متن عربی
86.وَ مِنْ خُطبَةٍ لَهُ عَلیهِ السَّلامُ و فیها بیان صفات الحقّ جلّ جلاله، ثمّ عِظَةُ النّاس بالتقوى و المشورة:
- قَدْ عَلِمَ السَّرَائِرَ، وَ خَبَرَ الضَّمَائِرَ، لَهُ الْاِحَاطَةُ بِکُلِّ شَیْءٍ،
- وَ الْغَلَبَةُ لِکُلِّ شَیْءٍ، وَ الْقُوَّةُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ.
عِظَةُ النّاس - فَلْیَعْمَلِ الْعَامِلُ مِنْکُمْ فِی أَیَّامِ مَهَلِهِ،
- قَبْلَ إِرْهَاقِ أَجَلِهِ، وَ فِی فَرَاغِهِ، قَبْلَ أَوَانِ شُغْلِهِ،
- وَ فِي مُتَنَفَّسِهِ قَبْلَ أَنْ يُؤْخَذَ بِكَظَمِه ، وَلْیُمَهِّدْ لِنَفْسِهِ وَ قَدَمِهِ،
- وَلْیَتَزَوَّدْ مِنْ دَارِ ظَعْنِهِ لِدَارِ إِقَامَتِهِ.
- فَاللّهَ اللّهَ أَیُّهَا النَّاسُ، فِیمَا اسْتَحْفَظَکُمْ مِنْ کِتَابِهِ،
- وَ اسْتَوْدَعَکُمْ مِنْ حُقُوقِهِ،
- فَإِنَّ اللّهَ، سُبْحَانَهُ لَمْ یَخْلُقْکُمْ عَبَثاً،
- وَ لَمْ یَتْرُکْکُمْ سُدىً، وَ لَمْ یَدَعْکُمْ فِی جَهَالَةٍ وَ لا عَمىً،
- قَدْ سَمَّى آثَارَکُمْ، وَ عَلِمَ أَعْمَالَکُمْ،
- وَ کَتَبَ آجَالَکُمْ.
- وَ أَنْزَلَ عَلَیْکُمُ «الْکِتَابَ تِبْیَاناً لِکُلِّ شَیْءٍ»،
- وَ عَمَّرَ فِیکُمْ نَبِیَّهُ أَزْمَاناً؛
- حَتَّى أَکْمَلَ لَهُ وَ لَکُمْ فِیما أَنْزَلَ مِنْ کِتَابِهِ دِینَهُ الَّذِی رَضِیَ لِنَفْسِهِ؛
- وَ أَنْهَى إِلَیْکُمْ عَلَى لِسَانِهِ مَحَابَّهُ مِنَ الْاَعْمَالِ
- وَ مَکَارِهَهُ، وَ نَوَاهِیَهُ وَ أَوَامِرَهُ،
- وَ أَلْقَى إِلَیْکُمُ الْمَعْذِرَةَ، وَ اتَّخَذَ عَلَیْکُمُ الْحُجَّةَ،
- وَ قَدَّمَ إِلَیْکُمْ بِالْوَعِیدِ، وَ أَنْذَرَکُمْ بَیْنَ یَدَیْ عَذَابٍ شَدِیدٍ.
- فَاسْتَدْرِکُوا بَقِیَّةَ أَیَّامِکُمْ، وَاصْبِرُوا لَهَا أَنْفُسَکُمْ؛
- فَإِنَّهَا قَلِیلٌ فِی کَثِیرِ الْاَیَّامِ الَّتِی تَکُونُ مِنْکُمْ فِیهَا الْغَفْلَةُ،
- وَ التَّشَاغُلُ عَنِ الْمَوْعِظَةِ، وَ لا تُرَخِّصُوا لِاَنْفُسِکُمْ؛
- فَتَذْهَبَ بِکُمُ الرُّخَصُ مَذَاهِبَ الْظَّلَمَةِ،
- وَ لا تُدَاهِنُوا فَیَهْجُمَ بِکُمُ الْاِدْهَانُ عَلَى الْمَعْصِیَةِ.
- عِبَادَ اللّهِ، إِنَّ أَنْصَحَ النَّاسِ لِنَفْسِهِ أَطْوَعُهمْ لِرَبِّهِ؛
- وَ إِنَّ أَغَشَّهُمْ لِنَفْسِهِ أَعْصَاهُمْ لِرَبِّهِ؛
- وَ الْمَغْبُونُ مَنْ غَبَنَ نَفْسَهُ،
- وَ الْمَغْبُوطُ مَنْ سَلِمَ لَهُ دِینُهُ،
- «وَ السَّعِیدُ مَنْ وُعِظَ بِغَیْرِهِ»،
- وَ الشَّقِیُّ مَنِ انْخَدَعَ لِهَوَاهُ وَ غُرُورِهِ.
- وَاعْلَمُوا «أَنَّ یَسِیرَ الرِّیَاءِ شِرْکٌ»،
- وَ مُجَالَسَةَ أَهْلِ الْهَوَى مَنْسَاةٌ لِلْاِیمَانِ.
- و مَحْضَرَةٌ لِلشَّیطَانِ
- جَانِبُوا الکَذِبَ فَإنَّهُ مُجانِبٌ لِلإِیْمانِ،
- الصَّادِقُ عَلَى شَفَا مَنْجَاةٍ وَ کَرَامَةٍ،
- وَ الْکَاذِبُ عَلَى شَرَفِ مَهْوَاةٍ وَ مَهَانَةٍ.
- وَ لا تَحَاسَدُوا؛ فَإِنَّ الْحَسَدَ یَأْکُلُ الْاِیْمَانَ «کَمَا تَأْکُلُ النَّارُ الْحَطَبَ»،
- «وَ لا تَبَاغَضُوا فَإِنَّهَا الْحَالِقَةُ»؛
- وَ اعْلَمُوا أَنَّ الْاَمَلَ یُسْهِی الْعَقْلَ، وَ یُنْسِی الذِّکْرَ.
- فَأَکْذِبُوا الْاَمَلَ فَإِنَّهُ غُرُورٌ، وَ صَاحِبُهُ مَغْرُورٌ.
متن فارسی
86.از خطبه هاى آن حضرت است در آن بخشى از صفات خداوند متعال بیان شده، سپس مردم را درباره تقوا و مشورت موعظه مى کند
- صفات خدا: خداوند از درون همه کس آگاه است و باطن همه انسان ها را آزموده و از آن با خبر است، به هر چیزى احاطه دارد
- و بر همه اشیا غالب و پیروز است و قدرت انجام هر کارى را دارد.
توشه آخرت - آن کس که اهل عمل است، باید در مدّتى که مهلت دارد عمل کند،
- پیش از آن که اجلش فرارسد (و فرصت ها از دست برود) و در ایّام فراغتش پیش از آن که گرفتار شود تلاش کند
- و در روزگار آسودگى، قبل از آن که راه گلو بسته شود (و قدرت نفس کشیدن را از دست دهد)، کوشش کند و براى خویشتن و آینده اش چیزى آماده سازد،
- و زاد و توشه اى از سرایى که باید از آن کوچ کند، براى سراى ابدى برگیرد.
- اى مردم! خدا را، خدا را در نظر آرید! در مورد آنچه درباره کتاب خود، از شما خواسته
- و حقوقى را که نزد شما به و دیعت گذاشته است حفظ کنید؛
- زیرا خداوند شما را عبث و بیهوده نیافریده
- و مهمل نگذاشته و در جهل و نابینایى رها نکرده است؛
- بلکه وظایف شما را دقیقآ تعیین فرموده و اعمال شما را مى داند
- و سرآمد عمرتان را مقرّر کرده است.
- اهمیت قرآن: خداوند کتاب (قرآن) را بر شما نازل کرده، که بیانگر همه چیز است (و تمام امورى که به هدایت و سعادت و نجات انسان ها مربوط است در آن بیان شده است)
- و پیامبرش را، آن مقدار در میان شما عمر داده
- که براى او و شما آیینى را که مورد رضاى اوست و در کتاب آسمانى اش نازل کرده، کامل گرداند
- و به وسیله زبان پیامبرش اعمالى را که محبوب،
- یا ناخوش داشته، به شما رسانیده و نواهى و اوامرش را بیان کرده
- و به این ترتیب، راه عذر را بر شما بسته و حجّت را تمام نموده
- و اعلام خطر کرده است و پیش از فرارسیدن عذاب شدید، شما را انذار کرده و بیم داده است.
- غنیمت شمردن فرصت: حال که چنین است (و فرصت ها با سرعت مى گذرد) باقى مانده عمر خویش را دریابید و به خاطر آن صبر و استقامت پیشه کنید!
- (زیرا باقى مانده عمر در برابر ایّام زیادى که از شما به غفلت گذشته است و به پند و موعظه توجّه نشده، بسیار کم است
- و به خود بیش از حدّ، آزادى (در استفاده کردن از مباحات) ندهید،
- که استفاده افراطى از مباح و آزادى، شما را در طریق ظالمان قرار خواهد داد
- و (درباره خود یا دیگران) ظاهرسازى و فریب کارى نکنید، که شما را به معصیت مى کشاند.
- ارزش هاى اخلاقى: اى بندگان خدا! آن ها که خالصانه تر و خیرخواهانه تر، با خود برخورد مى کنند، از همه در برابر پروردگار مطیع ترند
- و کسى که از همه بیشتر خود را مى فریبد، از همه بیشتر مرتکب معصیت پروردگار مى شود
- و مغبون واقعى کسى است که خویشتن را مغبون سازد
- و کسى مورد غبطه خواهد بود که دینش سالم بماند
- و سعادتمند آن کس است که از سرنوشت دیگران پند و اندرز گیرد
- و شقاوتمند و محروم از سعادت، کسى است که فریب هوى و هوس وغرور خویش را بخورد.
- صفات رذیله: آگاه باشید! ریاکارى، هر چند کم باشد، شرک است
- و هم نشینى با هوى پرستان ایمان را از انسان دور مى کند
- و شیطان را به حضور مى کشاند.
- از دروغ برکنار باشید، چرا که دروغ از ایمان برکنار است،
- راستگو بر ساحل نجات و کرامت است،
- امّا دروغگو بر لب پرتگاهِ هلاکت و پستى است.
- و حسد نورزید که حسد ایمان را نابود مى کند، آن گونه که آتش، هیزم را مى خورد و خاکستر مى کند
- و کینه یکدیگر را به دل نگیرید که خیر و برکت را از میان مى برد
- و بدانید که آرزوهاى دور و دراز، خِرد را به غفلت (از واقعیّت ها) وامى دارد و یاد خدا را به فراموشى مى سپارد؛
- بنابراین، به آرزوها اعتنا نکنید، که فریبنده است و صاحبش فریب خورده.