(1380- 1330 هـ.ش)
ولادت
در سال 1330 در روستاى بزرگى بنام «آزادمون» از توابع شهرستان محمود آباد (دركناز درياى خزر) متولد شدند.
تحصيلات
در سن پنج سالگى كه تازه اولين دبستان در روستاى ياد شده ساخته شد با اصرار فراوان وارد كلاس اول شدند.تا ششم ابتدائى در همان روستاى آزادمون ادامه تحصيل دادند.
در سال 1342 با پيشنهاد بزرگان روستا و علاقه شديد به علوم حوزوى به حوزه علميه آمل وارد شده و در مسجد امام حسن عسگرى عليه السلام كه يكى از مساجد قديمى شهر آمل است و با دستور امام عسگرى عليه السلام ساخته شد و جاذبه معنوى خاصى دارد، به فراگيرى علوم ابتدائى حوزه پرداخت.
در سال 1343 وارد حوزه علميه قم شده، در مدرسه حضرت آيةالله العظمى گلپايگانى مشغول به درس شدند.
اساتيد
آيةالله مشكينى،آيةالله جوادى آملى،آيةالله مكارم شيرازى ،آيةالله العظمى ميرزا هاشم آملى ،حضرت آيةالله حسن زاده آملى،آيةالله محمدى گيلانى،آيةالله حقى ،شهيد مفتح،آية الله سبحانى، شهيد محمد مصطفوى كرمانى
- تاليفات درباره نهج البلاغه
- مجموعه آشنائى با نهج البلاغه
- شناخت نهج البلاغه
- اطلاعات مقدماتى نهج البلاغه
- كليدهاى شناسائى نهج البلاغه
- روشهاى تحقيق در نهج البلاغه
- طرحهاى آموزشى نهج البلاغه
- اسناد و مدارك نهج البلاغه
- روات و محدثين نهج البلاغه
- شرح آموزشى نهج البلاغه «3 جلد»
- فهرست شروح نهج البلاغه «3 جلد»
- شعر شاعران در نهج البلاغه «2 جلد»
- فرهنگ واژههاى معادل نهج البلاغه
- فرهنگ موضوعات كلى نهج البلاغه
- فرهنگ معارف كلى نهج البلاغه «2 جلد»
- فرهنگ لغات نهج البلاغه
- المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه
- شرح و تفسير نهج البلاغه 3 جلدى
- فهرست شروح نهج البلاغه 3 جلدى
- سيره عملى حضرت اميرالمؤمنينعليه السلام 15 جلدى
- دروس آموزشى نهج البلاغه 3 جلدى
- روش تحقيق و برداشت از نهج البلاغه 2 جلدى
- اخلاق نظامى در نهج البلاغه 1 جلدى
- تئوريهاى مديريت از ديدگاه نهج البلاغه
- باورهاى جاودانه در نهج البلاغه 1 جلدى
- اصول پنجگانه اعتقادى در نهج البلاغه 1 جلدى
- امام على الگوى كامل انسانيت 1 جلدى
- آئين دوستيابى در نهج البلاغه
- ارزشهاى اخلاقى در نهج البلاغه
- اخلاق اجتماعى در نهج البلاغه
- جوان و ارزشهاى انسانى در نهج البلاغه
- جاذبه و دافعه در در نهج البلاغه
- حق و باطل در نهج البلاغه
- دوستى دوستان در نهج البلاغه
- تربيت در نهج البلاغه
- واقعيت نگرى در نهج البلاغه
- نظارت مردمى در نهج البلاغه
- پيام استقامت امام در نهج البلاغه
- نوجوانى و ارزشها از ديدگاه نهج البلاغه
- اخلاق نوجوانى از ديدگاه نهج البلاغه
- مسئوليتهاى جوانى از ديدگاه نهج البلاغه
- جوان و سازندگى از ديدگاه نهج البلاغه
- شناخت دوران جوانى از ديدگاه نهج البلاغه
- پسران و آينده سازى از ديدگاه نهج البلاغه
- دختران و آينده سازى از ديدگاه نهج البلاغه
- راه مقابله با مشكلات جوانى از ديدگاه نهج البلاغه
- ترجمه نهج البلاغه
اظهار نظر علما و بزرگان درباره ايشان رهبر معظم انقلاب حضرت آيت الله خامنه اى
رهبر معظم انقلاب، در ديدار مرحوم دشتى در سال 1370 فرمودند: «من خيلى امروز با ديدن شما خوش حال شدم و مشتاق ديدار شما بودم. همين قدر بدانيد که ما و ديگر مسئولين نظام، آرزومنديم کارهاى مثبت پيرامون نهج البلاغه انجام گيرد؛ نظام ما از شما تشکر مى کند». رهبر انقلاب همچنين در ديدار خانواده مرحوم دشتى در سال 1380 فرمودند: «آقاى دشتى جزو عناصر مفيد بودند. زحمت هايشان با ارزش بود.... حيف شد، ايشان مى توانست سال ها خدمت کند. ايشان خيلى پرشورو پرانرژى بودند.... هر کس به ايشان احترام کند به اسلام، اميرالمؤمنين عليه السلام و نهج البلاغه احترام کرده است.... من اغلب کتاب هاى ايشان را مطالعه کردم. بسيار مفيد و خوب هستند. کتاب معجم ايشان از همه بهتر است، ايشان خوش سليقه، خوش رو و با پشتکار بودند».
استاد محمد تقى جعفرى (قدس سره) درباره مجموعه آشنائى با نهج البلاغه
از جمله اين كارها، تلاش و كوشش بليغ و بسيار ارزنده ايست كه محقق ارجمند و دانشمند محترم آقاى محمد دشتى پيرامون ابعاد متنوع اين كتاب بزرگ انجام داده است. شكى نيست. در اينكه آشنايى با نهج البلاغه براى تحصيل معارف حقيقى الهى و علم به آن بدون شناخت آن ابعاد متنوع يا امكان پذير نيست و يا نتيجهاى جز اطلاعى ناقص و محدود نخواهد داشت .
اين كار بزرگ بقدرى ارزنده و مورد نياز جامعه ماست كه مى توان گفت:
يكى از كارهاى كم نظير حوزه مباركه قم در مقوله خود مى باشد كه مخصوصا دانشجويان دانشكده ها و طلاب حوزه هاى علميه را به يك حركت علمى و عملى بسيار پر معنى وادار مى كند. مىتوان گفت: ارزش اينگونه تلاشهاى سازنده موقعى بخوبى روشن مى گردد كه نونهالان باغ علم و معرفت، نخست با يك بينايى و صفاى فطرى از آراء و نظرات و عقائد ديگر متفكران جوامع بشرى ما درباره معارف انسانى در دو قلمرو «انسان آن چنانكه هست» و «انسان آنچنانكه بايد» نيز اطلاعات لازم بدست بياورند و سپس سخنان امير المؤمنين عليه السلام را با كمال بصيرت و خلوص مطالعه و بررسى نموده و درك كنند، تا بدانند كه كار و تلاش درباره چنين سخنان و سطوح و ابعاد متنوع آن چه معنى دارد؟
مؤلف ارجمند تتبع و تحقيق در مباحث خود را پيرامون جهات و ابعاد كتاب جاودانى نهج البلاغه در 12 مجلد در معرض مطالعه و تحقيق طلاب محترم و دانشجويان عزيز و محققان عاليقدر گذاشته است و اينجانب اين مجلدات را در حد لازم براى بيان نظر مطالعه نمودم.
اين مجلدات در نوع كار خود كه تحقيق وبررسى موضوعات و مسائل گوناگون پيرامون نهج البلاغه است، نخستين گام است كه توانسته نتائيج كارهاى گذشته را هم باضافه حقايق تازه، در اختيار كاروانيان علم و معرفت قرار بدهد.
از خداوند متعال مسألت مى نمايم كه توفيقات و عنايات خود را به محقق ارجمند و دانشمند محترم آقاى محمددشتى بيفزايد.
آيت اللّه حسن زاده آملى
علامه حسن زاده آملى در نمازى که بر پيکر مرحوم دشتى در حرم حضرت معصومه عليهاالسلام خواندند، فرمودند: «خداوندا! ما شهادت مى دهيم که او يکى از اولياى تو بود و همواره تلاشگر بود در گسترش فرهنگ و آثار علوى و فاطمى».
آيت اللّه جوادى آملى
«ايشان الحمدللّه موفق بودند.... راه ايشان را ادامه دهيد. ايشان ميهمان کريمه اهل بيت هستند و در هر لحظه صلوات و برکات به روح ايشان واصل مى شود».
آيت اللّه جعفر سبحانى
«اين مرد، بسيار سخت کوش و خدمتگزار بود. در راه عشق على عليه السلام و نشر ولايت و علوم اهل بيت عليهم السلام سر از پا نمى شناخت. اين مرد، هم مؤمن بود و هم عمل صالح داشت».
وفات
در شب چهاردهم ارديبهشت 1380، کبوتر خونين بال و عاشق حريم علوى در حالى که ذکر مقدس يا حسين عليه السلام و زمزمه مصائب حضرت زينب عليهاالسلام بر لب داشت، به سراى باقى پرکشيد و در جوار کريمه اهل بيت عليهم السلام در شهر قم آرام گرفت.