متن عربی
105.و من خطبة له (علیه السلام):في بعض صفات الرسول الكريم و تهديد بني أمية و عظة الناس
الرسول الكريم
- حَتَّى بَعَثَ اللَّهُ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله و سلم)شَهِيداً وَ بَشِيراً وَ نَذِيراً خَيْرَ الْبَرِيَّةِ طِفْلًا وَ أَنْجَبَهَا كَهْلًا وَ أَطْهَرَ الْمُطَهَّرِينَ شِيمَةً وَ أَجْوَدَ الْمُسْتَمْطَرِينَ دِيمَةً.
بنو أمية - فَمَا احْلَوْلَتْ لَكُمُ الدُّنْيَا فِي لَذَّتِهَا وَ لَا تَمَكَّنْتُمْ مِنْ رَضَاعِ أَخْلَافِهَا إِلَّا مِنْ [بَعْدِهِ] بَعْدِ مَا صَادَفْتُمُوهَا جَائِلًا خِطَامُهَا قَلِقاً وَضِينُهَا قَدْ صَارَ حَرَامُهَا عِنْدَ أَقْوَامٍ بِمَنْزِلَةِ السِّدْرِ الْمَخْضُودِ وَ حَلَالُهَا بَعِيداً غَيْرَ مَوْجُودٍ .
- وَ صَادَفْتُمُوهَا وَ اللَّهِ ظِلًّا مَمْدُوداً إِلَى أَجْلٍ مَعْدُودٍ فَالْأَرْضُ لَكُمْ شَاغِرَةٌ وَ أَيْدِيكُمْ فِيهَا مَبْسُوطَةٌ وَ أَيْدِي الْقَادَةِ عَنْكُمْ مَكْفُوفَةٌ وَ سُيُوفُكُمْ عَلَيْهِمْ مُسَلَّطَةٌ وَ سُيُوفُهُمْ عَنْكُمْ مَقْبُوضَةٌ .
- أَلَا وَ إِنَّ لِكُلِّ دَمٍ ثَائِراً وَ لِكُلِّ حَقٍّ طَالِباً وَ إِنَّ الثَّائِرَ فِي دِمَائِنَا كَالْحَاكِمِ فِي حَقِّ نَفْسِهِ وَ هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا يُعْجِزُهُ مَنْ طَلَبَ وَ لَا يَفُوتُهُ مَنْ هَرَبَ .
- فَأُقْسِمُ بِاللَّهِ يَا بَنِي أُمَيَّةَ عَمَّا قَلِيلٍ لَتَعْرِفُنَّهَا فِي أَيْدِي غَيْرِكُمْ وَ فِي دَارِ عَدُوِّكُمْ .أَلَا إِنَّ أَبْصَرَ الْأَبْصَارِ مَا نَفَذَ فِي الْخَيْرِ طَرْفُهُ أَلَا إِنَّ أَسْمَعَ الْأَسْمَاعِ مَا وَعَى التَّذْكِيرَ وَ قَبِلَهُ.
وعظ الناس - أَيُّهَا النَّاسُ اسْتَصْبِحُوا مِنْ شُعْلَةِ مِصْبَاحٍ وَاعِظٍ مُتَّعِظٍ وَ امْتَاحُوا مِنْ [صَفِيِ] صَفْوِ عَيْنٍ قَدْ رُوِّقَتْ مِنَ الْكَدَرِ.
- عِبَادَ اللَّهِ لَا تَرْكَنُوا إِلَى جَهَالَتِكُمْ وَ لَا تَنْقَادُوا [إِلَى أَهْوَائِكُمْ] لِأَهْوَائِكُمْ فَإِنَّ النَّازِلَ بِهَذَا الْمَنْزِلِ نَازِلٌ بِشَفَا جُرُفٍ هَارٍ يَنْقُلُ الرَّدَى عَلَى ظَهْرِهِ مِنْ مَوْضِعٍ إِلَى مَوْضِعٍ لِرَأْيٍ يُحْدِثُهُ بَعْدَ رَأْيٍ يُرِيدُ أَنْ يُلْصِقَ مَا لَا يَلْتَصِقُ وَ يُقَرِّبَ مَا لَا يَتَقَارَبُ.
- فَاللَّهَ اللَّهَ أَنْ تَشْكُوا إِلَى مَنْ لَا يُشْكِي شَجْوَكُمْ وَ لَا يَنْقُضُ بِرَأْيِهِ مَا قَدْ أَبْرَمَ لَكُمْ .
- إِنَّهُ لَيْسَ عَلَى الْإِمَامِ إِلَّا مَا حُمِّلَ مِنْ أَمْرِ رَبِّهِ الْإِبْلَاغُ فِي الْمَوْعِظَةِ وَ الِاجْتِهَادُ فِي النَّصِيحَةِ وَ الْإِحْيَاءُ لِلسُّنَّةِ وَ إِقَامَةُ الْحُدُودِ عَلَى مُسْتَحِقِّيهَا وَ إِصْدَارُ السُّهْمَانِ عَلَى أَهْلِهَا .
- فَبَادِرُوا الْعِلْمَ مِنْ قَبْلِ تَصْوِيحِ نَبْتِهِ وَ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُشْغَلُوا بِأَنْفُسِكُمْ عَنْ مُسْتَثَارِ الْعِلْمِ مِنْ عِنْدِ أَهْلِهِ وَ انْهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تَنَاهَوْا عَنْهُ فَإِنَّمَا أُمِرْتُمْ بِالنَّهْيِ بَعْدَ التَّنَاهِي.
متن فارسی
از یک خطبه ی آن حضرت
در برخی از صفات پیامبر (صلى الله عليه و آله و سلم)و تهدید بنی امیه و اندرز به مردم
پیامبر (صلى الله عليه و آله و سلم)
- تا آنکه خداوند محمّد (صلى الله عليه و آله و سلم) را به عنوان گواه (بر اعمال امتها) و مژده دهنده و بیم کننده برانگیخت. پیامبری که در کودکی بهترین مردم، در بزرگسالی نجیب ترین آنها، در خلق و خو پاکترین پاکان، و در جود و بخشش بخشنده ترین کسانی بود که به باران جودشان چشم دوزند.
بنی امیه - (پس شما ای بنی امیه) لذت دنیا برایتان شیرین نشد، و بر دوشیدن شیر از پستان آن توانایی نیافتید مگر پس از آنکه مهارش را رها، و تنگ پالانش را باز و آویخته دیدید. زمانی که حرامش نزد کسانی به منزله ی درخت سدر بی خار (راحت و بی دردسر) بود، و حلالش دور و غیر موجود.
- و به خدا سوگند با دنیا هنگامی رو به رو شده اید که به سان سایه ای بلند تا زمانی معین گسترده است. زمین برایتان از مزاحم خالی، و دستتان در آن باز، و دست رهبران شایسته از سرتان کوتاه، و شمشیرهاتان بر سر آنان آهیخته، وشمشیرهای آنان از سر شما در نیام است.
- بدانید هر خونی را خونخواهی، و هر حقی را طالبی هست. و طالب خون های ما چون حاکمی است که درباره ی حق خودش حکم می دهد، و او همان خدایی است که هیچ مطلوبی درمانده اش نسازد، و هیچ گریزانی از چنگ قدرتش نگریزد.
- ای بنی امیه، سوگند به خدا که به همین زودی آن را در دست دیگران و در خانه ی دشمنتان خواهید دید. هشی دارید که بیناترین دیده ها آن است که در خوبی ها نفوذ کند، و شنواترین گوشها آن است که پند و اندرز را بشنود و بپذیرد.
اندرز به مردم - ای مردم، چراغ دل را از نور چراغ پند دهنده ای که خود پند پذیر است روشن دارید، و آب را از چشمه ی زلالی که از تیرگی پاک مانده بیرون کشید.
- ای مردم، به نادانی خود تکیه مکنید، و تسلیم هوای نفس خود نشوید، زیرا آن که در چنین جایی خانه کند بر لب پرتگاهی سیل گیر و ویران خانه کرده، بار گمراهی و هلاکت را به دوش گرفته از سویی به سویی دیگر می برد، زیرا اندیشه های باطلی را یکی پس از دیگری پدید می آورد، و می خواهد آنچه را نمی چسبد بچسباند، و آنچه را نزدیک نمی گردد نزدیک سازد.
- پس خدا را در نظر آرید خدا را، از اینکه شکایت نزد کسی برید که درد شما را برطرف نمی سازد، و نمی تواند با رأی خود گره از کار شما بگشاید.امام جز آنچه از جانب پروردگارش بدان مأمور است وظیفه ای ندارد، و آن ابلاغ کامل پند و اندرز، و سعی و تلاش در خیرخواهی، و زنده کردن سنت الهی، و اقامه ی حدود بر آن که سزاوار حد گردیده، و رساندن سهام بیت المال به صاحبان آن است.
- پس به فراگیری دانش بشتابید پیش از آنکه نهالش خشک و پژمرده شود، و پیش از آنکه در بهره گیری علمی از صاحبان اصلی آن گرفتار دل مشغولی شوید.
- دیگران را از زشتی بازدارید و خود نیز از آن بازایستید، زیرا مأموریت شما آن است که نخست خود از گناه باز ایستید، سپس دیگران را از آن بازدارید.
