متن عربی

198- وَ قَالَ (عليه السلام): فِي صِفَةِ الْغَوْغَاءِ هُمُ الَّذِينَ إِذَا اجْتَمَعُوا غَلَبُوا وَ إِذَا تَفَرَّقُوا لَمْ يعْرَفُوا وَ قِيلَ بَلْ قَالَ (عليه السلام): هُمُ الَّذِينَ إِذَا اجْتَمَعُوا ضَرُّوا وَ إِذَا تَفَرَّقُوا نَفَعُوا فَقِيلَ قَدْ عَرَفْنَا مَضَرَّةَ اجْتِمَاعِهِمْ فَمَا مَنْفَعَةُ افْتِرَاقِهِمْ فَقَالَ يرْجِعُ أَصْحَابُ الْمِهَنِ إِلَى مِهْنَتِهِمْ فَينْتَفِعُ النَّاسُ بِهِمْ کرُجُوعِ الْبَنَّاءِ إِلَى بِنَائِهِ وَ النَّسَّاجِ إِلَى مَنْسَجِهِ وَ الْخَبَّازِ إِلَى مَخْبَزِهِ.

متن فارسی

اميرالمومنين (عليه السلام) در وصف غوغاء (اراذل و اوباش و مردمان پست و شر طلب) فرمود: آنها کسانى هستند که چون گرد يکديگر بر آيند، غالب و چيره مى گردند  و هر گاه پراکنده گردند، شناخته نمى شوند.

 (شريف رضى گويد: بعضى گفته اند که بلکه آنچه اميرالمومنين عليه السلام گفته، اين است:) آنها، کسانى هستند که چون گرد هم بر آيند، زيان مى رسانند  و چون پراکنده گردند، سود مى رسانند  (از اميرالمومنين عليه السلام پرسيدند که زيان گردآمدنشان را دانستيم، پس سود پراکنده بودنشان چيست؟ آن حضرت در پاسخ گفت:)  (به دنبال پراکنده شدن آنها) صاحبان هر کار و شغلى، به کار و شغل خود، باز مى گردند و در نتيجه اين امر مردم از ايشان سود مى برند،  از باب مثال بنا به کار بنايى خود، بافنده به کارگاه بافندگى خود، نانوا به دکان نانوايى خود، باز مى گردند  (در حالى که اراذل و اوباش هنگام گرد آمدن با يکديگر فتنه و آشوب به پا مى کردند و ناامنى به وجود مى آوردند و مردم را از کار خود باز مى داشتند)