متن عربی
164-ومن كلام له (عليه السلام) لما اجتمع الناس إليه و شكوا ما نقموه على عثمان و سألوه مخاطبته لهم و استعتابه لهم فدخل عليه فقال:
إِنَّ النَّاسَ وَرَائِي وَ قَدِ اسْتَسْفَرُونِي بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُمْ وَ وَ اللَّهِ مَا أَدْرِي مَا أَقُولُ لَكَ مَا أَعْرِفُ شَيْئاً تَجْهَلُهُ وَ لَا أَدُلُّكَ عَلَى أَمْرٍ لَا تَعْرِفُهُ إِنَّكَ لَتَعْلَمُ مَا نَعْلَمُ مَا سَبَقْنَاكَ إِلَى شَيْءٍ فَنُخْبِرَكَ عَنْهُ وَ لَا خَلَوْنَا بِشَيْءٍ فَنُبَلِّغَكَهُ وَ قَدْ رَأَيْتَ كَمَا رَأَيْنَا وَ سَمِعْتَ كَمَا سَمِعْنَا وَ صَحِبْتَ رَسُولَ اللَّهِ (صلى الله عليه وآله) كَمَا صَحِبْنَا وَ مَا ابْنُ أَبِي قُحَافَةَ وَ لَا ابْنُ الْخَطَّابِ بِأَوْلَى بِعَمَلِ الْحَقِّ مِنْكَ وَ أَنْتَ أَقْرَبُ إِلَى أَبِي رَسُولِ اللَّهِ (صلى الله عليه وآله) وَشِيجَةَ رَحِمٍ مِنْهُمَا وَ قَدْ نِلْتَ مِنْ صِهْرِهِ مَا لَمْ يَنَالَا فَاللَّهَ اللَّهَ فِي نَفْسِكَ فَإِنَّكَ وَ اللَّهِ مَا تُبَصَّرُ مِنْ عَمًى وَ لَا تُعَلَّمُ مِنْ جَهْلٍ وَ إِنَّ الطُّرُقَ لَوَاضِحَةٌ وَ إِنَّ أَعْلَامَ الدِّينِ لَقَائِمَةٌ فَاعْلَمْ أَنَّ أَفْضَلَ عِبَادِ اللَّهِ عِنْدَ اللَّهِ إِمَامٌ عَادِلٌ هُدِيَ وَ هَدَى فَأَقَامَ سُنَّةً مَعْلُومَةً وَ أَمَاتَ بِدْعَةً مَجْهُولَةً وَ إِنَّ السُّنَنَ لَنَيِّرَةٌ لَهَا أَعْلَامٌ وَ إِنَّ الْبِدَعَ لَظَاهِرَةٌ لَهَا أَعْلَامٌ وَ إِنَّ شَرَّ النَّاسِ عِنْدَ اللَّهِ إِمَامٌ جَائِرٌ ضَلَّ وَ ضُلَّ بِهِ فَأَمَاتَ سُنَّةً مَأْخُوذَةً وَ أَحْيَا بِدْعَةً مَتْرُوكَةً وَ إِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلى الله عليه وآله) يَقُولُ يُؤْتَى يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِالْإِمَامِ الْجَائِرِ وَ لَيْسَ مَعَهُ نَصِيرٌ وَ لَا عَاذِرٌ فَيُلْقَى فِي نَارِ جَهَنَّمَ فَيَدُورُ فِيهَا كَمَا تَدُورُ الرَّحَى ثُمَّ يَرْتَبِطُ فِي قَعْرِهَا وَ إِنِّي أَنْشُدُكَ اللَّهَ أَلَّا تَكُونَ إِمَامَ هَذِهِ الْأُمَّةِ الْمَقْتُولَ فَإِنَّهُ كَانَ يُقَالُ يُقْتَلُ فِي هَذِهِ الْأُمَّةِ إِمَامٌ يَفْتَحُ عَلَيْهَا الْقَتْلَ وَ الْقِتَالَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ يَلْبِسُ أُمُورَهَا عَلَيْهَا وَ يَبُثُّ الْفِتَنَ فِيهَا فَلَا يُبْصِرُونَ الْحَقَّ مِنَ الْبَاطِلِ يَمُوجُونَ فِيهَا مَوْجاً وَ يَمْرُجُونَ فِيهَا مَرْجاً فَلَا تَكُونَنَّ لِمَرْوَانَ سَيِّقَةً يَسُوقُكَ حَيْثُ شَاءَ بَعْدَ جَلَالِ السِّنِّ وَ تَقَضِّي الْعُمُرِ فَقَالَ لَهُ عُثْمَانُ كَلِّمِ النَّاسَ فِي أَنْ يُؤَجِّلُونِي حَتَّى أَخْرُجَ إِلَيْهِمْ مِنْ مَظَالِمِهِمْ فَقَالَ (عليه السلام) مَا كَانَ بِالْمَدِينَةِ فَلَا أَجَلَ فِيهِ وَ مَا غَابَ فَأَجَلُهُ وُصُولُ أَمْرِكَ إِلَيْهِ .
متن فارسی
ص 394
عده اى از مردم پيش امام عليه السلام آمدند و اعتراض هاى خود را به عثمان عرضه داشتند و از حضرت خواستند كه از طرف مردم با عثمان سخن گويد و او را سرزنش نمايد .امام عليه السلام پيش عثمان رفت و بوى گفت:
ص 395
مردم پشت سر من هستند . مرا براى توضيح و بحث با تو در نظر گرفته اند بخدا سوگند نمى دانم بتو چه بگويم، زيرا از حادثه اى كه من اطلاع داشته باشم و تو از آن بى خبر نباشى وجود ندارد، من نمى خواهم تو را بمطلبى راهنمائى كنم كه از آن آگاه نباشى . آنچه من مى دانم تو هم مى دانى، حادثه اى قبلا نبوده كه من بدانم و تو از آن آگاهى نداشته باشى . مطلب مخصوصى نبوده كه بخواهم آن را به تو اطلاع دهم . هر چه من ديدم تو هم ديدى همانند ما همه مطالب را شنيدى . همانند من از ياران رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلم بودى . ابو بكر و عمر در عمل بهتر از تو نبودند . تو از ابو بكر و عمر به محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلم از نظر خويشاوندى نزديكتر هستى . زيرا در خويشاوندى از طريق دامادى بمقامى رسيدى كه آنها نرسيدند . خدا را در نظر بگير و مراقب خود باش، زيرا بخدا سوگند نه نادانى و نه جاهل . برنامه ها روشن است و مقررات دين برقرار . در نظر داشته باش كه بهترين بندگان خدا در نظر خدا رهبر عادلى است كه هدايت شده باشد و جامعه را هدايت نمايد . مقررات اسلام را حفظ كند و بدعت هاى تازه را ريشه كن سازد . سنت هاى اسلامى روشن و نشانه هائى دارد، بدعت ها آشكار و علامت هائى دارد . بدترين مردم در نظر خدا رهبر ستمگرى است كه گمراه باشد و بر اثر او ملت بگمراهى كشيده شوند .
مقررات اسلامى را ريشه كن مى گردانند و بدعت هاى فراموش شده را زنده مى سازند . من از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلم شنيدم مى فرمود: روز قيامت، رهبر ستمگر را مى آورند، نه ياورى خواهد داشت و نه عذر خواهى . او را در آتش جهنم مى اندازند و همانند سنگ آسيا در جهنم بگردش در مى آيد، سپس در قعر جهنم مهار مى گردد . تو را بخدا سوگند مى دهم مواظب خود باشى كه رهبر مقتول اين ملت نشوى .
ص 396
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلم مى فرمود: رهبرى در ميان اين ملت بوجود مى آيد كه كشت و كشتار در ميان امت آغاز مى نمايد و تا روز قيامت اين كشتار ادامه پيدا ميكند . وضع ملت را به هم مى ريزد، آشوب را در مردم دامن مى زند، حق را از باطل تشخيص نمى دهد، در حوادث دست و پا مى زند و دين را بفساد مى كشد.تو بايد آلت دست مروان نباشى كه بعد از اين عمر زيادى كه كرده اى و سنى از تو گذشته است، او بهر طرف مى خواهد مهار تو را بكشد .
عثمان در جواب امام عليه السلام گفت: با مردم صحبت كن، بمن مهلت بدهند تا من ناراحتى و ظلم هاى آنان را بر طرف گردانم . امام عليه السلام در جواب عثمان گفت: كسى كه در مدينه است مهلت نمى خواهد و براى كسانى كه در مدينه نيستند مهلت تو اينست كه دستورت بآن منطقه برسد .
