که هر دوى این ها خیالى است باطل) همچنین اگر او از یکى از بندگان خدا بترسد
- به سبب این خوف، براى او اهمّیّتى قائل مى شود که براى خدا قائل نیست؛
- در واقع خوف از بندگان را نقد مى شمرد
- و خوف از پروردگار خویش را وعده اى دور از انتظار!
- (آرى!) کسى که دنیا در چشم او بزرگ جلوه کند و جایگاه آن در قلبش مهم باشد،
- آن را بر خداى متعال مقدّم مى دارد. از همه چیز مى بُرَد و به دنیا مى پیوندد و برده آن مى شود.
صفات پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) - براى تو (اى دلباخته دنیا) کافى است که روش رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را سرمشق خود قرار دهى
- و دلیل و راهنماى خود، در نکوهش دنیا و مذمّت آن،
- و رسوایى فراوان و بدى هایش بشمارى؛
- چراکه مواهب دنیا از او گرفته شد
- و براى دیگران آماده گشت.
- او از پستان دنیا جدا
- و از زخارف و زیبایى هایش برکنار شده بود.
ساده زیستى موسى (علیه السلام) - اگر بخواهى، دومین نفر یعنى موساى کلیم (علیه السلام) را به تو معرفى مى کنم،
- آنگاه که عرضه داشت: «پروردگارا! به آنچه به من از نیکى عطا کنى نیازمندم».{1}
- به خدا سوگند! موسى (علیه السلام) غیر از قرص نانى که بخورد از خدا نخواست؛
- زیرا وى (از زمانى که از مصر فرار کرد و به سوى مدین آمد) از گیاهان زمین تغذیه مى کرد
- تا آن جا که بر اثر لاغرى شدید
- و تحلیل رفتن گوشت بدن او رنگ سبز گیاه از پشت پرده شکمش آشکار بود.
ساده زیستى داوود (علیه السلام) - و چنانچه بخواهى، سومین نفر، داود (علیه السلام) ، صاحب «مزامیر» وقارى بهشتیان را به تو معرفى مى کنم؛
- او با دست خویش از برگ درخت خرما زنبیل مى بافت
- و به دوستانش مى گفت: کدام یک از شما حاضر است این ها را براى من بفروشد؟
- از بهاى آن قرص نان جویى تهیه و تناول مى کرد.
ساده زیستى مسیح (علیه السلام) - و اگر بخواهى، زندگى عیسى بن مریم (علیهما السلام) را برایت بازگو مى کنم؛ او سنگ را بالش خود قرار مى داد؛
- لباس خشن مى پوشید؛ غذاى ناگوار مى خورد؛
- نان و خورشش گرسنگى، چراغ شب هایش ماه،
- سرپناه او در زمستان، مشرق و مغرب زمین بود (صبح ها در طرف غرب و عصرها در طرف شرق رو به آفتاب قرار مى گرفت)
- میوه و گل او گیاهانى بود که از زمین براى چهارپایان مى روید؛
- نه همسرى داشت که او را بفریبد و نه فرزندى که (مشکلاتش) او را غمگین سازد؛
- نه مالى داشت که او را به خود مشغول سازد و نه طمعى که خوارش کند؛
- مرکبش پاهایش بود و خادمش دست هایش!
ساده زیستى پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) - (تو اى مسلمان!) به پیامبر پاک و پاکیزه ات (صلی الله علیه و آله) تأسّى جوى؛
- زیرا در او سرمشقى است براى آن کس که مى خواهد تأسّى جوید و رابطه اى است عالى براى کسى که بخواهد به او مربوط شود،
- محبوب ترین بندگان نزد خدا کسى است که به پیامبرش تأسّى جوید و در پى او گام بردارد.
- او به اندازه نیاز از دنیا بهره گرفت و هرگز تمایلى به آن نشان نداد.
- اندامش از همه مردم لاغرتر و شکمش از همه گرسنه تر بود.
- دنیا (از سوى خدا) به وى عرضه شد، ولى آن رانپذیرفت.
- او مى دانست چه چیزى مبغوض خداست پس آن را مبغوض مى شمرد،
- و چه چیز نزد خدا حقیر است پس آن را حقیر مى دانست و چه چیز نزد او کوچک است پس آن را کوچک مى دید.
- و اگر در ما چیزى جز محبّت به آنچه مورد خشم خدا و رسولش مى باشد،
- و نیز بزرگ شمردن آنچه خدا و رسولش آن را کوچک شمرده اند وجود نداشته باشد،
- همین امر براى مخالفت ما با خدا و سرپیچى از فرمانش کافى است!
- پیامبر (صلی الله علیه و آله) روى زمین (بدون فرش) مى نشست
- و غذا مى خورد و با تواضع، همچون بردگان مى نشست، بادست خود پارگى کفش خویش را مى دوخت
- و با دست خود لباسش را وصله مى زد. بر مرکب برهنه سوار مى شد
- و (حتّى) کسى را پشت سر خود سوار مى کرد. پرده اى بر در اتاق خوددیدکه درآن تصویرهایى بود.
- همسرش را صدا زد و فرمود: آن را از نظرم پنهان کن
- که هر زمان چشمم به آن مى افتد به یاد دنیا وزر و زیور آن مى افتم.
- به این ترتیب با قلب خود (و تمام وجودش) از زر و زیور دنیا روى گردان بود و یاد آن را در وجود خود میراند
- و دوست داشت زر و زیور آن همواره از چشمش پنهان باشد؛مبادا از آن لباس فاخرى براى خود تهیّه کند
- و دنیا را قرارگاه خویش پندارد و امید اقامت در آن را داشته باشد؛
- در نتیجه آن را از جان خود بیرون راند و از قلب خود دور ساخت و از دیدگانش پنهان کرد
- (آرى!) چنین است آن کسى که چیزى را مبغوض مى دارد و نگاه کردن به آن و یادآورى آن را نیز مبغوض مى شمرد.
- تأسى به زندگى رسول خدا (صلی الله علیه و آله): در زندگى رسول خدا (صلی الله علیه و آله) امورى است که تو را به بدى ها و عیوب دنیا راهنمایى مى کند؛
- چرا که او و نزدیکانش در دنیا گرسنه بودند،
- و با این که او (در پیشگاه خدا) مقام و منزلتى بس عظیم داشت،زینت هاى دنیا از او دریغ داشته شد؛
- بنابراین هر کس باید با عقل خودش بنگرد
- که آیا خدا با این کار پیامبرش را گرامى داشت یا به او اهانت کرد؟
- اگر کسى بگوید: خدا با این کار (گرفتن زخارف دنیا از آن حضرت) به او اهانت کرده ـ سوگند به پروردگار متعال! ـ دروغ گفته است، دروغى بزرگ،
- و اگر بگوید: او را گرامى داشته پس باید بداند که دیگران را (که غرق زینت هاى دنیا هستند) گرامى نداشته است؛ چرا که دنیا را براى آن هاگسترده
- و از مقرّب ترین افراد به خودش دریغ داشته است؛
- بنابراین (کسى که مى خواهد سعادتمند شود) باید به پیامبر خود تأسّى جوید،
- گام در جاى گام هایش نهد و از هر درى که او داخل شده وارد شود،
- والّا از هلاکت (و گمراهى) ایمن نخواهد بود؛
- زیرا خداوند، محمّد (صلی الله علیه و آله) را نشانه قیامت
- و بشارت دهنده بهشت و بیم دهنده کیفر قرار داده است.
- او با شکم گرسنه از این جهان رحلت کرد و با سلامت (روح و ایمان) به سراى دیگر وارد شد.
- او تا آن زمان که از جهان رخت بربست و دعوت حق را اجابت کرد
- سنگى روى سنگ ننهاد
- (و خانه محکمى براى خود نساخت) چه منّت بزرگى خدا بر ما نهاده که چنین پیشوا و رهبرى به ما عنایت کرده، تا راه او را بپوییم
- و قدم در جاى قدم هاى او نهیم.
- به خدا سوگند! آن قدر این پیراهنم را وصله زدم که از وصله کننده آن شرم دارم،
- (تا آن جا که) کسى به من گفت: چرا این پیراهن کهنه را دور نمى افکنى؟
- گفتم: از من دور شو! صبحگاهان، رهروان شب را ستایش مى کنند! (و فرداى قیامت وضع ما روشن مى شود).