متن عربی
211.وَ مِنْ خُطبَةٍ لَهُ عَلیهِ السَّلامُ فی عَجِیبِ صَنْعَةِ الکَوْنِ
- وَ کَانَ مِنِ اقْتِدَارِ جَبَرُوتِهِ، وَ بَدِیعِ لَطَائِفِ صَنْعَتِهِ،
- أَنْ جَعَلَ مِنْ مَاءِ الْبَحْرِ الزَّاخِرِ الْمُتَرَاکِمِ الْمُتَقَاصِفِ،
- یَبَساً جَامِداً، ثُمَّ فَطَرَ مِنْهُ أَطْبَاقاً، فَفَتَقَهَا سَبْعَ سَمَاوَاتٍ بَعْدَ ارْتِتَاقِهَا،
- فَاسْتَمْسَکَتْ بِأَمْرِهِ، وَ قَامَتْ عَلى حَدِّهِ،
- وَ أَرْسَى أَرْضاً یَحْمِلُهَا الْاَخْضَرُ الْمُثْعَنْجَرُ،
- وَ الْقَمْقَامُ الْمُسَخَّرُ، قَدْ ذَلَّ لِاَمْرِهِ،
- وَ أَذْعَنَ لِهَیْبَتِهِ، وَ وَقَفَ الْجَارِی مِنْهُ لِخَشْیَتِهِ.
- وَ جَبَلَ جَلاَمِیدَهَا، وَ نُشُوزَ مُتُونِهَا وَ أَطْوَادِهَا،
- فَأَرْسَاهَا فِی مَرَاسِیهَا، وَ أَلْزَمَهَا قَرَارَاتِهَا.
- فَمَضَتْ رُؤُوسُهَا فِی الْهَوَاءِ، وَرَسَتْ أُصُولُهَا فِی الْمَاءِ،
- فَأَنْهَدَ جِبَالَهَا عَنْ سُهُولِهَا، وَ أَسَاخَ قَوَاعِدَهَا فِی مُتُونِ أَقْطَارِهَا وَ مَوَاضِعِ أَنْصَابِهَا،
- فَأَشْهَقَ قِلاَلَهَا، وَ أَطَالَ أَنْشَازَهَا،
- وَ جَعَلَهَا لِلْاَرْضِ عِمَاداً، وَ أَرَّزَهَا فِیهَا أَوْتَاداً،
- فَسَکَنَتْ عَلَى حَرَکَتِهَا مَنْ أَنْ تَمِیدَ بِأَهْلِهَا،
- أَوْ تَسِیخَ بِحِمْلِهَا،
- أَوْ تَزُولَ عَنْ مَوَاضِعِهَا.
- فَسُبْحَانَ مَنْ أَمْسَکَهَا بَعْدَ مَوَجَانِ مِیَاهِهَا،
- وَ أَجْمَدَهَا بَعْدَ رُطُوبَةِ أَکْنَافِهَا،
- فَجَعَلَهَا لِخَلْقِهِ مِهَاداً،
- وَ بَسَطَهَا لَهُمْ فِرَاشاً!
- فَوْقَ بَحْرٍ لُجِّیًّ رَاکِدٍ لاَیَجْرِی،
- وَ قَائِمٍ لا یَسْرِی،
- تُکَرْکِرُهُ الرِّیَاحُ الْعَوَاصِفُ.
- وَ تَمْخُضُهُ الْغَمَامُ الذَّوَارِفُ؛
- «إِنَّ فی ذَلِکَ لَعِبْرَةً لِمَنْ یَخْشَى».
متن فارسی
211.خلقت زمین و آسمان (شگفتى جهان آفرینش)
- یکى از نشانه هاى اقتدار وجبروت خداوند و آفرینش بدیع ودقیق او
- این است که از آب دریاى پهناور و موّاج و متراکم که امواجش سخت به هم مى خورْد و صداى عظیمى از آن برمى خاست
- لایه خشک و جامدى آفرید، سپس از آن طبقاتى به وجود آورد وآن ها را از هم باز کرد و هفت آسمان را تشکیل داد،
- بعد از آن که به هم پیوسته بودند؛ همه آن ها به فرمان او برقرار ماندند و در حدّ و اندازه اى که او تعیین کرده بود قرار گرفتند،
- آنگاه زمینى به وجود آورد که دریاى عظیم و مسخّرشده اى آن را بر دوش خود حمل مى کرد،
- دریایى که در برابر فرمانش خاضع و در مقابل هیبتش تسلیم بود
- و آب هاى جارى آن از خشیّت او ساکن شد (و امواجش آرام گرفت).
- خداوند بعد از آفرینش زمین، صخره ها و تپّه ها و کوه هاى استوار آن را آفرید
- و آن ها را در جایگاه خود ثابت نگه داشت و در قرارگاهشان مستقر ساخت،
- قلّه هاى آن ها در هوا پیشروى کرد و ریشه هاى آن ها در آب فرو رفت
- و به این ترتیب، کوه ها را از سطح زمین بالا کشید و پایه هاى آن ها را در اعماق زمین فرو برد و قرارگاهشان را ثابت نگه داشت،
- قلّه ها را مرتفع ساخت و تپّه ها را گسترش داد
- و کوه ها را تکیه گاه زمین قرار داد و همچون میخ هایى در آن کوبید؛
- به گونه اى که زمین در عین حرکت، آرام گرفت، تا اهل خود را در اضطراب فرو نبرد؛
- یا آنچه را که بر دوش حمل کرده، فرو نیندازد،
- یا از جایگاه خویش زایل نگردد (منحرف نشود)؛
- پس منزّه است آن کس که زمین را در میان آن همه امواج ناآرام ثابت نگه داشت؛
- دوران رطوبت جوانب و اطرافش را پایان داد و آن را خشک کرد
- و بسترى آرام براى زندگى مخلوقاتش قرار داد
- و همچون فرشى براى آن ها گسترده ساخت،
- بر فراز دریایى پهناور و راکد
- که ایستاده بود و حرکت نمى کرد؛
- تنها بادهاى شدید آن را بر هم مى زد
- و ابرهاى پرباران به حرکتش درمى آورد.
- (آرى!) «در این امور درس عبرت بزرگى است براى کسانى که اهل خشیّت اند و احساس مسئولیت مى کنند».