متن عربی
27. و من عهد له (علیه السلام) إلى محمد بن أبي بكر رضي الله عنه حين قلده مصر
- فَاخْفِضْ لَهُمْ جَنَاحَكَ وَ أَلِنْ لَهُمْ جَانِبَكَ وَ ابْسُطْ لَهُمْ وَجْهَكَ وَ آسِ بَيْنَهُمْ فِي اللَّحْظَةِ وَ النَّظْرَةِ حَتَّى لَا يَطْمَعَ الْعُظَمَاءُ فِي حَيْفِكَ لَهُمْ وَ لَا يَيْأَسَ الضُّعَفَاءُ مِنْ عَدْلِكَ عَلَيْهِمْ.
- فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يُسَائِلُكُمْ مَعْشَرَ عِبَادِهِ عَنِ الصَّغِيرَةِ مِنْ أَعْمَالِكُمْ وَ الْكَبِيرَةِ وَ الظَّاهِرَةِ وَ الْمَسْتُورَةِ فَإِنْ يُعَذِّبْ فَأَنْتُمْ أَظْلَمُ وَ إِنْ يَعْفُ فَهُوَ أَكْرَمُ.
- وَ اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّ الْمُتَّقِينَ ذَهَبُوا بِعَاجِلِ الدُّنْيَا وَ آجِلِ الْآخِرَةِ فَشَارَكُوا أَهْلَ الدُّنْيَا فِي دُنْيَاهُمْ وَ لَمْ [يُشَارِكْهُمْ أَهْلُ] يُشَارِكُوا أَهْلَ الدُّنْيَا فِي آخِرَتِهِمْ سَكَنُوا الدُّنْيَا بِأَفْضَلِ مَا سُكِنَتْ وَ أَكَلُوهَا بِأَفْضَلِ مَا أُكِلَتْ فَحَظُوا مِنَ الدُّنْيَا بِمَا حَظِيَ بِهِ الْمُتْرَفُونَ وَ أَخَذُوا مِنْهَا مَا أَخَذَهُ الْجَبَابِرَةُ الْمُتَكَبِّرُونَ.
- ثُمَّ انْقَلَبُوا عَنْهَا بِالزَّادِ الْمُبَلِّغِ وَ الْمَتْجَرِ الرَّابِحِ أَصَابُوا لَذَّةَ زُهْدِ الدُّنْيَا فِي دُنْيَاهُمْ وَ تَيَقَّنُوا أَنَّهُمْ جِيرَانُ اللَّهِ غَداً فِي آخِرَتِهِمْ لَا تُرَدُّ لَهُمْ دَعْوَةٌ وَ لَا [يَنْقُفُ] يَنْقُصُ لَهُمْ نَصِيبٌ مِنْ لَذَّةٍ.
- فَاحْذَرُوا عِبَادَ اللَّهِ الْمَوْتَ وَ قُرْبَهُ وَ أَعِدُّوا لَهُ عُدَّتَهُ فَإِنَّهُ يَأْتِي بِأَمْرٍ عَظِيمٍ وَ خَطْبٍ جَلِيلٍ بِخَيْرٍ لَا يَكُونُ مَعَهُ شَرٌّ أَبَداً أَوْ شَرٍّ لَا يَكُونُ مَعَهُ خَيْرٌ أَبَداً فَمَنْ أَقْرَبُ إِلَى الْجَنَّةِ مِنْ عَامِلِهَا وَ مَنْ أَقْرَبُ إِلَى النَّارِ مِنْ عَامِلِهَا .
- وَ أَنْتُمْ طُرَدَاءُ الْمَوْتِ إِنْ أَقَمْتُمْ لَهُ أَخَذَكُمْ وَ إِنْ فَرَرْتُمْ مِنْهُ أَدْرَكَكُمْ وَ هُوَ أَلْزَمُ لَكُمْ مِنْ ظِلِّكُمْ الْمَوْتُ مَعْقُودٌ بِنَوَاصِيكُمْ وَ الدُّنْيَا تُطْوَى مِنْ خَلْفِكُمْ .
- فَاحْذَرُوا نَاراً قَعْرُهَا بَعِيدٌ وَ حَرُّهَا شَدِيدٌ وَ عَذَابُهَا جَدِيدٌ دَارٌ لَيْسَ فِيهَا رَحْمَةٌ وَ لَا تُسْمَعُ فِيهَا دَعْوَةٌ وَ لَا تُفَرَّجُ فِيهَا كُرْبَةٌ .
- وَ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ يَشْتَدَّ خَوْفُكُمْ مِنَ اللَّهِ وَ أَنْ يَحْسُنَ ظَنُّكُمْ بِهِ فَاجْمَعُوا بَيْنَهُمَا فَإِنَّ الْعَبْدَ إِنَّمَا يَكُونُ حُسْنُ ظَنِّهِ بِرَبِّهِ عَلَى قَدْرِ خَوْفِهِ مِنْ رَبِّهِ وَ إِنَّ أَحْسَنَ النَّاسِ ظَنّاً بِاللَّهِ أَشَدُّهُمْ خَوْفاً لِلَّهِ.
- وَ اعْلَمْ يَا مُحَمَّدَ بْنَ أَبِي بَكْرٍ أَنِّي قَدْ وَلَّيْتُكَ أَعْظَمَ أَجْنَادِي فِي نَفْسِي أَهْلَ مِصْرَ فَأَنْتَ مَحْقُوقٌ أَنْ تُخَالِفَ عَلَى نَفْسِكَ وَ أَنْ تُنَافِحَ عَنْ دِينِكَ وَ لَوْ لَمْ يَكُنْ لَكَ إِلَّا سَاعَةٌ مِنَ الدَّهْرِ.
- وَ لَا تُسْخِطِ اللَّهَ بِرِضَا أَحَدٍ مِنْ خَلْقِهِ فَإِنَّ فِي اللَّهِ خَلَفاً مِنْ غَيْرِهِ وَ لَيْسَ مِنَ اللَّهِ خَلَفٌ فِي غَيْرِهِ.
- صَلِّ الصَّلَاةَ لِوَقْتِهَا الْمُؤَقَّتِ لَهَا وَ لَا تُعَجِّلْ وَقْتَهَا لِفَرَاغٍ وَ لَا تُؤَخِّرْهَا عَنْ وَقْتِهَا لِاشْتِغَالٍ وَ اعْلَمْ أَنَّ كُلَّ شَيْءٍ مِنْ عَمَلِكَ تَبَعٌ لِصَلَاتِكَ.وَ [مِنْ هَذَا الْعَهْدِ] مِنْهُ
- فَإِنَّهُ لَا سَوَاءَ إِمَامُ الْهُدَى وَ إِمَامُ الرَّدَى وَ وَلِيُّ النَّبِيِّ وَ عَدُوُّ النَّبِيِّ وَ لَقَدْ قَالَ لِي رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم)إِنِّي لَا أَخَافُ عَلَى أُمَّتِي مُؤْمِناً وَ لَا مُشْرِكاً أَمَّا الْمُؤْمِنُ فَيَمْنَعُهُ اللَّهُ بِإِيمَانِهِ وَ أَمَّا الْمُشْرِكُ فَيَقْمَعُهُ اللَّهُ بِشِرْكِهِ وَ لَكِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ كُلَّ مُنَافِقِ الْجَنَانِ عَالِمِ اللِّسَانِ يَقُولُ مَا تَعْرِفُونَ وَ يَفْعَلُ مَا تُنْكِرُونَ.
متن فارسی
27- از یک سفارش ان حضرت به محمدبن ابی بکر(رضی الله عنه) هنگامی که حکومت مصر را به او سپرد.
(1) بال فروتنی خود را برای آنان فرو نه، و با آنان به نرمی رفتار نمایی، و چهره ی خود را برای آنان انگشایی. به همه ی آنان یکسان بنگر، تا بزرگان در ستم تو به سود آنان طمع نکنند. و ناتوانان از عدالت درباره ی خودشان نومید نگردند.
(2) زیرا خدای بزرگ از شما - ای گروه بندگان او - از کوچک و بزرگ و آشکار و نهان اعمالتان بازخواست خواهد کرد، اگر عذابتان کند شما ستمکارتر از آنید، و اگر ببخشاید او گرامی تر از آن است.
(3)بندگان خدا! بدانید که پرواپیشگان از نعمت های نقد دنیا و آینده ی آخرت بهره بردند، .پس با اهل دنیا در دنیا شان سهیم شدند، و اهل دنیا با آنان در آخرتشان سهیم نشدند.
در دنیا به بهترین وجه سکونت کردند، و از آن به بهترین شیوه استفاده نمودند. پس، از دنیا از همان لذت هایی برخوردار شدند که رفاه طلبان خوشگذران برخوردار بودند، و همان را بهره گرفتند که زورگویان متکبر گرفتند.
(4) آنگاه با توشه ی کافی و تجارت سودمند از دنیا رخت بر بستند. در دنیای خود به لذت پارسایی دست یافتند، و به همسایگی خداوند در آخرتشان یقین پیدا نمودند. دعایشان ردخور ندارد، و بهره ای از لذتشان کاسته نمی گردد.
(5)پس ای بندگان خدا، از مرگ و نزدیکی آن حذر کنید، و ساز و برگ آن را آماده سازید، که مرگ امری بزرگ و مشکلی سنگین را با خود می آورد: یا خیری که هرگز شری با آن نیست، یا شزی که هرگز خیری به همراه ندارد. پس چه کسی به بهشت نزدیک تر از آن که برای آن کار می کند؟ و چه کسی به دوزخ نزدیک تر از آن که برای آن کار می کند؟
(6) شما رانده شدگان مرگید، اگر در برابرش بایستید گریبانتان را می گیرد، و اگر از آن بگریزید شما را به چنگ می آورد، و از سایه ی شما به شما نزدیک تر است. مرگ با زلف شما گره خورده است و دنیا از پشت سرتان در حال پیچیده شدن و جمع گردیدن است.
(7)پس حذر کنید از آتشی که عمقش ژرف، گرمایش سخت، و عذابش تازه است. سرایی است که نه رحمتی در آن است، و نه دعایی در آن شنیده می شود، و نه اندوهی از دل کسی برداشته می گردد.
(8) و اگر بتوانید که هم ترستان از خدا بیفزاید و هم گمانتان به خلا نیکو باشد، پس این دو را با هم گرد آورید، زیرا خوش بینی بنده به پروردگارش به اندازه ی خوف او از خدای خود است، و خوش بین ترین مردم به خدا بیمناک ترین آنان از خدا است.
(9)و بدان - ای محمّد بن ابی بکر - که من تو را بر مردم بزرگ ترین قلمرو حکومتم در نظر خودم که اهل مصرند گماردم، از این رو زیبنده ی تو آن است که با نفس خویش مخالفت ورزی، و به دفاع از دینت برخیزی گرچه یک ساعت بیشتر از عمرت باقی نمانده باشد.
(10)و زنهار، خدا را با خشنود کردن (نابجای) هیچ یک از آفریدگانش خشمگین مساز، زیرا خداوند جای همه چیز را تواند گرفت، ولی هیچ چیز جای خدا را تواند گرفت.
اهمیت نماز
(11)نماز را در وقت معین آن بگزار، و آن را به خاطر بیکاری پیش از وقت مگزار، و به خاطر سرگرمی به کاری از وقت خود تأخیر مینداز، و بدان که هریک از اعمال تو پیرو نماز توست (اگر نمازت قبول نشود سایر اعمالت نیز پذیرفته نخواهد شد).
خطر منافقان
(12) زیرا پیشوای هدایت با پیشوای گمراهی، و دوست پیامبر با دشمن پیامبر یکسان نیست. همانا رسول خدا(صلى الله عليه و آله و سلم) به من فرمود: «من بر امت خویش از هیچ مؤمن و یا مشرکی نمی ترسم؛ زیرا مؤمن را خداوند به سبب ایمانش از فتنه بازمی دارد، و مشرکا را خداوند به خاطر شرکشی سرکوب می کند، ولی بر شما از هر منافق دل زبان آور بیم دارم، که آنچه را میپسندید می گوید، و آنچه را نمیپسندید عمل می کند»
قبلی