آثار علمی سیّد رضی (ره)
محمد عبدالغنی حسن می گوید آنچه از ابوعبیده و جاحظ و شاگردش ابن قتیبه به عنوان مجازات القرآن نوشته اند، غالباً نکاتی تفسیری است و در لابه لای کتاب های دیگر آنان پراکنده است، و تلخیص البیان نخستین کتاب کاملی است که برای یک هدف به طور مستقل تألیف شده و آن پژوهشی پیگیر برای بررسی مجازها و استعاره هایی است که در کلام الله مجید، سوره به سوره و آیه به آیه، انجام پذیرفته است. بدین جهت این کتاب را در میان کتب «بیان»، می توان مانند تفسیر جامع طبری در میان تفسیرها دانست.
برخی آراء کلامی سیّد رضی (ره)
درست است که کلام شیعه ی امامیه اشتراکاتی با معتزله دارد، لیکن اختلافات آن دو با یکدیگر به اندازه ای است که چهره ی مستقل و ممتاز آن را به روشنی نشان می دهد، زیرا کلام شیعه ی امامیه ریشه در آرای علمی امیرالمؤمنین و امام صادق و امام رضا (علیهم السّلام) دارد، و مستقیماً از آن سرچشمه های زلال و گوارا سیراب شده است.
اشعار حِکمی در شعر سیّد رضی (ره)
در مذمّت روزگار، و درد از دست رفتن خویشان، در صفر سال 402 ه این قصیده را سروده است:
امیدواری که در دارالحزن شاد گردی، و در جایگاه کوچ کردن منزل گزینی؛
هیهات که مرگِ گردش کننده در همه جا، و خیانتگر زمان بگذارد کسی باقی بماند؛
با روزگارخویش معاشرت نکن، جز ترسان از فراق همدمان و دوری از میهن
استادان و شاگردان سیّد رضی (ره)
در آن محیط و شرایط، دانشمندان بسیاری با دین ها و مذاهب گوناگون، در دانشگاه ها و مدارس آموزش می دیدند و آنچه داشتند، می آموختند. کتاب های بی شماری در رشته های مختلف علوم تألیف کردند.
در چنان محیط آزاد علمی و فرهنگی بود که سیّد رضی متولد شد، پرورش یافت، فرهیخته گردید و به تألیف اثر بزرگی چون نهج البلاغه موفق شد.
