پيروز نشد آن كس كه گناه بر او چيرگى يافت، و آن كس كه با بدى پيروز شد شكست خورده است.
مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت

مجموعه موضوعى نهج‌البلاغه و غررالحكم

مجموعه موضوعى نهج‌البلاغه و غررالحكم اثر عليرضا برازش، مشتمل بر احاديث شريف اميرالمؤمنين على(ع) است كه از دو كتاب گرانقدر نهج‌البلاغه و غررالحكم گردآورى و به‌صورت موضوعى دسته‌بندى و ارائه شده است.

ساختار

محور مباحث در اين كتاب عمدتاًً كتاب ارزنده غررالحكم است. كليه احاديث آن تقسيم‌بندى، موضوع‌بندى و در ذيل سرفصل‌هاى متناسب دسته‌بندى و با ترجمه‌اى روان ارائه شده است. اين مجموعه مشتمل بر سه جلد است كه احاديث هر جلد به ترتيب: ۱. در ضمن چهار فصل (در موضوعات ايثار، شجاعت، جهاد و شهادت)، ۲. هفت فصل (در موضوعات امر به معروف و نهى از منكر، تبليغ و ابلاغ، دعوت، هدايت، انذار و تبشير، موعظه و نصيحت)، ۳. بيست‌ودو فصل (در موضوع حق و باطل) موضوع‌بندى شده است.

گزارش محتوا

در اين اثر احاديثى كه در كتاب شريف نهج‌البلاغه و غررالحكم پراكنده بوده، گردآورى شده و در داخل موضوع نيز يك تقسيم‌بندى فرعى انجام گرفته است. در تقسيم‌بندى فرعى درون جزوه، تا حد امكان از تكرار يك حديث در يك جزوه جلوگيرى شده، بدين‌مفهوم كه اگر حديثى به دو يا چند فصل از فصول جزوه مربوط شود، فقط در يكى از فصول كه بيشتر مربوط است گنجانده شده است (مقدمه، ج ۱، ص۱۳). نویسنده خاطر نشان كرده كه «نظر به اين‌كه غررالحكم يكى از مجموعه كتب حديث شيعى، از يكى از معصومين چهارده‌گانه است، و يقيناً در هر موضوع، احاديثى چند در ديگر كتب يافت مى‌شوند كه غررالحكم و در نتيجه اين جزوه فاقد آنهاست، لذا موضوع‌بندى فرعى جزوات، يك موضوع‌بندى كامل و بى‌نقص نمى‌باشد، بلكه فقط ترتيبى است بر احاديث يافت شده در غررالحكم» (همان، ص۱۴). براى غنى‌تر كردن جزوات، با توجه به اين‌كه نهج‌البلاغه نيز از كلام اميرالمؤمنين(ع) مى‌باشد با استفاده از الكاشف، آن قسمت از خطبه و نامه‌ها و كلمات قصار حضرت در نهج‌البلاغه را كه نيز به موضوع مورد بحث مربوط مى‌شود جمع‌آورى و اضافه شده است (همان، ص۱۵). براى ترجمه احاديث غرر، از شرح فارسى غرر و درر، نوشته آقاجمال‌الدين محمد خوانسارى از علماى قرن يازده و دوازه هجرى قمرى كه به همت و تصحيح مرحوم مير جلال‌الدين محدث ارموى، كه در دانشگاه تهران طبع گرديده، استفاده شده است، بدين‌جهت آدرس احاديث غررالحكم از اين كتاب و آدرس احاديث نهج‌البلاغه از شرح فيض‌الاسلام مى‌باشد (همان).

وضعيت كتاب

فهرست مطالب هر جلد، در ابتداى آن و مآخذ احاديث هر فصل در انتهاى همان فصل ذكر گرديده است. در مآخد كتاب در رابطه با غررالحكم تنها شماره حديث و درباره نهج‌البلاغه شماره خطبه يا نامه و شماره صفحه ذكر شده است.