متن عربی

187.و من خطبة له ( عليه السلام ) يحمد اللّه و يثني على نبيه و يعظ :
حمد اللّه
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَظْهَرَ مِنْ آثَارِ سُلْطَانِهِ وَ جَلَالِ كِبْرِيَائِهِ مَا حَيَّرَ مُقَلَ الْعُقُولِ مِنْ عَجَائِبِ قُدْرَتِهِ وَ رَدَعَ خَطَرَاتِ هَمَاهِمِ النُّفُوسِ عَنْ عِرْفَانِ كُنْهِ صِفَتِهِ .
الشهادتان
وَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ شَهَادَةَ إِيمَانٍ وَ إِيقَانٍ وَ إِخْلَاصٍ وَ إِذْعَانٍ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ أَرْسَلَهُ وَ أَعْلَامُ الْهُدَى دَارِسَةٌ وَ مَنَاهِجُ الدِّينِ طَامِسَةٌ فَصَدَعَ بِالْحَقِّ وَ نَصَحَ لِلْخَلْقِ وَ هَدَى إِلَى الرُّشْدِ وَ أَمَرَ بِالْقَصْدِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ .
العظة
وَ اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّهُ لَمْ يَخْلُقْكُمْ عَبَثاً وَ لَمْ يُرْسِلْكُمْ هَمَلًا عَلِمَ مَبْلَغَ نِعَمِهِ عَلَيْكُمْ وَ أَحْصَى إِحْسَانَهُ إِلَيْكُمْ فَاسْتَفْتِحُوهُ وَ اسْتَنْجِحُوهُ وَ اطْلُبُوا إِلَيْهِ وَ اسْتَمْنِحُوهُ فَمَا قَطَعَكُمْ عَنْهُ حِجَابٌ وَ لَا أُغْلِقَ عَنْكُمْ دُونَهُ بَابٌ وَ إِنَّهُ لَبِكُلِّ مَكَانٍ وَ فِي كُلِّ حِينٍ وَ أَوَانٍ وَ مَعَ كُلِّ إِنْسٍ وَ جَانٍّ لَا يَثْلِمُهُ الْعَطَاءُ وَ لَا يَنْقُصُهُ الْحِبَاءُ وَ لَا يَسْتَنْفِدُهُ سَائِلٌ وَ لَا يَسْتَقْصِيهِ نَائِلٌ وَ لَا يَلْوِيهِ شَخْصٌ عَنْ شَخْصٍ وَ لَا يُلْهِيهِ صَوْتٌ عَنْ صَوْتٍ وَ لَا تَحْجُزُهُ هِبَةٌ عَنْ سَلْبٍ وَ لَا يَشْغَلُهُ غَضَبٌ عَنْ رَحْمَةٍ وَ لَا تُولِهُهُ رَحْمَةٌ عَنْ عِقَابٍ وَ لَا يُجِنُّهُ الْبُطُونُ عَنِ الظُّهُورِ وَ لَا يَقْطَعُهُ الظُّهُورُ عَنِ الْبُطُونِ قَرُبَ فَنَأَى وَ عَلَا فَدَنَا وَ ظَهَرَ فَبَطَنَ وَ بَطَنَ فَعَلَنَ وَ دَانَ وَ لَمْ يُدَنْ لَمْ يَذْرَأِ الْخَلْقَ بِاحْتِيَالٍ وَ لَا اسْتَعَانَ بِهِمْ لِكَلَالٍ أُوصِيكُمْ عِبَادَ اللَّهِ بِتَقْوَى اللَّهِ فَإِنَّهَا الزِّمَامُ وَ الْقِوَامُ فَتَمَسَّكُوا بِوَثَائِقِهَا وَ اعْتَصِمُوا بِحَقَائِقِهَا تَؤُلْ بِكُمْ إِلَى أَكْنَانِ الدَّعَةِ وَ أَوْطَانِ السَّعَةِ وَ مَعَاقِلِ الْحِرْزِ وَ مَنَازِلِ الْعِزِّ فِي يَوْمٍ تَشْخَصُ فِيهِ الْأَبْصَارُ وَ تُظْلِمُ لَهُ الْأَقْطَارُ وَ تُعَطَّلُ فِيهِ صُرُومُ الْعِشَارِ وَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ فَتَزْهَقُ كُلُّ مُهْجَةٍ وَ تَبْكَمُ كُلُّ لَهْجَةٍ وَ تَذِلُّ الشُّمُّ الشَّوَامِخُ وَ الصُّمُّ الرَّوَاسِخُ فَيَصِيرُ صَلْدُهَا سَرَاباً رَقْرَقاً وَ مَعْهَدُهَا قَاعاً سَمْلَقاً فَلَا شَفِيعٌ يَشْفَعُ وَ لَا حَمِيمٌ يَنْفَعُ وَ لَا مَعْذِرَةٌ تَدْفَعُ .

متن فارسی

ص   474
ستايش مخصوص خدائى است كه آثار قدرت و عظمت خود را آن چنان آشكار ساخته كه چشمهاى افكار از عجايب نيروى او حيران گرديده و از درك عمق صفات خدا باز مانده است . و گواهى مى دهم كه خدائى غير از خداى يكتا نيست . شهادتى كه به يكتائى مى دهم از روى ايمان، يقين، اخلاص و اعتقاد است . و گواهى مى دهم محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلم بنده و رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلم است . آن گاه كه خدا محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلم را به پيامبرى برگزيد نشانه هاى رستگارى كهنه شده و راههاى دين محو گرديده بود . محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلم كه مأمور رسالت گرديد حق را زنده كرد .
 بملت پند داد، بسوى رشد راهنمائى كرد و باعتدال سفارش نمود . درود و سلام خدا بر او و دودمانش باد .

حضور خدا
شما بندگان خدا توجه داشته باشيد كه خدا شما را بدون جهت خلق نكرده، شما را بدون نگهبان و راهنما رها نساخت . نعمت هائى كه خدا بشما ارزانى داشته و
ص   475
محبت هائى كه بشما نموده همه را ثبت و ضبط كرده است . بنا بر اين شما بايد پيروزى و فتح را از او بخواهيد . از او درخواست كنيد و از عطاى او بخواهيد . نه فاصله اى ميان شما و او وجود دارد و نه ميان شما درب و دربانى . خدا در هر مكان، در هر زمان و لحظه، با هر انسان و جنى وجود دارد نه بخشش از قدرتش مى كاهد و نه لطف او را ضعيف مى گرداند . نه درخواست كننده او را نابود ميكند و نه كمك گيرنده جودش را بپايان مى رساند . توجه بفردى موجب نمى شود كه از فرد ديگرى صرف نظر كند، پاسخ بفريادى، سبب نمى شود صداى ديگرى را نشنود . به يك فرد كه بخشش ميكند، ديگرى را هم در نظر دارد . بفردى غضب ميكند، از رحمت بديگرى باز نمى ماند . رحمت بفردى سبب نمى شود در عذاب ديگرى حيران بماند .پنهان بودن خدا در خيلى از موارد و درك نشدن، او را از ظاهر شدن در بسيارى از موارد كه ظاهر مى گردد باز نمى دارد . نزديك است و دور . بالا و نزديك است . آشكار و مخفى است . پنهانست و آشكار گرديده . نزديك گرديده و نزديك نشده است . خلق را از روى حيله ايجاد نكرد و نه براى سختى ها از آنان كمك خواست .

اوصاف قيامت
شما بندگان خدا را به پرهيزكارى سفارش ميكنم كه هم مهار است و هم دوام . به تضمين هاى پرهيزكارى و حقيقت هاى تقوى پناه ببريد، شما را بآسايشگاه مطمئن، خانه هاى وسيع، پناهگاههاى مطمئن و منزل هاى آبرومند مى رساند . (اين نعمت هاى آسايش) در روزى در اختيار شما قرار مى گيرد كه چشم ها خيره شده، همه جا تاريك است، شترهاى آبستنى كه نزديك به وضع حمل است رها شده اند و صور اسرافيل دميده شده است .قلب ها از كار افتاده، هر سخنگويى زبانش بند آمده، كوههاى سر به فلك كشيده، متلاشى گرديده . آسمانخراش هاى استوار دگرگون شده است، تو گوئى بصورت سراب (آب نماى) ضعيفى در آمده است و جايگاه نشستن در كوهها با زمين
ص   476
مساوى شده است .در چنين شرائطى نه كسى شفاعت ميكند، نه خويشاوندى فائده دارد و نه عذرخواهى نتيجه .