متن عربی

209.وَ مِنَ الْکَلَام‏ لَه‏ علیه السلام بِالبَصْرَةِ، وَ قَدْ دَخَلَ عَلَى العَلَاءِ بْنِ زِیَادٍ الحَارِثِیِّ وَ هُوَ مِنْ أَصْحَابِهِ یَعُودُهُ، فَلَمَّا رَأَى سِعَةَ دَارِهِ قَالَ:

1. مَا کُنْتَ تَصْنَعُ بِسِعَةِ هذِهِ الدَّارِ فِی الدُّنْیَا وَ أَنْتَ إِلَیْهَا فِی الْآخِرَةِ کُنْتَ أَحْوَجَ؟
2. وَ بَلَى إنْ شِئْتَ بَلَغْتَ بِهَا الْآخِرَةَ:
3. تَقْرِی فِیهَا الضَّیْفَ، وَ تَصِلُ فِیهَا الرَّحِمَ،
4. وَ تُطْلِعُ مِنْهَا الْحُقُوقَ مَطَالِعَهَا،
5. فَإِذَا أَنْتَ قَدْ بَلَغْتَ بِهَا الْآخِرَةَ.
   فَقَالَ لَهُ العَلَاءُ: یَا أَمِیرَ المُؤْمِنِینَ، أَشْکُو إِلَیْکَ أَخِی عَاصِمَ بْنَ زِیَادٍ. قَالَ: وَ مَا لَهُ؟
6.  قَالَ: لَبِسَ الْعَبَاءَةَ و تَخَلَّى عَنِ الدُّنْیَا. قَالَ: عَلَیَّ بِهِ. فَلَمَّا جَاءَ قَالَ:
7. یَا عُدَیَّ نَفْسِهِ! لَقَدِ اسْتَهَامَ بِکَ الْخَبِیثُ!
8. أَمَا رَحِمْتَ أَهْلَکَ وَ وَلَدَکَ،
9.  أَتَرَى اللّهَ أَحَلَّ لَکَ الطَّیِّبَاتِ،
10. وَ هُوَ یَکْرَهُ أَنْ تَأْخُذَهَا!
11. أَنْتَ أَهْوَنُ عَلَى اللّهِ مِنْ ذَلِکَ!
12. قَالَ: یَا أَمِیرَ المُؤْمِنِینَ، هذَا أَنْتَ فی خُشُونَةِ مَلْبَسِکَ وجُشُوبَةِ مأکَلِکَ! قَالَ:
13. وَیْحَکَ، إِنِّی لَسْتُ کَأَنْتَ،
14. اِنَّ اللّهَ تَعَالَى فَرَضَ عَلَى أَئِمَّةِ الْعَدْلِ أَنْ یُقَدِّرُوا أَنْفُسَهُمْ بِضَعَفَةِ النَّاسِ،
15.  کَیْلا یَتَبَیَّغَ بِالْفَقِیرِ فَقْرُهُ!

متن فارسی

 209.از سخنان آن حضرت است هنگام مشاهده خانه وسیع یکى از اصحابش که در بصره به نام علاء بن زیاد حارثى که براى عیادتش رفته بود

1. رعایت اعتدال در زندگى: (اى علاء بن زیاد) با این خانه وسیع در این دنیا، چه مى خواهى بکنى و آن را براى چه مى خواهى در حالى که در آخرت به آن نیازمندترى؟!
2. آرى! اگر بخواهى مى توانى به وسیله آن به آخرت برسى (و سعادتمند شوى)،
3. به این صورت که در آن از میهمانان پذیرایى کنى و در آن صله رحم به جا آورى
4. و حقوق شرعى و الهى آن را بپردازى؛
5. اگر چنین کنى به وسیله این خانه به خانه آخرت نائل شده اى.
   نکوهش از دنیاگریزى: (هنگامى که سخن امام (علیه السلام) با علاءبن زیاد به این جا رسید) علاء گفت: اى امیرمؤمنان! از برادرم «عاصم بن زیاد» نزد تو شکایت مى آورم.
   امام (علیه السلام) فرمود: مگر چه کرده است؟
6. عرض کرد: عبایى پوشیده و از دنیا کناره گیرى کرده است، امام (علیه السلام) فرمود:
7.  او را نزد من آور، هنگامى که «عاصم» نزد امام (علیه السلام) آمد حضرت به او فرمود: اى دشمن حقیر خویشتن! شیطان تو را (فریب داده و در بیابان زندگى) سرگردان ساخته است،
8.  (اگر به خود رحم نمى کنى) چرا به خانواده و فرزندانت رحم نکردى؟
9. تو گمان مى کنى خداوند طیبات را بر تو حلال کرده
10. ولى دوست ندارد از آن ها بهره ببرى؟!
11. تو در پیشگاه خدا بى ارزش تر از آن هستى که این گونه با تو رفتار کند.
12. شیوه زندگى دنیایى امام: عاصم گفت: اى امیرمؤمنان (علیه السلام) تو خود با این لباس خشن و آن غذاى ناگوار به سر مى برى!امام (علیه السلام) در پاسخ فرمود:
13. واى بر تو، من مانند تو نیستم (و وظیفه اى غیر از تو دارم، زیرا)
14. خداوند بر پیشوایان حق و عدالت واجب کرده که بر خود سخت بگیرند و همچون افراد ضعیف مردم زندگى کنند
15. تا فقر، آن ها را به طغیان وسرکشى (در برابر فرمان خدا) وادار نکند.