در فتنه ها چونان شتر دو ساله باش، نه پشتى دارد كه سوارى دهد و نه پستانى تا او را بدوشند.
مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت

بررسی علل ریزش خواص در حکومت علوی

1400/12/25

کتاب «ریزش خواص از گردونه حق در حکومت علوی» نوشته پژوهشگر حوزه علمیه استان قزوین از سوی انتشارات پرک چاپ و منتشر شده است. در این کتاب سه گروه ناکثین، قاسطین و مارقین مورد بررسی قرار گرفتند.
کتاب بررسی علل ریزش‌ها در حکومت علوی معصومه انصاری، نویسنده کتاب «ریزش خواص از گردونه حق در حکومت علوی» در گفت‌وگو با ایکنا از قزوین، گفت: این کتاب شامل چهار بخش تعریف و تببین ریزش، ناکثین، قاسطین و مارقین است.

وی ادامه داد: هر بخش شامل چهار فصل است که در فصل اول عنوان واقعه از نگاه تاریخ بررسی شده است، در فصل دوم عنوان واقعه از نگاه امیرالمؤمنین(علیه السلام) و نهج‌البلاغه و در فصل سوم شخصیت‌های اصلی هر گروه مورد بررسی قرار گرفته است و در فصل چهارم بررسی علل ناکثین، قاسطین و مارقین در هر بخش پرداخته شده است.

انصاری اظهار کرد: در این کتاب سعی شده است به بررسی علل ریزش‌ها در حکومت علوی(علیه السلام) پرداخت شود بنابراین به تفصیل در سه گروه ناکثین، قاسطین و مارقین پرداخت شده است. در بخش اول سعی شده است که تعریف و تبیینی در راستای ریزش داده شود و سپس نگاه کلی به ریزش در حکومت علوی(علیه السلام) اشاره شده است.

این نویسنده تصریح کرد: در بخش دوم به اولین شکاف پیش آمده بین مسلمین(ناکثین) پرداخته‌ شده که این جنگ توسط عایشه و همراهی طلحه و زبیر برپا شد و خسارات جبران‌ناپذیری را پدید آورد؛ برای به دست آوردن درست علل ریزش «ناکثین» ابتدا پدیدار شدن این گروه و شکل‌گیری آن را در کتب تاریخی پی گرفتیم و سپس با کمک از نهج‌البلاغه شرح و توضیحی از این گروه از بیان مبارک حضرت علی(علیه السلام) عنوان کردیم. با این بررسی‌ها در فصل آخر علل ریزش «ناکثین» را به دست آوردیم که مؤثرترین آن‌ها جاه‌طلبی، دنیاگرایی، حسادت و غیره بوده است.

انصاری خاطرنشان کرد: در بخش سوم دومین مخالفان امام علی(علیه السلام) بررسی شده است و در ابتدا در تاریخ و سپس در بیان خود مولا علی(علیه السلام) شکل‌گیری صفین را بازگو کرده‌ایم و درباره حکمیت توضیح داده‌ایم که در ابتدا به‌دلیل حماقت و عدم بصیرت یاران امام علی(علیه السلام) و در نهایت با ساده‌لوحی ابوموسی اشعری و حیله‌گری عمر و عاص پایان ناخوشایندی را در تاریخ اسلام رقم زد.

وی گفت: از شخصیت‌هایی که نقش اصلی را در صفین داشتند می‌توان به عمروعاص و مروان بن حکم اشاره کرد و بزرگ‌ترین علل ریزش «قاسطین» نیز شهوت، قدرت، فساد اخلاقی و فقدان نور حکمت و دانش بود.

این محقق اشاره کرد: در بخش آخر از «مارقین» سخن گفته شده است کسانی که در جهل و حماقت تمام فرو رفته بودند و بزرگ‌ترین جنایت تاریخ شهادت حضرت علی(علیه السلام) توسط این گروه رقم خورد. در این بخش نیز پس از عنوان چگونگی شکل‌گیری خوارج در تاریخ و بیان امام علی(علیه السلام) به شخصیت‌هایی امثال ذوالخویصره، عبدالله بن کواء و ذوالثدیه که نقش عظیمی در شکل‌گیری این گروه داشتند اشاره شده است.

این نویسنده در پایان یادآور شد: شاخصه‌های فکری خوارج، تهور و بی‌باکی، عبادت‌پیشگی ظاهری، کج‌فهمی، تنگ‌نظری و کوته‌بینی آنان بود که با تمام این اوصاف امام علی(علیه السلام) تا زمانی که اعتراضشان را علنی نکرده بودند با آنان به مقابله نپرداختند و حتی سهم آنان را نیز از بیت‌المال قطع نکردند؛ از علل ریزش مارقین می‌توان به فقدان بصیرت، عجول بودن در تصمیم، تعصبات قبیله‌ای و ضعف بنیان‌های عقیدتی نام برد.

منبع:خبرگزاری ایکنا