متن عربی

153-  و من خطبة له (عليه السلام) :
صفة الضال
وَ هُوَ فِي مُهْلَةٍ مِنَ اللَّهِ يَهْوِي مَعَ الْغَافِلِينَ وَ يَغْدُو مَعَ الْمُذْنِبِينَ بِلَا سَبِيلٍ قَاصِدٍ وَ لَا إِمَامٍ قَائِدٍ .

صفات الغافلين
منها : حَتَّى إِذَا كَشَفَ لَهُمْ عَنْ جَزَاءِ مَعْصِيَتِهِمْ وَ اسْتَخْرَجَهُمْ مِنْ جَلَابِيبِ غَفْلَتِهِمُ اسْتَقْبَلُوا مُدْبِراً وَ اسْتَدْبَرُوا مُقْبِلًا فَلَمْ يَنْتَفِعُوا بِمَا أَدْرَكُوا مِنْ طَلِبَتِهِمْ وَ لَا بِمَا قَضَوْا مِنْ وَطَرِهِمْ إِنِّي أُحَذِّرُكُمْ وَ نَفْسِي هَذِهِ الْمَنْزِلَةَ فَلْيَنْتَفِعِ امْرُؤٌ بِنَفْسِهِ فَإِنَّمَا الْبَصِيرُ مَنْ سَمِعَ فَتَفَكَّرَ وَ نَظَرَ فَأَبْصَرَ وَ انْتَفَعَ بِالْعِبَرِ ثُمَّ سَلَكَ جَدَداً وَاضِحاً يَتَجَنَّبُ فِيهِ الصَّرْعَةَ فِي الْمَهَاوِي وَ الضَّلَالَ فِي الْمَغَاوِي وَ لَا يُعِينُ عَلَى نَفْسِهِ الْغُوَاةَ بِتَعَسُّفٍ فِي حَقٍّ أَوْ تَحْرِيفٍ فِي نُطْقٍ أَوْ تَخَوُّفٍ مِنْ صِدْقٍ .

عظة الناس
فَأَفِقْ أَيُّهَا السَّامِعُ مِنْ سَكْرَتِكَ وَ اسْتَيْقِظْ مِنْ غَفْلَتِكَ وَ اخْتَصِرْ مِنْ عَجَلَتِكَ وَ أَنْعِمِ الْفِكْرَ فِيمَا جَاءَكَ عَلَى لِسَانِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ (صلى الله عليه وآله) مِمَّا لَا بُدَّ مِنْهُ وَ لَا مَحِيصَ عَنْهُ وَ خَالِفْ مَنْ خَالَفَ ذَلِكَ إِلَى غَيْرِهِ وَ دَعْهُ وَ مَا رَضِيَ لِنَفْسِهِ وَ ضَعْ فَخْرَكَ وَ احْطُطْ كِبْرَكَ وَ اذْكُرْ قَبْرَكَ فَإِنَّ عَلَيْهِ مَمَرَّكَ وَ كَمَا تَدِينُ تُدَانُ وَ كَمَا تَزْرَعُ تَحْصُدُ وَ مَا قَدَّمْتَ الْيَوْمَ تَقْدَمُ عَلَيْهِ غَداً فَامْهَدْ لِقَدَمِكَ وَ قَدِّمْ لِيَوْمِكَ فَالْحَذَرَ الْحَذَرَ أَيُّهَا الْمُسْتَمِعُ وَ الْجِدَّ الْجِدَّ أَيُّهَا الْغَافِلُ وَ لا يُنَبِّئُكَ مِثْلُ خَبِيرٍ إِنَّ مِنْ عَزَائِمِ اللَّهِ فِي الذِّكْرِ الْحَكِيمِ الَّتِي عَلَيْهَا يُثِيبُ وَ يُعَاقِبُ وَ لَهَا يَرْضَى وَ يَسْخَطُ أَنَّهُ لَا يَنْفَعُ عَبْداً وَ إِنْ أَجْهَدَ نَفْسَهُ وَ أَخْلَصَ فِعْلَهُ أَنْ يَخْرُجَ مِنَ الدُّنْيَا لَاقِياً رَبَّهُ بِخَصْلَةٍ مِنْ هَذِهِ الْخِصَالِ لَمْ يَتُبْ مِنْهَا أَنْ يُشْرِكَ بِاللَّهِ فِيمَا افْتَرَضَ عَلَيْهِ مِنْ عِبَادَتِهِ أَوْ يَشْفِيَ غَيْظَهُ بِهَلَاكِ نَفْسٍ أَوْ يَعُرَّ بِأَمْرٍ فَعَلَهُ غَيْرُهُ أَوْ يَسْتَنْجِحَ حَاجَةً إِلَى النَّاسِ بِإِظْهَارِ بِدْعَةٍ فِي دِينِهِ أَوْ يَلْقَى النَّاسَ بِوَجْهَيْنِ أَوْ يَمْشِيَ فِيهِمْ بِلِسَانَيْنِ اعْقِلْ ذَلِكَ فَإِنَّ الْمِثْلَ دَلِيلٌ عَلَى شِبْهِهِ إِنَّ الْبَهَائِمَ هَمُّهَا بُطُونُهَا وَ إِنَّ السِّبَاعَ هَمُّهَا الْعُدْوَانُ عَلَى غَيْرِهَا وَ إِنَّ النِّسَاءَ هَمُّهُنَّ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ الْفَسَادُ فِيهَا إِنَّ الْمُؤْمِنِينَ مُسْتَكِينُونَ إِنَّ الْمُؤْمِنِينَ مُشْفِقُونَ إِنَّ الْمُؤْمِنِينَ خَائِفُونَ .

متن فارسی

ص   353

شخص گمراه از طرف خدا مهلت دارد، با غافلان سر و كار دارد، با گناهكاران زندگى را بسر مى برد، نه راه منظمى در پيش دارد و نه رهبر، راهنما و رهگشائى
ص   354
در پيش .

از حوادث درس بگيريم
سرانجام، آن گاه كه خدا جزاى نافرمانى هاى شان را آشكار ساخت و از پرده هاى غفلت آنانرا بيرون آورد بكارهائى توجه كردند (گناه و عذاب) كه بآنان پشت كرده بود و از كارهائى چشم پوشيدند (عبادت) كه بآنان روى آورده بود . بر اثر اين اشتباه بخواسته هاى خود از آنچه بدست آورده بودند نرسيدند و نياز آنها هم بر طرف نگرديد . من شما و خود را از اين حالت پرهيز مى دهم، بايد هر كس از خودش بهره اى ببرد . دانا كسى است كه بشنود و فكر كند، نگاه كند و درك نمايد و از حوادث پند بگيرد سپس راههاى روشن و منظمى را بپيمايد كه از سقوط در امان باشد، و از انحراف و گم شدن در كوره راهها حفظ گردد . وظيفه هر فردى اين است به گمراهان در اين كارها كمك نكند: انحراف حق، تحريف سخن و ترس از راستگوئى . شنونده عزيز از مشى خود بيرون بيا . از غفلت خويش خارج گرد كمتر عجله كن، فكر خود را در مطالبى كه از زبان پيامبر امّى صلّى اللّه عليه و آله و سلم نقل شده و بايد آنها را بپذيريم بيشتر بكار بيانداز . با كسى كه اين راه را نپذيرفته مخالفت كن و او را با آنچه پسنديده است رها نما، فخر فروشى را كنار بگذار، خودخواهى را ترك كن، قبرت را بخاطر بياور، زيرا حتما از قبر عبور خواهى كرد، زيرا همانطورى كه نسبت بمردم رفتار كنى با تو رفتار خواهند كرد . آنچه بذر بيفشانى درو ميكنى، آنچه امروز فرستادى فردا پيش تو خواهد آمد، جاى پاى خود را استوار و براى روز آينده ات سبقت بگير . شنونده محترم خطر خطر، كوشش كوشش شما كه غافلى «هيچكس مثل قرآن تو را آگاه نمى سازد .»
ص   355
شرك و قتل
از موضوع هائى كه در قرآن كريم واجب گرديده و خداى متعال براى آن ثواب و كيفر مى دهد و بخاطر آن راضى يا غضبناك مى شود اين مطلب است كه هر چند در دنيا كوشش كند و براى خدا كار انجام دهد در صورتى كه يكى از اين خصلت ها را داشته باشد و توبه نكند و بميرد تمام اعمالى كه انجام داده است بدون نتيجه است: در عبادت خدا شرك قائل شود . براى بر طرف كردن غيظ و غضب خود كسى را به قتل برساند (يا خودكشى كند .)
ص   356
ديگرى را بكارى كه خود انجام مى دهد سرزنش كند . براى بهره بردارى از مردم در دين خدا بدعت گذارد . با مردم دو رو باشد چه از نظر سخن گفتن و چه از نظر كار . دقت كن مشت نمونه خروار است، هدف حيوانات شكم آنهاست درندگان تمام غم را صرف حمله بديگران مى كنند . غم (بيشتر) زنان زينت دنيا و فساد بپا كردن است . مؤمن تسليم خدا است، متواضع است، رعب خدا در دل او است و از خدا مى ترسد .