و آنگاه ای فرزندم (ن‍ام‍ه‌ ۳۱ ن‍ه‍ج‌ ال‍ب‍لاغ‍ه‌)، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی کلی و اجمالی دیدگاه‌های تربیتی امام علی (علیه السلام)، بر اساس نامه ۳۱ نهج‏‌ البلاغه می‌پردازد. این کتاب اثر م‍ج‍ی‍د م‍س‍ع‍ودی‌ است و انتشارات دل‍ی‍ل‌ م‍ا نشر آن را به عهده داشته‌‌‌اند. [۱]

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «نگارنده در آغاز به مفاهیمی چون باور واقعیت‌ها، کندوکاو دنیای درون با محوریت تقوا جهت دست‌یابی به حقیقت، ارتباط علم با عمل، درک و فهم دین و انس با قرآن و دیگر عوامل موثر در هدایت پرداخته است.

در ادامه، دربارهٔ توحید، رعایت حقوق انسان‌ها، آفت‌های خودبزرگ‌بینی، عفاف و عزت نفس، بصیرت در خیرخواهی، مروت و مدارا، توجه به حقوق خانواده و همسر، سخن گفته و بخشی از صفحات کتاب را، به آموزه‏‌های اخلاقی، ترتیبی، اعتقادی، روی‌دادهای اجتماعی، سیاسی و نظامی دوره امام علی(علیه السلام) به‌ویژه جنگ صفین، اختصاص داده است».[۱]

فهرست کتاب

فصل اول: پدرانه

حکایت ماهی و آب؛

میراثی برای تو.

فصل دوم: جنگ صفین

در حاضرین؛

لیلة الهریر؛

حکمیت؛

خوارج در یک نگاه؛

چشم فتنه؛

انگیزه نگارش نامه؛

حیات ناب.

نامه ۳۱ نهج البلاغه

از پدری ... به فرزندی؛

باور واقعیت‌ها در آغاز راه؛

کند‌و‌کاو‌ درون راهی به سوی حقیقت؛

تقوا محکم‌ترین دستاویز؛

قلب کانون تربیت؛

ضرورت بینش تاریخی؛

سخن دانسته‌گو؛

دقت در انتخاب راه؛

علم را با عمل همراه کن؛

تفقه در دین و مجاهده در راه خدا؛

عادت بر خوبی‌ها؛

بنیان تفکر سازنده؛

هر علمی سزاوار آموختن نیست؛

اهمیت زمان در تعلیم و تربیت؛

تجربه پیشینیان؛

اندیشه در تاریخ گذستگان؛

آغاز تربیت با قرآن و تأویل قرآن؛

هواهای نفسانی مردم نباید که حق را مشتبه سازد؛

سه اصل مهم در تعلیم و تربیت؛

بنای تجربه‌هایت را بر فهم و علم بگذار نه بر متشابهات؛

اولین گام برای گریز از متشابهات و گمراهی؛

یقین کن و سپس قدم بردار؛

باور کن سلطنت بلا منازع خداوند را؛

دنیا پلی به سوی آخرت؛

نردبان تربیت اقرار به نادانی‌هاست؛

همراه خداوند را در نظر داشته باش؛

پیامبر(ص) پیشوای نجات یافتگان؛

توحید اصل اول اعتقاد؛

بنیان فکری آفرید در برابر آفریدگار؛

بی‌اعتباری چند روزه دنیا؛

مثل دنیا برای آخرت‌گرایان؛

بهترین روش در رعایت حقوق انسان‌ها؛

خودبرزگ بینی آفت اندیشه‌ها؛

سبک‌بار تا رسیدن به سر منزل مقصود،

نیازمندان غنیمتی برای توانگران؛

سفر بدون بازگشت؛

ارفاق‌های شگفت پروردگار بر بندگان؛

خداوند نزدیک‌تر از نزدیک؛

دعا کلید گنج سعادت؛

دعا از تو اجابت از او؛

دنیا سرای موقت؛

از مرگ گریزی نیست؛

توبه را به تأخیر نیداز؛

مرگ اگر مرد است گو نزد من آی؛

دلبستگی و اعتماد مردم به دنیا فریبت ندهد؛

تمثیل عملکرد دنیاپرستان؛

دنیا معبود کوردلان؛

چه بسیار نزدیک است مرگ به زندگی؛

برگی در تندباد؛

اقتصاد و میانه‌روی در کسب روزی؛

عزت نفس خود را هرگز قیمت نگذار؛

هدف وسیله را توجیه نمی‌کند؛

خداوند مقسم عادل؛

برتری سکوت در مواقع لزوم؛

آنچه خود داری قدرش را بدان؛

عفاف همیشه با کفاف همراه است؛

رازدار خود باش؛

سعی بیهوده چرا؟

زیان پرگویی؛

آثار هم‌نشینی؛

بدترین طعام و زشت‌ترین ستم؛

و گاهی خشونت؛

شناخت صحیح رمز موفقیت است؛

سرمایه ابلهان؛

نشانه خردمندی؛

جوانی فرصتی بی‌نظیر؛

انتظار عبث؛

خسران مضاعف؛

تقدیر یا تدبیر؟

معجزه برکت؛

بصیرت در خیرخواهی؛

زیاده طلب نباش؛

گامی به سوی سرنگونی؛

راه و رسم برادری؛

آیین دوستی؛

مروت و مدارا؛

تأیید حسن ظن دیگران؛

سوء استفاده از دوستی‌ها؛

رعایت حقوق خانواده؛

سنخیت اولین شرط دوستی؛

در خوبی‌ها پیش قدم باش؛

اقتضای ظلم؛

پاداش احسان احسان است؛

رزق دوگانه؛

صفات فرومایگان؛

دنیا مزرعه آخرت؛

شباهت امور دنیا به دیکدیگر؛

پندها را آگاهانه بپذیر؛

غلبه بر اندوه و افسردگی؛

از انواع ستم؛

حق دوستی؛

تربیت نفس بر اساس واقع‌بینی؛

بر زمانه اعتماد نکن؛

تمهیدات در سفر و حضر؛

پرهیز از لودگی؛

آنچه علی(علیه السلام) برای زنان پسندیده است؛

رعایت حقوق همسر؛

مدیریت سالم و کارآمد؛

اعتبار خویشاوند؛

دعای خیر پدر؛

من می دانم؛

کتابنامه.

پانویس

1.پایگاه اطلاع‌رسانی سراسری اسلامی پارسا