متن عربی

113-  و من خطبة له (عليه السلام) في ذم الدنيا :
وَ أُحَذِّرُكُمُ الدُّنْيَا فَإِنَّهَا مَنْزِلُ قُلْعَةٍ وَ لَيْسَتْ بِدَارِ نُجْعَةٍ قَدْ تَزَيَّنَتْ بِغُرُورِهَا وَ غَرَّتْ بِزِينَتِهَا دَارُهَا هَانَتْ عَلَى رَبِّهَا فَخَلَطَ حَلَالَهَا بِحَرَامِهَا وَ خَيْرَهَا بِشَرِّهَا وَ حَيَاتَهَا بِمَوْتِهَا وَ حُلْوَهَا بِمُرِّهَا لَمْ يُصْفِهَا اللَّهُ تَعَالَى لِأَوْلِيَائِهِ وَ لَمْ يَضِنَّ بِهَا عَلَى أَعْدَائِهِ خَيْرُهَا زَهِيدٌ وَ شَرُّهَا عَتِيدٌ وَ جَمْعُهَا يَنْفَدُ وَ مُلْكُهَا يُسْلَبُ وَ عَامِرُهَا يَخْرَبُ فَمَا خَيْرُ دَارٍ تُنْقَضُ نَقْضَ الْبِنَاءِ وَ عُمُرٍ يَفْنَى فِيهَا فَنَاءَ الزَّادِ وَ مُدَّةٍ تَنْقَطِعُ انْقِطَاعَ السَّيْرِ اجْعَلُوا مَا افْتَرَضَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ مِنْ طَلَبِكُمْ وَ اسْأَلُوهُ مِنْ أَدَاءِ حَقِّهِ مَا سَأَلَكُمْ وَ أَسْمِعُوا دَعْوَةَ الْمَوْتِ آذَانَكُمْ قَبْلَ أَنْ يُدْعَى بِكُمْ إِنَّ الزَّاهِدِينَ فِي الدُّنْيَا تَبْكِي قُلُوبُهُمْ وَ إِنْ ضَحِكُوا وَ يَشْتَدُّ حُزْنُهُمْ وَ إِنْ فَرِحُوا وَ يَكْثُرُ مَقْتُهُمْ أَنْفُسَهُمْ وَ إِنِ اغْتَبَطُوا بِمَا رُزِقُوا قَدْ غَابَ عَنْ قُلُوبِكُمْ ذِكْرُ الْآجَالِ وَ حَضَرَتْكُمْ كَوَاذِبُ الْآمَالِ فَصَارَتِ الدُّنْيَا أَمْلَكَ بِكُمْ مِنَ الْآخِرَةِ وَ الْعَاجِلَةُ أَذْهَبَ بِكُمْ مِنَ الْآجِلَةِ وَ إِنَّمَا أَنْتُمْ إِخْوَانٌ عَلَى دِينِ اللَّهِ مَا فَرَّقَ بَيْنَكُمْ إِلَّا خُبْثُ السَّرَائِرِ وَ سُوءُ الضَّمَائِرِ فَلَا تَوَازَرُونَ وَ لَا تَنَاصَحُونَ وَ لَا تَبَاذَلُونَ وَ لَا تَوَادُّونَ مَا بَالُكُمْ تَفْرَحُونَ بِالْيَسِيرِ مِنَ الدُّنْيَا تُدْرِكُونَهُ وَ لَا يَحْزُنُكُمُ الْكَثِيرُ مِنَ الْآخِرَةِ تُحْرَمُونَهُ وَ يُقْلِقُكُمُ الْيَسِيرُ مِنَ الدُّنْيَا يَفُوتُكُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ ذَلِكَ فِي وُجُوهِكُمْ وَ قِلَّةِ صَبْرِكُمْ عَمَّا زُوِيَ مِنْهَا عَنْكُمْ كَأَنَّهَا دَارُ مُقَامِكُمْ وَ كَأَنَّ مَتَاعَهَا بَاقٍ عَلَيْكُمْ وَ مَا يَمْنَعُ أَحَدَكُمْ أَنْ يَسْتَقْبِلَ أَخَاهُ بِمَا يَخَافُ مِنْ عَيْبِهِ إِلَّا مَخَافَةُ أَنْ يَسْتَقْبِلَهُ بِمِثْلِهِ قَدْ تَصَافَيْتُمْ عَلَى رَفْضِ الْآجِلِ وَ حُبِّ الْعَاجِلِ وَ صَارَ دِينُ أَحَدِكُمْ لُعْقَةً عَلَى لِسَانِهِ صَنِيعَ مَنْ قَدْ فَرَغَ مِنْ عَمَلِهِ وَ أَحْرَزَ رِضَى سَيِّدِهِ .

متن فارسی

ص   262
از دنيا پرهيز كنيد، زيرا خانه اى عاريه و موقت است خانه ابدى نيست .دنيا خود را به وسائل گول زدن آراسته و با زينت خود گول مى زند . علامت پستى دنيا در نظر خدا اين است كه حلال و حرامش، خير و شرش، زندگى و مرگش، شيرين و تلخش به هم آميخته است . خدا دنيا را براى دوستانش برنگزيد و براى دشمنانش بخل نورزيد . لذت دنيا ناچيز و شرش موجود است . جمعيت هاى دنيا متفرق مى گردند و ثروت آن گرفته مى شود و كاخهاى آن ويران مى گردند، بهترين خانه ها همانند ويرانه ها در مى آيد بهترين عمرها همانند خرج سفر به پايان مى رسد بهترين فرصتها مانند فاصله شهرها پيموده مى شود . از خدا براى انجام آنچه از شما خواسته است كمك بگيريد از خدا براى اداى حقش يارى طلبيد، فرياد دعوت مرگ را قبل از اين كه بشما برسد در گوش خود فرو كنيد . پرهيزكاران دنيا هر چند بظاهر مى خندند قلب هايشان گريان است و اندوهشان زياد اگر چه لبخند بزنند و نسبت به خود عصبانى هستند اگر چه ديگران حسرتشان
ص   263
را مى خورند . قلب هاى شما از فكر مرگ پنهان گرديده و آرزوهاى دروغ آنرا اشغال كرده است . نتيجه ى اين كار اين شده كه دنيا بيشتر بر شما حكومت مى كند تا آخرت . دنياى زود گذر بيشتر شما را حركت مى دهد تا آخرت . شما همه در راه خدا برادريد، فقط ذات ناپاك شماست كه ميان شما فاصله انداخته است در نتيجه نه بديدن هم مى رويد و نه به يكديگر پند مى دهيد، نه در باره ى يكديگر از خود گذشتگى داريد و نه نسبت بيكديگر محبت . چه مرضى داريد كه با مختصرى كه از دنيا به چنگ مى آوريد خوشحال مى گرديد و آن گاه كه ثواب زيادى را از دست مى دهيد غمگين نمى شويد . مقدار ناچيزى كه از دنياى شما مى رود مضطرب مى شويد و اثر ناراحتى از آن در صورت شما آشكار مى گردد و بر اثر آنچه از دست مى دهيد بى تابى مى كنيد گويا دنيا خانه ى ابدى شماست و متاع دنيا براى شما باقى خواهد ماند . موقعى كه يكى از همكيشان خود را مى بينيد فقط وقتى دست از عيب نمودنش بر مى داريد كه بترسيد با شما همان عملى را كه انجام مى دهيد انجام دهد . براى درك دنيا و ترك آخرت با يكديگر دست داده ايد . دين شما فقط حرف است . روش شما با كار كسى شباهت دارد كه كارش پايان يافته و رضايت رئيس خود را احراز كرده است .