اگر بندة خدا اجل و پايان كارش را مى ديد، با آرزو و فريب آن دشمنى مى ورزيد.
مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت

خانه  >   چهره ها (شارحین)  >  محمد بن حسين قطب الدين کيذري بيهقي

محمد بن حسين قطب الدين کيذري بيهقي

اين عالم جليل القدر هم از ناحيه بيهق بوده و ظاهرا در دهکده کيذر در جنوب سبزوار متولد شده است، او عالمي بزرگ و محققي عالي مقام بود، او رد انواع علوم و معارف متبحر و صاحب نظر مي‏ باشد، تاليفات و آثار او در علوم گوناگون شاهد اين مدعا مي‏باشد.
قطب الدين کيذري از علماي قرن ششم بوده ولي از زندگي او اطلاع درستي در دست نيست، در کتابهائي که از وي نام برده‏اند از محل سکونت او سخني نگفته ‏اند و تصريح نکرده ‏اند که او در کجا متولد شده و در کجا علوم و معارف اسلامي را فرا گرفته و در کدام شهر از جان رفته است.
او در مشهد مقدس از عبدالله بن حمزه طوسي اجازه روايت گرفته، و شايد مدتي در مشهد امام رضا عليه ‏السلام اقامت داشته است، عبدالله بن حمزه يکي از علماء بزرگ مشهد بوده و به علم و کمال و تحقيق در علوم و معارف اهل بيت عليهم السلام مشهور بوده است.
يکي از آثار قطب الدين کيذري کتاب حدائق الحقائق مي‏باشد که آن را در شرح نهج ‏البلاغه نوشته است، بيهقي در اين شرح از شارحان قبل از خود هم استفاده کرده و اقوال آن‏ها را در شرح خود مي ‏آورد، او از شرح راوندي و بيهقي و و بري در شرح خود نقل کرده است.
کيذري مطالبي را نيز از خود آورده است و در واقع شرح او جامع‏ترين شروح نهج البلاغه تا آن زمان بوده و با نقل اقوال و آراء شارحان قبل از خود مجموعه‏ اي بسيار مفيد گرد آورده است و خواننده از آن استفاده مي‏کند و با آراء و نظريات شارحان آشنا مي‏گردد.
نگارنده اين مقال شرح قطب الدين کيذري را در هندوستان به چاپ رسانيده و آن را با سه نسخه مقابله کرده که يکي از آن نسخه‏ ها در قرن هفتم تجرير شده است، کيذري در اين شرح به تناسب موضوع سخن گفته و مطالب زيادي را در موضوعات مختلف آورده است.
همان گونه که تذکر داديم، معلوم نيست قطب الدين کيذري در کجا متولد شده چون کيذر نام دو قريه در اطراف سبزوار مي‏باشد، نخست دهکده کيذر که در جنوب سبزوار بوده و کيذر قريه‏ ي ديگري در سر ولايت در شرق سبزوار و غرب قوچان مي‏باشد و کيذري در اوائل قرن هفتم درگذشت.
منبع : عزيز الله عطاردي؛ علماي خراسان و نهج البلاغه؛ص 16، 17.