حافظ و الهام پذیری از معارف توحیدی حضرت علی علیه السلام
حافظ فقط با توجه به دیوان اشعارش، قابل بازشناسی است؛ چرا كه هیچ سند تاریخی معتبری (جز چند مورد خاص) درباره شخص و شخصیت او در دست نیست، جز دیوان اشعار (با همه دست كاری هایی كه در اشعار آن وجود دارند.) با صرف نظر از اینكه او چه نوع شخصیتی داشته است، عارف بوده یا فیلسوف، متكلّم بوده یا فقیه، مفسّر بوده یا محدّث، شاعر بوده یا ادیب و به دور از هرگونه قضاوتی درباره شخصیت وی، می توان دیوان اشعارش را به عنوان منبع شناسایی درباره مسائل گوناگونی مثل اوضاع اجتماعی، علمی و مذهبی، از زمان، شخص و شخصیت وی مورد بررسی قرار داد و در حدّ احتمال نه یقین درباره این شخصیت كم بدیلِ تاریخ ایران و اسلام سخن گفت.
حافظ و الهام پذیری از معارف توحیدی حضرت علی علیه السلام
عذرخواهی از معصیت وظیفه بنده است و بی عذری نیز تنها عذر گناهانِ اوست؛ همان گونه كه سرور یگانه پرستان، امیرعارفان، حضرت علی علیه السلام ، در «مناجات شعبانیه» به خداوندگار خویش عرضه می دارد: «ای معبود من! عذر آوردن من به پیشگاه تو، عذرآوردنِ كسی است كه از قبول شدنِ عذرش بی نیاز نیست (یعنی: تنها نیازش قبول عذر است.) پس عذر مرا بپذیر، ای با كرامت ترینِ كسی كه خطاكاران عذرشان را به سوی او می آورند!»