رعايت اصل «پيام رسانى» در ضرب المثلها
در فرهنگ همه ملّتها، ضرب المثلهايى وجود دارد. و در ضرب المثلها پيامها و اهدافى نهفته است.
اگر در ترجمهها «اصل پيام رسانى» رعايت نشود، ضرب المثلهاى اقوام و ملل براى يكديگر قابل فهم نخواهد بود، و چون در ترجمه هاى موجود نهج البلاغه، غالبا اصل پيام رسانى رعايت نشده، و با ترجمه ظاهرى عبارات، اهداف واقعى گوينده قابل دسترسى نيست، خواننده فارسى زبان حق دارد بپرسد:من «كفتار نيستم» يعنى چه و كفتار چيست
(و اللّه لا اكون كالضّبع، خطبه 5)
«چون بچّه شتر دنبال شتر بودم» چه مفهومى دارد
(كاتّباع الفصيل أثر أمّه، خطبه 192)
«زن عقرب است» يعنى چه چرا بايد به زنان اهانت شود
(المرأة عقرب)
اگر بدانند كه اين ضرب المثلها براى رساندن مفهوم خاصّى در ملّتها پديد آمدند، و پيام خاصّى را در شرائط حاكم بر همان ملّت و همان فرهنگ به همراه دارند.
و اگر در ترجمه ضرب المثلها، اصل پيام رسانى رعايت گردد، بسيارى از اعتراضات مطرح نخواهد شد.
پس از تحقيق و برّرسى در ضرب المثلهاى نهج البلاغه، و شناخت كاربردى آن در روزگاران گذشته به اين نتيجه مى رسيم كه امام عليه السّلام در خطبه 5 مى خواهد بفرمايد كه: «من از مسائل سياسى كشور غافل نيستم.» و در خطبه 192 اين مفهوم را مى خواهد منتقل كند كه: «من چونان فرزندى كه از مادر جدا نمىشود، همواره با پيامبر بودم.» و حكمت 61، يك ضرب المثل است و اين پيام را دارد كه: «نيش زن براى شوهرش شيرين است»
منبع :ترجمه نهج البلاغه (دشتی) ص 18