متن عربی

88.وَ مِنْ خُطبَةٍ لَهُ عَلیهِ السَّلامُ و فیها بیان للأسباب التی تهلک الناس

1. أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّ اللّهَ لَمْ یَقْصِمْ جَبَّارِی دَهْرٍ قَطُّ إِلَّا بَعْدَ تَمْهِیلٍ وَ رَخَاءٍ؛
2. وَ لَمْ یَجْبُرْ عَظْمَ أَحَدٍ مِنَ الْاُمَمِ إِلَّا بَعْدَ أَزْلٍ وَ بَلَاءٍ؛
3. وَ فِی دُونِ مَا اسْتَقْبَلْتُمْ مِنْ عَتْبٍ
4. وَ مَا اسْتَدْبَرْتُمْ مِنْ خَطْبٍ مُعْتَبَرٌ!
5. وَ مَا کُلُّ ذِی قَلْبٍ بِلَبِیبٍ،
6. وَ لا کُلُّ ذِی سَمْعٍ بِسَمِیع؛
7. وَ لاَکُلُّ نَاظِرٍ بِبَصِیرٍ، فَیَا عَجَباً!
8. وَ مَا لِی لا أَعْجَبُ مِنْ خَطَإِ هَذِهِ الْفِرَقِ عَلَى اخْتِلاَفِ حُجَجِهَا فِی دِینِهَا!
9.  لا یَقْتَصُّونَ أَثَرَ نَبِیٍّ، وَ لا یَقْتَدُونَ بِعَمَلِ وَصِیٍّ،
10. وَ لا یُؤْمِنُونَ بِغَیْبٍ، وَ لا یَعِفُّونَ عَنْ عَیْبٍ،
11.  یَعْمَلُونَ فِی الشُّبُهَاتِ، وَ یَسِیِرُونَ فِی الشَّهَوَاتِ.
12. الْمَعْرُوفُ فِیهِمْ مَا عَرَفُوا، و الْمُنْکَرُ عِنْدَهُمْ مَا أَنْکَرُوا،
13. مَفْزَعُهُمْ فِی الْمُعْضِلَاتِ إِلَى أَنْفُسِهِمْ،
14. وَ تَعْوِیلُهُمْ فِی الْمُهِمَّاتِ عَلَى آرَائِهِمْ،
15. کَأَنَّ کُلَّ امْرِىءٍ مِنْهُمْ إِمَامُ نَفْسِهِ،
16. قَدْ أَخَذَ مِنْهَا فِیَما یَرَى بِعُرىً ثِقَاتٍ، وَ أَسْبَابٍ مُحْکَمَاتٍ.

متن فارسی

88.از خطبه هاى آن حضرت است درباره اسباب هلاکت امّت ها را بیان فرموده (و چگونگى آن را توضیح داده) است

1. اسباب هلاکت مردم: بعد از حمد و ثناى الهى؛ خداوند هرگز ستمگران دنیا را درهم نشکسته، مگر بعد از آن که به آنان مهلت داده و نعمت فراوان بخشیده است (تا فرصت فکر و اندیشه را داشته باشند و شکر نعمت هاى الهى را به جا آورند، ولى غالبآ به جاى شکرِ نعمت، مغرور شدند و بر ظلم خود افزودند)
2. و (نیز) هرگز استخوانِ شکسته هیچ امّتى را ترمیم نکرده، مگر بعد از تحمّل مشکلات و آزمون ها؛
3. و در سختى هایى که شما با آن روبرو شدید
4. و مشکلاتى که پشت سر گذاشتید، درس هاى عبرت فراوانى است (تا به ضعف هاى خود پى ببرید و راه حلّ مشکلات را بیاموزید)
5. ولى نه هر کس که مغز دارد، اندیشمند است،
6.  نه هر صاحب گوشى شنواست
7. و نه هر صاحب چشمى بینا.
8. راستى عجیب است!و چرا تعجّب نکنم از خطا و اشتباه این گروه ها (ى پراکنده) با دلایل مختلفى که براى مذهب خود دارند!
9. نه گام در جاى گام پیامبرى مى نهند و نه از عمل وصىّ (پیامبر) پیروى مى کنند،
10.  نه به غیب ایمان مى آورند و نه خود را از عیب برکنار مى دارند.
11. پیوسته در درون شبهات عمل مى کنند و در مسیر شهوات گام برمى دارند.
12.  کار نیک در نظرشان همان است که خود نیک مى پندارند و منکر و زشتى همان است که خود منکر و زشت بدانند؛
13. پناهگاه آن ها در حلّ مشکلات خودشان اند
14. و در حوادث مهم (و مبهم) تنها به آراى (ناقص) خویش تکیه مى کنند.
15. گویى هر کدام از آن ها، امام خویشتن اند
16. و به پندار خود، به دستگیره هاى مطمئن و اسباب محکمى چنگ زده اند.