متن عربی

69-  و من كتاب له (عليه السلام) إلى الحارث الهمذاني :
وَ تَمَسَّكْ بِحَبْلِ الْقُرْآنِ وَ اسْتَنْصِحْهُ وَ أَحِلَّ حَلَالَهُ وَ حَرِّمْ حَرَامَهُ وَ صَدِّقْ بِمَا سَلَفَ مِنَ الْحَقِّ وَ اعْتَبِرْ بِمَا مَضَى مِنَ الدُّنْيَا لِمَا بَقِيَ مِنْهَا فَإِنَّ بَعْضَهَا يُشْبِهُ بَعْضاً وَ آخِرَهَا لَاحِقٌ بِأَوَّلِهَا وَ كُلُّهَا حَائِلٌ مُفَارِقٌ وَ عَظِّمِ اسْمَ اللَّهِ أَنْ تَذْكُرَهُ إِلَّا عَلَى حَقٍّ وَ أَكْثِرْ ذِكْرَ الْمَوْتِ وَ مَا بَعْدَ الْمَوْتِ وَ لَا تَتَمَنَّ الْمَوْتَ إِلَّا بِشَرْطٍ وَثِيقٍ وَ احْذَرْ كُلَّ عَمَلٍ يَرْضَاهُ صَاحِبُهُ لِنَفْسِهِ وَ يُكْرَهُ لِعَامَّةِ الْمُسْلِمِينَ وَ احْذَرْ كُلَّ عَمَلٍ يُعْمَلُ بِهِ فِي السِّرِّ وَ يُسْتَحَى مِنْهُ فِي الْعَلَانِيَةِ وَ احْذَرْ كُلَّ عَمَلٍ إِذَا سُئِلَ عَنْهُ صَاحِبُهُ أَنْكَرَهُ أَوْ اعْتَذَرَ مِنْهُ وَ لَا تَجْعَلْ عِرْضَكَ غَرَضاً لِنِبَالِ الْقَوْلِ وَ لَا تُحَدِّثِ النَّاسَ بِكُلِّ مَا سَمِعْتَ بِهِ فَكَفَى بِذَلِكَ كَذِباً وَ لَا تَرُدَّ عَلَى النَّاسِ كُلَّ مَا حَدَّثُوكَ بِهِ فَكَفَى بِذَلِكَ جَهْلًا وَ اكْظِمِ الْغَيْظَ وَ تَجَاوَزْ عِنْدَ الْمَقْدَرَةِ وَ احْلُمْ عِنْدَ الْغَضَبِ وَ اصْفَحْ مَعَ الدَّوْلَةِ تَكُنْ لَكَ الْعَاقِبَةُ وَ اسْتَصْلِحْ كُلَّ نِعْمَةٍ أَنْعَمَهَا اللَّهُ عَلَيْكَ وَ لَا تُضَيِّعَنَّ نِعْمَةً مِنْ نِعَمِ اللَّهِ عِنْدَكَ وَ لْيُرَ عَلَيْكَ أَثَرُ مَا أَنْعَمَ اللَّهُ بِهِ عَلَيْكَ وَ اعْلَمْ أَنَّ أَفْضَلَ الْمُؤْمِنِينَ أَفْضَلُهُمْ تَقْدِمَةً مِنْ نَفْسِهِ وَ أَهْلِهِ وَ مَالِهِ فَإِنَّكَ مَا تُقَدِّمْ مِنْ خَيْرٍ يَبْقَ لَكَ ذُخْرُهُ وَ مَا تُؤَخِّرْهُ يَكُنْ لِغَيْرِكَ خَيْرُهُ وَ احْذَرْ صَحَابَةَ مَنْ يَفِيلُ رَأْيُهُ وَ يُنْكَرُ عَمَلُهُ فَإِنَّ الصَّاحِبَ مُعْتَبَرٌ بِصَاحِبِهِ وَ اسْكُنِ الْأَمْصَارَ الْعِظَامَ فَإِنَّهَا جِمَاعُ الْمُسْلِمِينَ وَ احْذَرْ مَنَازِلَ الْغَفْلَةِ وَ الْجَفَاءِ وَ قِلَّةَ الْأَعْوَانِ عَلَى طَاعَةِ اللَّهِ وَ اقْصُرْ رَأْيَكَ عَلَى مَا يَعْنِيكَ وَ إِيَّاكَ وَ مَقَاعِدَ الْأَسْوَاقِ فَإِنَّهَا مَحَاضِرُ الشَّيْطَانِ وَ مَعَارِيضُ الْفِتَنِ وَ أَكْثِرْ أَنْ تَنْظُرَ إِلَى مَنْ فُضِّلْتَ عَلَيْهِ فَإِنَّ ذَلِكَ مِنْ أَبْوَابِ الشُّكْرِ وَ لَا تُسَافِرْ فِي يَوْمِ جُمُعَةٍ حَتَّى تَشْهَدَ الصَّلَاةَ إِلَّا فَاصِلًا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوْ فِي أَمْرٍ تُعْذَرُ بِهِ وَ أَطِعِ اللَّهَ فِي جَمِيعِ أُمُورِكَ فَإِنَّ طَاعَةَ اللَّهِ فَاضِلَةٌ عَلَى مَا سِوَاهَا وَ خَادِعْ نَفْسَكَ فِي الْعِبَادَةِ وَ ارْفُقْ بِهَا وَ لَا تَقْهَرْهَا وَ خُذْ عَفْوَهَا وَ نَشَاطَهَا إِلَّا مَا كَانَ مَكْتُوباً عَلَيْكَ مِنَ الْفَرِيضَةِ فَإِنَّهُ لَا بُدَّ مِنْ قَضَائِهَا وَ تَعَاهُدِهَا عِنْدَ مَحَلِّهَا وَ إِيَّاكَ أَنْ يَنْزِلَ بِكَ الْمَوْتُ وَ أَنْتَ آبِقٌ مِنْ رَبِّكَ فِي طَلَبِ الدُّنْيَا وَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْفُسَّاقِ فَإِنَّ الشَّرَّ بِالشَّرِّ مُلْحَقٌ وَ وَقِّرِ اللَّهَ وَ أَحْبِبْ أَحِبَّاءَهُ وَ احْذَرِ الْغَضَبَ فَإِنَّهُ جُنْدٌ عَظِيمٌ مِنْ جُنُودِ إِبْلِيسَ وَ السَّلَامُ .

متن فارسی

ص   829
امام عليه السلام در نامه خود به حارث همدانى چنين نوشت.
ارتباط خود را با قرآن خيلى خوب حفظ كن و آن را براى پند گيرى در نظر بگير، حلالش را حلال بدان و حرامش را حرام.
ص   830
آنچه را قرآن از حوادث گذشته بيان داشته بپذير و از گذشته ها براى آينده پند بگير، زيرا دنيا (از نظر حوادث) گذشته و آينده، اين گوشه و آن گوشه آن مثل هم است و پايان آن در رديف گذشته ها در جريان است و همه دنيا در حال انتقال و جدائى است. نام خدا را با عظمت ياد كن و مواظب باش كه فقط در كار شايسته آن را به زبان آورى هميشه بياد مرگ و بعد از مرگ باش و آن گاه آرزوى مرگ كن كه بعمل خود و بهشت مطمئن باشى از هر كارى كه دوست دارند خودشان انجام دهند و براى ديگران بد مى دانند پرهيز كن و از هر عملى كه پنهانى انجام مى شود و از علنى شدن آن خجالت مى كشند دورى كن و از كارى كه اگر از آن بازپرسى كنند منكر ميشوند و از آن عذر خواهى مى نمايند كناره گيرى كن.آبروى خود را هدف تير (دشمنان و) مردم قرار نده.
نقل دروغ هم دروغ است
هر چه از مردم مى شنوى براى ديگران مگو كه نقل آن براى دروغ گو بودن شما كافى است. و با هر چه ديگران براى تو نقل مي كنند مخالفت مكن كه براى نادان ماندنت همين تكذيب كافى است. عصبانيت را فرو نشان و بهنگام غضب بردبار باش و در آن موقع كه بر دشمن دست يافتى او را ببخش و (اگر) با دست يافتن بقدرت كوتاه آمدى پيروزى با توست.نعمت هائى را كه خدا بتو مى دهد (با شكر گزارى) آن را حفظ كن. نعمت هائى را كه پروردگارت بتو ارزانى داشته از بين مبر، بايد آثار نعمت هائى كه خدا بتو داده بر تو موجود باشد.توجه داشته باش كه بهترين مؤمنين كسانى هستند كه بيشتر از ديگران از شخص خود، بستگان و مال خويش در راه خدا پيشكش كنند. و هر چه پيش از خود براى قيامت از كارهاى خير بفرستى برايت ذخيره مى گردد و هر چه از مال و ثروت براى وارث بگذارى سودش براى ديگران است.
ص   831
از رفيقى كه فكرش با عملش هماهنگ نيست پرهيز كن زيرا رفيق اعتبار رفيق (و آزمايش و معرف او) است. در شهرهاى بزرگ سكونت كن، زيرا مركز اجتماع مسلمانان است و از خانه هاى غفلت و ظلم پرهيز كن و از مراكز غفلت (از خدا و سرنوشت) و ستم و آنجا كه همدستى براى اطاعت از خدا يافت نمى شود دورى كن. و فكر خود را در اختيار كسى بگذار كه بتو كمك كند.
دقت در محل سكونت
از مراكز تجارت پرهيز كن، زيرا جايگاه حضور شيطان و مركز آشوب و آزمايش انسان است. هميشه بزير دستانت نظر كن كه اين كار يكى از راههاى شكر-  گزارى است. در روز جمعه قبل از نماز جمعه براى مسافرت حركت مكن مگر اين كه در راه خدا و يا كارى كه ناگزيرى انجام دهى بمسافرت بروى. در تمام كارهاى خود از خدا اطاعت كن، زيرا فرمانبردارى از خدا بهترين اطاعت هاست.
بخودت براى عبادت حيله بزن و با خودت مدارا كن روح خود را تحت فشار قرار مده و بهنگام آزادى و نشاط او را (براى كارهاى مستحب) درياب. فقط در كارهاى واجب نگاه به نشاط خود مكن، زيرا بايد آن را بموقع انجام دهى (خواه نشاط داشته باشى يا نه.) مواظب باش پيك مرگ گريبانت را بهنگام جمع آورى مال دنيا نگيرد.از رفاقت با گناهكاران پرهيز كن، زيرا شر دنبال شر مى گردد.احترام خدا را داشته باش و دوستان خدا را دوست بدار.از عصبانيت پرهيز كن، زيرا غضب، سربازى از لشكريان شيطان است.و السلام.