متن عربی

83- و من خطبة له (علیه السلام) فی ذکر عمرو بن العاص :
عَجَباً لِابْنِ النَّابِغَةِ یزْعُمُ لِأَهْلِ الشَّامِ أَنَّ فِی دُعَابَةً وَ أَنِّی امْرُؤٌ تِلْعَابَةٌ أُعَافِسُ وَ أُمَارِسُ لَقَدْ قَالَ بَاطِلًا وَ نَطَقَ آثِماً أَمَا وَ شَرُّ الْقَوْلِ الْکذِبُ إِنَّهُ لَیقُولُ فَیکذِبُ وَ یعِدُ فَیخْلِفُ وَ یسْأَلُ فَیبْخَلُ وَ یسْأَلُ فَیلْحِفُ وَ یخُونُ الْعَهْدَ وَ یقْطَعُ الْإِلَّ فَإِذَا کانَ عِنْدَ الْحَرْبِ فَأَی زَاجِرٍ وَ آمِرٍ هُوَ مَا لَمْ تَأْخُذِ السُّیوفُ مَآخِذَهَا فَإِذَا کانَ ذَلِک کانَ أَکبَرُ [أَکبَرَ] مَکیدَتِهِ أَنْ یمْنَحَ الْقَرْمَ سَبَّتَهُ أَمَا وَ اللَّهِ إِنِّی لَیمْنَعُنِی مِنَ اللَّعِبِ ذِکرُ الْمَوْتِ وَ إِنَّهُ لَیمْنَعُهُ مِنْ قَوْلِ الْحَقِّ نِسْیانُ الْآخِرَةِ إِنَّهُ لَمْ یبَایعْ مُعَاوِیةَ حَتَّی شَرَطَ أَنْ یؤْتِیهُ أَتِیةً وَ یرْضَخَ لَهُ عَلَی تَرْک الدِّینِ رَضِیخَةً.

متن فارسی

درباره عمرو بن عاص
خطبه ای است از امیرالمومنین علیه السلام درباره عمرو بن العاص: چه امر عجیبی است از پسر نابغه که اهل شام را در این گمان قرار می دهد که طبیعت من آمیخته با مزاح و شوخی است و اینکه من مردی هستم، سخت علاقمند به لهو و لعب.
 (و همچون مردمان مرفه و آسوده خاطر) همواره به این گونه امور سرگرم می باشم، هر آینه و به تحقیق، او سخن باطلی بر زبان رانده و به گناه زبان گشوده است، بدانید و آگاه باشید که بدترین سخن، سخن دروغ است، همانا او هر آینه سخن می گوید و دروغ می گوید، وعده می دهد و وعده خلافی می کند، چون چیزی را بخواهد، اصرار می نماید و چون چیزی را از وی بخواهند، بخل می ورزد، در عهد خیانت می کند و پیمان را می شکند، در هنگام جنگ تا شمشیرها به کار نیفتاده و بر سرها و تن ها فرود نیامده، در نهی و امر، داد سخن می دهد، اما چون شمشیر در میان آمد، بزرگترین مکر او آن است که نشیمنگاه خود را در برابر حریف بزرگوار آشکار می سازد آگاه باشید، به خدا قسم همانا یاد مرگ هر آینه مرا از لهو و لعب باز می دارد و همانا فراموش کردن آخرت هر آینه عمروعاص را از گفتن سخن حق، مانع می گردد.
 به راستی که او با معاویه بیعت ننمود تا آن زمان که شرط کرد معاویه در برابر این بیعت پاداشی به او بدهد و در مقابل از دست دادن دین، عطایی اندک برای وی در نظر گیرد.