متن عربی
149- و من خطبة له (علیه السلام) یحذر من الفتن:
اللّه و رسوله
وَ أَحْمَدُ اللَّهَ وَ أَسْتَعِینُهُ عَلَی مَدَاحِرِ الشَّیطَانِ وَ مَزَاجِرِهِ وَ الِاعْتِصَامِ مِنْ حَبَائِلِهِ وَ مَخَاتِلِهِ وَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ نَجِیبُهُ وَ صَفْوَتُهُ لَا یؤَازَی فَضْلُهُ وَ لَا یجْبَرُ فَقْدُهُ أَضَاءَتْ بِهِ الْبِلَادُ بَعْدَ الضَّلَالَةِ الْمُظْلِمَةِ وَ الْجَهَالَةِ الْغَالِبَةِ وَ الْجَفْوَةِ الْجَافِیةِ وَ النَّاسُ یسْتَحِلُّونَ الْحَرِیمَ وَ یسْتَذِلُّونَ الْحَکیمَ یحْیوْنَ عَلَی فَتْرَةٍ وَ یمُوتُونَ عَلَی کفْرَةٍ.
التحذیر من الفتن
ثُمَّ إِنَّکمْ مَعْشَرَ الْعَرَبِ أَغْرَاضُ بَلَایا قَدِ اقْتَرَبَتْ فَاتَّقُوا سَکرَاتِ النِّعْمَةِ وَ احْذَرُوا بَوَائِقَ النِّقْمَةِ وَ تَثَبَّتُوا فِی قَتَامِ الْعِشْوَةِ وَ اعْوِجَاجِ الْفِتْنَةِ عِنْدَ طُلُوعِ جَنِینِهَا وَ ظُهُورِ کمِینِهَا وَ انْتِصَابِ قُطْبِهَا وَ مَدَارِ رَحَاهَا تَبْدَأُ فِی مَدَارِجَ خَفِیةٍ وَ تَئُولُ إِلَی فَظَاعَةٍ جَلِیةٍ شِبَابُهَا کشِبَابِ الْغُلَامِ وَ آثَارُهَا کآثَارِ السِّلَامِ یتَوَارَثُهَا الظَّلَمَةُ بِالْعُهُودِ أَوَّلُهُمْ قَائِدٌ لِآخِرِهِمْ وَ آخِرُهُمْ مُقْتَدٍ بِأَوَّلِهِمْ یتَنَافَسُونَ فِی دُنْیا دَنِیةٍ وَ یتَکالَبُونَ عَلَی جِیفَةٍ مُرِیحَةٍ وَ عَنْ قَلِیلٍ یتَبَرَّأُ التَّابِعُ مِنَ الْمَتْبُوعِ وَ الْقَائِدُ مِنَ الْمَقُودِ فَیتَزَایلُونَ بِالْبَغْضَاءِ وَ یتَلَاعَنُونَ عِنْدَ اللِّقَاءِ ثُمَّ یأْتِی بَعْدَ ذَلِک طَالِعُ الْفِتْنَةِ الرَّجُوفِ وَ الْقَاصِمَةِ الزَّحُوفِ فَتَزِیغُ قُلُوبٌ بَعْدَ اسْتِقَامَةٍ وَ تَضِلُّ رِجَالٌ بَعْدَ سَلَامَةٍ وَ تَخْتَلِفُ الْأَهْوَاءُ عِنْدَ هُجُومِهَا وَ تَلْتَبِسُ الْآرَاءُ عِنْدَ نُجُومِهَا مَنْ أَشْرَفَ لَهَا قَصَمَتْهُ وَ مَنْ سَعَی فِیهَا حَطَمَتْهُ یتَکادَمُونَ فِیهَا تَکادُمَ الْحُمُرِ فِی الْعَانَةِ قَدِ اضْطَرَبَ مَعْقُودُ الْحَبْلِ وَ عَمِی وَجْهُ الْأَمْرِ تَغِیضُ فِیهَا الْحِکمَةُ وَ تَنْطِقُ فِیهَا الظَّلَمَةُ وَ تَدُقُّ أَهْلَ الْبَدْوِ بِمِسْحَلِهَا وَ تَرُضُّهُمْ بِکلْکلِهَا یضِیعُ فِی غُبَارِهَا الْوُحْدَانُ وَ یهْلِک فِی طَرِیقِهَا الرُّکبَانُ تَرِدُ بِمُرِّ الْقَضَاءِ وَ تَحْلُبُ عَبِیطَ الدِّمَاءِ وَ تَثْلِمُ مَنَارَ الدِّینِ وَ تَنْقُضُ عَقْدَ الْیقِینِ یهْرُبُ مِنْهَا الْأَکیاسُ وَ یدَبِّرُهَا الْأَرْجَاسُ مِرْعَادٌ مِبْرَاقٌ کاشِفَةٌ عَنْ سَاقٍ تُقْطَعُ فِیهَا الْأَرْحَامُ وَ یفَارَقُ عَلَیهَا الْإِسْلَامُ بَرِیئُهَا سَقِیمٌ وَ ظَاعِنُهَا مُقِیمٌ.
منها: بَینَ قَتِیلٍ مَطْلُولٍ وَ خَائِفٍ مُسْتَجِیرٍ یخْتِلُونَ بِعَقْدِ الْأَیمَانِ وَ بِغُرُورِ الْإِیمَانِ فَلَا تَکونُوا أَنْصَابَ الْفِتَنِ وَ أَعْلَامَ الْبِدَعِ وَ الْزَمُوا مَا عُقِدَ عَلَیهِ حَبْلُ الْجَمَاعَةِ وَ بُنِیتْ عَلَیهِ أَرْکانُ الطَّاعَةِ وَ اقْدَمُوا عَلَی اللَّهِ مَظْلُومِینَ وَ لَا تَقْدَمُوا عَلَیهِ ظَالِمِینَ وَ اتَّقُوا مَدَارِجَ الشَّیطَانِ وَ مَهَابِطَ الْعُدْوَانِ وَ لَا تُدْخِلُوا بُطُونَکمْ لُعَقَ الْحَرَامِ فَإِنَّکمْ بِعَینِ مَنْ حَرَّمَ عَلَیکمُ الْمَعْصِیةَ وَ سَهَّلَ لَکمْ سُبُلَ الطَّاعَةِ.
متن فارسی
فتنه های آینده
خطبه ای است از امیرالمومنین علیه السلام:
خدا را می ستایم و برای دست یافتن به اموری که موجب دور ساختن و راندن شیطان است از او یاری می جویم و نیز برای محفوظ ماندن از دامها و کیدهای شیطان از وی طلب یاری می کنم و گواهی می دهم به اینکه خدایی جز او نیست و گواهی می دهم که محمد، بنده و فرستاده و بنده خالص و برگزیده اوست، هیچکس در فضیلت با او برابر نمی گردد و هیچ چیز و هیچکس، فقدان او را جبران نمی کند، سرزمینها و شهرها پس از آنکه در گمراهی ظلمانی و نادانی و جهلی که بر آنها غالب بود و در خشونتی سخت به سر می بردند، به واسطه وجود او، روشن و تابناک گشتند.
قبل از ظهور پیامبر (صلی الله علیه و آله) مردم، امور حرام را حلال می شماردند و خردمندان را خوار می داشتند، در زمانی که پیغمبری از سوی خدا مبعوث نشده بود به دنیا می آمدند و زیست می کردند و در حال کفر می مردند، پس (از این سخن) ای گروه عرب، شما نشانه تیرهای بلایی هستید که همانا رسیدن آنها نزدیک شده، بنابراین از غفلت و مستی که در نتیجه نعمت و آسایش پدید می آید، بپرهیزید و از عواقب سخت انتقام، حذر کنید و در ارتکاب هر چیزی که غبار ابهام و تاریکی بر روی آن نشسته، درنگ نمایید و نیز در آن هنگام که فتنه به سوی شما متمایل شود و نطفه آن آشکار گردد و آنچه از آن نهان بوده پدیدار شود و نقطه مرکزی آن بر قرار گردد و آسیای آن به گردش آید، (باز هم پایدار و استوار باشید) که فتنه در درجات و مراتبی پنهانی، آغاز می شود، آن گاه به اموری سخت شنیع و آشکار بازگشت می نماید، آغاز آن ، مانند آغاز رشد نوجوان اما آثار آن همچون آثار سنگ است (سنگی سخت که به بدن انسان اصابت کند) ستمگران طبق پیمانی که میانشان بر قرار است، فتنه را از یکدیگر به ارث می برند، نخستین آنها، پیشوای آخرین و آخرین پیرو اولین است، در به دست آوردن دنیای پست، هریک می خواهد بر دیگری پیشدستی کند و در به چنگ آوردن این مردار متعفن و بدبو، چون سگان به جان همدیگر می افتند، پس از گذشتن زمانی کوتاه، چنان می شود که پیروی کننده از پیروی شونده، بیزاری می جوید و پیشوا از پیرو تبری می نماید، و با دشمنی، از یکدیگر جدا می شوند، و چون با هم ملاقات نمایند، همدیگر را لعنت می کنند، بعد از آن آغاز پیدایش فتنه ای لرزاننده و اضطراب آور است، فتنه ای شکننده و با هجومی بسیار سخت در اثر آن فتنه، دلهایی پس از پایداری، منحرف می شود و مردانی پس از سالم ماندن از ضلالت، گمراه می گردند، هنگام هجوم آن فتنه، تمایلات اعتقادی به اختلاف می گراید و در زمان پیدایش و روییدن آن، اندیشه ها و اعتقادات به یکدیگر مشتبه می شود، هر کس در صدد برابری با آن بر آید، فتنه او را درهم می شکند و هر کس بخواهد آن را ساکن و خاموش سازد، فتنه او را خرد می کند، فتنه گران در میان آن فتنه، همچون دسته ای از گورخران وحشی، یکدیگر را گاز می گیرند، به تحقیق، ریسمان محکم و استوار دین مضطرب شده و راه رهایی، گم گشته است، در آن فتنه حکمت و دانش الهی فروکش و خشک می گردد و (به جای حکما و دانایان) ستمگران در آن به نطق و سخن گفتن می پردازند، آن فتنه بادیه نشینان را با آهن دهانه خود می کوبد و با فشار سینه خود، بدن آنان را نرم و له می کند، در غب ار آن فتنه، تنهایان تباه می گردند و در راه آن، کاروانهای شتر سوار (یا مطلق کاروانها) هلاک می گردند آن فتنه با سرنوشتی تلخ برای مردم (یعنی نابودی و استیصال) وارد می شود، خونهای تازه را (با به پا کردن جنگ) می دوشد، به نشانه های دین شکاف وارد می سازد و پیمان استوار یقین را از هم می گسلد، هوشمندان از آن می گریزند و شریران و پلیدان، به تدبیر امور آن می پردازند، در سختی و ترسناکی، مانند ابری پر رعد و برق است که ساق پای خود را آشکار ساخته و در اثر آن خویشاوندیها از میان می رود و قطع می گردد و دین اسلام از آن جدا می شود، هر کس از آن باشد و خود را از شر آن سالم بداند، باز هم گرفتار تبعات و رنجهای آن خواهد گردید و هر که از آن دور شود و کوچ نماید، باز هم گویی در آن مقیم است و گرفتار سختیها و رنجهای آن می باشد.
از همین خطبه است: مردم، در آن هنگام بر دو دسته خواهند بود، یا کشتگانی که خونشان به هدر رفته و کسی خونخواهشان نیست یا ترسندگانی که به دیگران پناه برده اند، ستمگران با بستن پیمان همراه با سوگند و با تظاهر به ایمان، آنان یعنی مومنان را فریب می دهند، بنابراین مواظب باشید تا شما نشانه های فتنه و علامتهای بدعت نباشید، همراه چیزی باشید که پیوند جامعه مسلمانان با آن بسته شده و پایه های اطاعت از خداوند بر آن بنا و استوار گردیده است، بر خدا وارد شوید در حالی که ستمدیده هستید و در حالی که ستمگر هستید بر او وارد نشوید، از رفتن به راههایی که شیطان از آنها بالا می رود و از گام نهادن به سرزمینی که ستم در آن فرود می آید، بپرهیزید، در شکمهای خود از مال حرام حتی به مقدار یک قاشق، وارد نسازید، پس بی گمان شما در برابر نظر کسی هستید که معصیت را بر شما حرام کرده و راه طاعت را بر شما آسان ساخته است.