متن عربی

263 .وَ فى حَديثِهِ عَلَيْهِ السَّلامُ:

1. اِنَّ لِلْخُصُومَةِ قُحَماً.
2.  يُريدُ بِالْقُحَمِ الْمَهالِكَ، لاَِنَّها تُقْحِمُ اَصْحابَها فِى الْمَهالِكِ وَالْمَتالِفِ فِى
3. الاَْكْثَرِ، وَ مِنْ ذلِكَ قُحْمَةُ الاَْعْرابِ، وَ هُوَ اَنْ تُصيبَهُمُ السَّنَةُ
4. فَتَتَعَرَّقَ اَمْوالَهُمْ، فَذلِكَ تَقَحُّمُها فيهِمْ. وَ قيلَ فيهِ وَجْهٌ آخَرُ
5. وَ هُوَ اَنَّها تُقْحِمُهُمْ بِلادَ الرّيفِ، اَىْ تُحْوِجُهُمْ اِلى دُخُولِ الْحَضَرِ
6. عِنْـدَ مُحُـولِ الْبَـدْوِ .

متن فارسی

در گفتار آن حضرت است:

1. برای‌ نزاع قُحَم است.
2. مراد حضرت از قُحَم موارد هلاکت است، زیرا خصومت در اکثر احوال اهلش را دچار هلاکت و
3. تلف می‌ کند، و از همین معناست: قُحْمَةُ الاَعراب، و آن این است که خشکسالی‌ به آنان می‌ رسد
4. و اموالشان را نابود می‌ کند، پس این است تقحّم آن در میان ایشان. در آن معنای‌ دیگری‌
5. هم گفته شده و آن اینکه: خشکسالی‌ آنان را به روی‌ آوردن به شهرهای‌ آباد ناچار می‌ کند
6. هنگامی‌ که بیابان خشک گردد.