آشنایی اجمالی با نهج البلاغه
۱- نهج‌البلاغه دارای ۲۴۱خطبه می باشد.
۲- نهج‌البلاغه دارای ۷۹ نامه می باشد.
۳- نهج‌البلاغه دارای ۴۸۰ حكمت می باشد.
۴- طولانی‌ترین خطبه، خطبه ۱۹۲ می باشد كه به خطبه قاصعه مشهور است.
۵- كوتاهترین خطبه، خطبه ۶۱ نهج‌البلاغه است، كه در مورد خوارج می باشد(لا تقاتلوا الخوارج ...)
۶- طولانی‌ترین نامه، نامه۵۳ است، كه مشهور به عهدنامه مالك اشتر می باشد.
۷- كوتاهترین نامه، نامه ۷۹ است كه خطاب به فرماندهان لشكرها می باشد.
۸- طولانی‌ترین حكمت، حكمت ۱۴۷ می باشد كه خطاب به كمیل بن زیاد نخعی فرموده است.
۹- كوتاهترین حكمت، حكمت ۱۸۷ می باشد كه درباره كوچ كردن از دنیا است. «الرحیل و شیك» كوچ كردن(از دنیا) نزدیك است! و حكمت ۴۱۸ كه درباره صبر و بردباری می باشد«الحلم عشیره» حلم و بردباری قوم و عشیره است.
۱۰- نهج‌البلاغه توسط سید ابوالحسن محمدبن حسین الطاهر المناقب مشهور به سید رضی(رحمه الله علیه) جمع‌آوری شده است.
۱۱- جمع آوری نهج‌البلاغه در ماه رجب سال ۴۰۰ ه.ق به اتمام رسیده است.
۱۲- آخرین جمله نهج‌البلاغه درباره دوست می باشد كه می‌فرماید: «اذا احتشم المؤمن اخاه فقد فارقه».
به خشم آوردن و شرمنده ساختن دوست مقدمه جدایی از دوست است.
۱۳- در اكثر خطبه‌ها حضرت علی ـ علیه السلام ـ به «تقوی» كه مانع انجام همه گناهان است اشاره كرده است.
۱۴- نام«قرآن» ۴۱ بار در نهج‌البلاغه ذكر شده است. (توضیح اینكه مراد فقط كلمه قرآن است) البته در نهج‌البلاغه ازقرآن تعبیرات دیگری شده است مثلا «كتاب»، «كتاب الله»، «كتابه» و غیره.
۱۵- از مجموع ۲۴۱ خطبه نهج‌البلاغه ۸۶ خطبه موعظه و یا لااقل مشتمل بر یك سلسله مواعظ است مانند خطبه ۱۷۶ كه با جمله «انتفعوا ببیان الله» آغاز می‌شود و خطبه ۱۹۲ كه به خطبه قاصعه و خطبه ۱۹۳ كه به خطبه متقین معروف است. و از مجموع ۷۹ نامه در نهج‌البلاغه، ۲۵ نامه تماما موعظه و یا متضمن جمله‌هایی در نصیحت و اندرز و موعظه است. مانند اندرز نامه آن حضرت به فرزند عزیزش امام مجتبی ـ علیه السلام ـ كه نامه ۳۱ می باشد و فرمان معروف آن حضرت به مالك اشتر كه طولانی ترین نامه‌ها است(نامه ۵۳) و نامه ۴۵ كه همان نامه معروف آن حضرت به عثمان بن حنیف والی بصره است. و از مجموع ۴۸۰ حكمت موجود در نهج البلاغه تماما مشتمل بر پند، اندرز و نصیحت و موعظه می باشد.
۱۶- ۸۷ آیه از ۴۳ سوره قرآن در نهج البلاغه آمده است.
۱۷- در نهج البلاغه ۱۶ حدیث نبوی ذكر شده است.
