متن عربی
24- و من وصية له (عليه السلام) بما يعمل في أمواله كتبها بعد منصرفه من صفين :
هَذَا مَا أَمَرَ بِهِ عَبْدُ اللَّهِ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ فِي مَالِهِ ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ لِيُولِجَهُ بِهِ الْجَنَّةَ وَ يُعْطِيَهُ بِهِ الْأَمَنَةَ .
مِنْهَا : فَإِنَّهُ يَقُومُ بِذَلِكَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ يَأْكُلُ مِنْهُ بِالْمَعْرُوفِ وَ يُنْفِقُ مِنْهُ بِالْمَعْرُوفِ فَإِنْ حَدَثَ بِحَسَنٍ حَدَثٌ وَ حُسَيْنٌ حَيٌّ قَامَ بِالْأَمْرِ بَعْدَهُ وَ أَصْدَرَهُ مَصْدَرَهُ وَ إِنَّ لِابْنَيْ فَاطِمَةَ مِنْ صَدَقَةِ عَلِيٍّ مِثْلَ الَّذِي لِبَنِي عَلِيٍّ وَ إِنِّي إِنَّمَا جَعَلْتُ الْقِيَامَ بِذَلِكَ إِلَى ابْنَيْ فَاطِمَةَ ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ وَ قُرْبَةً إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ( صلى الله عليه وآله ) وَ تَكْرِيماً لِحُرْمَتِهِ وَ تَشْرِيفاً لِوُصْلَتِهِ وَ يَشْتَرِطُ عَلَى الَّذِي يَجْعَلُهُ إِلَيْهِ أَنْ يَتْرُكَ الْمَالَ عَلَى أُصُولِهِ وَ يُنْفِقَ مِنْ ثَمَرِهِ حَيْثُ أُمِرَ بِهِ وَ هُدِيَ لَهُ وَ أَلَّا يَبِيعَ مِنْ أَوْلَادِ نَخِيلِ هَذِهِ الْقُرَى وَدِيَّةً حَتَّى تُشْكِلَ أَرْضُهَا غِرَاساً وَ مَنْ كَانَ مِنْ إِمَائِي اللَّاتِي أَطُوفُ عَلَيْهِنَّ لَهَا وَلَدٌ أَوْ هِيَ حَامِلٌ فَتُمْسَكُ عَلَى وَلَدِهَا وَ هِيَ مِنْ حَظِّهِ فَإِنْ مَاتَ وَلَدُهَا وَ هِيَ حَيَّةٌ فَهِيَ عَتِيقَةٌ قَدْ أَفْرَجَ عَنْهَا الرِّقُّ وَ حَرَّرَهَا الْعِتْقُ .
قال الشريف : قوله (عليه السلام) في هذه الوصية و ألا يبيع من نخلها ودية الودية الفسيلة و جمعها ودي. و قوله (عليه السلام) حتى تشكل أرضها غراسا هو من أفصح الكلام و المراد به أن الأرض يكثر فيها غراس النخل حتى يراها الناظر على غير تلك الصفة التي عرفها بها فيشكل عليه أمرها و يحسبها غيرها .
متن فارسی
ص 667
امام عليه السلام پس از بازگشت از صفين در باره اموال خود چنين سفارش كرد:
اين موضوعى است كه بنده خدا على بن ابي طالب عليه السلام امير المؤمنين نسبت به مال خود به منظور بدست آوردن لطف خدا و رسيدن به بهشت و تحويل
ص 668
مال به افراد امين بيان مى نمايد. حسن بن على عليه السلام مأمور است اين وصيت را اجرا كند. خودش مطابق معمول از مال خرج كند و طبق معمول در راه خدا انفاق نمايد اگر حسن بن على عليه السلام از دنيا رفت و حسين عليه السلام زنده است بايد پس از وى مسئوليت را به عهده بگيرد و به وظيفه خود عمل كند. سهم فرزندان فاطمه عليها السلام از مال على عليه السلام همانند سهم فرزندان على عليه السلام (از زنان ديگر) است.
من كه فرزندان فاطمه عليها السلام را وصى خود قرار دادم به خاطر ثواب بيشتر و نزديك شدن به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلم و احترام و رعايت خويشاوندى با آن حضرت است. با كسى كه مسئوليت را قبول مى كند شرط مى شود كه اصول مال را حفظ كند و از در آمد آن به موارد خود صرف كند و شرط مى شود كه از بچه هاى نخل ها كه در وسط نخلستان بوجود مى آيد نفروشند تا زمينهاى خالى درخت نخل پيدا كند و متراكم گردد. اگر از كنيزان من كه با آنها همبستر شده ام فرزندى بوجود آمد و يا آبستن هستند سهم فرزندش را در نظر بگيريد و مادر سهم فرزند مى گردد. (چون كنيز است وارث برده مى شود وقتى من از دنيا رفتم مادر كه كنيز است به فرزند خود به ارث مى رسد و آزاد مى گردد.) اگر كنيز در حالى كه زنده است فرزندش از دنيا رفت كنيز آزاد مى گردد، زيرا بر اثر انتقال به فرزند خود آزاد گرديده و نمى توان آن را فروخت.
