متن عربی

105- و من خطبة له (علیه السلام) و فیها یبین فضل الإسلام و یذکر الرسول الکریم ثم یلوم أصحابه :
دین الإسلام
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی شَرَعَ الْإِسْلَامَ فَسَهَّلَ شَرَائِعَهُ لِمَنْ وَرَدَهُ وَ أَعَزَّ أَرْکانَهُ عَلَی مَنْ غَالَبَهُ فَجَعَلَهُ أَمْناً لِمَنْ عَلِقَهُ وَ سِلْماً لِمَنْ دَخَلَهُ وَ بُرْهَاناً لِمَنْ تَکلَّمَ بِهِ وَ شَاهِداً لِمَنْ خَاصَمَ عَنْهُ وَ نُوراً لِمَنِ اسْتَضَاءَ بِهِ وَ فَهْماً لِمَنْ عَقَلَ وَ لُبّاً لِمَنْ تَدَبَّرَ وَ آیةً لِمَنْ تَوَسَّمَ وَ تَبْصِرَةً لِمَنْ عَزَمَ وَ عِبْرَةً لِمَنِ اتَّعَظَ وَ نَجَاةً لِمَنْ صَدَّقَ وَ ثِقَةً لِمَنْ تَوَکلَ وَ رَاحَةً لِمَنْ فَوَّضَ وَ جُنَّةً لِمَنْ صَبَرَ فَهُوَ أَبْلَجُ الْمَنَاهِجِ وَ أَوْضَحُ الْوَلَائِجِ مُشْرَفُ الْمَنَارِ مُشْرِقُ الْجَوَادِّ مُضِی‏ءُ الْمَصَابِیحِ کرِیمُ الْمِضْمَارِ رَفِیعُ الْغَایةِ جَامِعُ الْحَلْبَةِ مُتَنَافِسُ السُّبْقَةِ شَرِیفُ الْفُرْسَانِ التَّصْدِیقُ مِنْهَاجُهُ وَ الصَّالِحَاتُ مَنَارُهُ وَ الْمَوْتُ غَایتُهُ وَ الدُّنْیا مِضْمَارُهُ وَ الْقِیامَةُ حَلْبَتُهُ وَ الْجَنَّةُ سُبْقَتُهُ.
و منها فی ذکر النبی (صلی الله علیه وآله)
حَتَّی أَوْرَی قَبَساً لِقَابِسٍ وَ أَنَارَ عَلَماً لِحَابِسٍ فَهُوَ أَمِینُک الْمَأْمُونُ وَ شَهِیدُک یوْمَ الدِّینِ وَ بَعِیثُک نِعْمَةً وَ رَسُولُک بِالْحَقِّ رَحْمَةً اللَّهُمَّ اقْسِمْ لَهُ مَقْسَماً مِنْ عَدْلِک وَ اجْزِهِ مُضَعَّفَاتِ الْخَیرِ مِنْ فَضْلِک اللَّهُمَّ أَعْلِ عَلَی بِنَاءِ الْبَانِینَ بِنَاءَهُ وَ أَکرِمْ لَدَیک نُزُلَهُ وَ شَرِّفْ عِنْدَک مَنْزِلَهُ وَ آتِهِ الْوَسِیلَةَ وَ أَعْطِهِ السَّنَاءَ وَ الْفَضِیلَةَ وَ احْشُرْنَا فِی زُمْرَتِهِ غَیرَ خَزَایا وَ لَا نَادِمِینَ وَ لَا نَاکبِینَ وَ لَا نَاکثِینَ وَ لَا ضَالِّینَ وَ لَا مُضِلِّینَ وَ لَا مَفْتُونِینَ.
 قال الشریف : و قد مضی هذا الکلام فیما تقدم إلا أننا کررناه هاهنا لما فی الروایتین من الاختلاف.
و منها فی خطاب أصحابه
وَ قَدْ بَلَغْتُمْ مِنْ کرَامَةِ اللَّهِ تَعَالَی لَکمْ مَنْزِلَةً تُکرَمُ بِهَا إِمَاؤُکمْ وَ تُوصَلُ بِهَا جِیرَانُکمْ وَ یعَظِّمُکمْ مَنْ لَا فَضْلَ لَکمْ عَلَیهِ وَ لَا یدَ لَکمْ عِنْدَهُ وَ یهَابُکمْ مَنْ لَا یخَافُ لَکمْ سَطْوَةً وَ لَا لَکمْ عَلَیهِ إِمْرَةٌ وَ قَدْ تَرَوْنَ عُهُودَ اللَّهِ مَنْقُوضَةً فَلَا تَغْضَبُونَ وَ أَنْتُمْ لِنَقْضِ ذِمَمِ آبَائِکمْ تَأْنَفُونَ وَ کانَتْ أُمُورُ اللَّهِ عَلَیکمْ تَرِدُ وَ عَنْکمْ تَصْدُرُ وَ إِلَیکمْ تَرْجِعُ فَمَکنْتُمُ الظَّلَمَةَ مِنْ مَنْزِلَتِکمْ وَ أَلْقَیتُمْ إِلَیهِمْ أَزِمَّتَکمْ وَ أَسْلَمْتُمْ أُمُورَ اللَّهِ فِی أَیدِیهِمْ یعْمَلُونَ بِالشُّبُهَاتِ وَ یسِیرُونَ فِی الشَّهَوَاتِ وَ ایمُ اللَّهِ لَوْ فَرَّقُوکمْ تَحْتَ کلِّ کوْکبٍ لَجَمَعَکمُ اللَّهُ لِشَرِّ یوْمٍ لَهُمْ

متن فارسی

وصف پیامبر و بیان دلاوری

یکی از خطبه های آن حضرت علیه السلام است:

ستایش خدایی راست که دین اسلام را آشکار کرد، آن گاه راههای ورود به این آبشخور را برای وارد شوندگان به آن، آسان ساخت و پایه های آن را در برابر ستیزه جویان استوار و نیرومند نمود، پس این دین مبین را برای کسانی که به آن چنگ زنند مرکزی امن و برای کسانی که به آن وارد گردند، وسیله آرامش و سلامتی قرار داد، همچنین خداوند، اسلام را برای کسی که از آن سخن بگوید، برهان و دلیل و برای آن کس که در برابر منکران و معاندان از آن دفاع کند، شاهد و برای کسی که از آن روشنایی بجوید نور و برای آن کس که درباره آن بیندیشد، وسیله فهم و درک قرار داد و نیز خداوند، اسلام را برای کسی که خوب فکر کند، به منزله عقلی خالص و بی شائبه و برای آن کس که راه خیر و حق را با فراست و زیرکی دریافته باشد، نشانه ای و برای جویندگان راه حق وسیله بینایی و پندپذیران را وسیله عبرتی و تصدیق کنندگان سخن حق را وسیله نجاتی و برای توکل کنندگان به خدا، به منزله تکیه گاهی و برای کسی که کار خود را به خدا واگذار نماید، وسیله آسایش و آرامشی و برای آن کس که در به کار بردن قواعد و احکام دین شکیبایی می ورزد، به منزله سپری برای محفوظ ماندن از عذاب قرار داد.
 بنابراین اسلام، شناخته ترین و روشن ترین راهها و واضحترین و آشکارترین، مقصودها است، دلیلها و نشانه های آن در مکان بلندی است (که همه آن را می بینند)، راههای مستقیم آن درخشان و چراغهای آن نورافشان است، میدان جلوه اسلام گرامی و پرچم پیروزی آن، عالی و بلند است، مسابقه دهندگان در این میدان (یعنی دنیا) گرد آمده اند، و جائزه این مسابقه مورد رقابت است، سوارکاران آن گرامی و شریفند و راه رسیدن به آن سعادت، تصدیق تعالیم دین و نشانه این تصدیق انجام عمل صالح و مرگ، نقطه پایان مسابقه و دنیا میدان مسابقه و قیامت ، محل اجتماع مسابقه دهندگان و بهشت، جائزه این مسابقه است.
 از همین خطبه است 
درباره پیغمبر صلی الله علیه و آله: تا اینکه پیامبر (صلی الله علیه و آله) شعله ای از نور را برای کسانی که بخواهند از آن بهره گیرند، برافروخت و نشانه واضحی برای گمشدگان سرگردان روشن ساخت، پس او امین تو است (ای خداوند) که به او اعتماد داشته ای و شاهد و گواه تو است، بر بندگانت در روز جزا و برانگیخته و فرستاده تو است برای اینکه نعمتی به خلق خود عطا کرده باشی و پیغامبر بر حق تو است تا رحمتی برای بندگانت باشد، خداوندا، سهم وافری از عدل خود را، نصیب او بگردان، و با فضل و کرامت خود، به طور مضاعف و چند برابر از نیکیهای خویش، به عنوان جایزه به او عطا فرما، خداوندا بنای شریعت او را از بنای دیگر بنیاد گذاران، بلندتر قرار ده و با گستردن خوان نعمت و رحمت خود، وی را گرامیدار، منزلت و مقام او را در نزد خود شریف و بزرگ ساز، دستاویز و وسیله نزدیک شدن به تو را در اختیار او بگذار، بلندی رتبت و فضیلت به او عطا کن، و ما را در حالی که شرمنده و پشیمان و رو گردان از حق و عهدشکن و گمراه و گمراه کننده و از کسانی که در فتنه قرار گرفته اند، نباشیم، در زمره پیروان او محشور گردان (در قیامت) شریف رضی گوید: همانا جلوتر این سخن گفته شده است اما برای اینکه در میان دو روایت اختلافی وجود داشت، آن را تکرار کردیم.
 از همین خطبه است 
در خطاب آن حضرت به اصحاب خود: شما در اثر لطف و کرامت خدا، به جایی رسیدید که در نتیجه آن حتی کنیزان شما نیز مورد احترام قرار می گیرند و پناهندگان به شما، جان و مالشان محفوظ می ماند و کسانی که شما هیچگونه برتری بر آنها ندارید و حق احسانی هم از شما بر عهده ایشان نیست، در بزرگداشت شما می کوشند و مردمانی از شما بیمناکند که نه از قدرتتان بیمی به خود راه می دهند و نه شما بر آنان فرمانروایی دارید، (با همه اینها) همانا شما شکسته شدن پیمانهایی را که میان خدا و بندگانیش بسته شده، می بینید، اما به خشم نمی آیید، در حالی که برای شکسته شدن پیمانهای پدرانتان، خشمناک می شوید.
 احکام و فرمانهای خدا به شما وارد و از شما صادر می گردید و به شما باز می گشت، لیکن شما چنین منزلتی را در اختیار ستمگران قرار دادید و زمام امور خود را به دست آنها افکندید و امور مربوط به خدا را تسلیم دستهای ایشان کردید، کسانی که به کارهای شبهه ناک عمل می کنند و در کارهای شهوتناک گام بر می دارند، سوگند به خدا اگر شما را چنان پراکنده سازند که هر یک از شما در زیر ستاره ای قرار گیرد، خداوند شما را برای سختترین روزی که برای آنها (یعنی بنی امیه) خواهد بود، گرد می آورد.