متن عربی

480. و قال (علیه السلام):

إِذَا احْتَشَمَ الْمُؤْمِنُ أَخَاهُ فَقَدْ فَارَقَهُ.

قال الرَّضیُّ: یُقال: حَشَمَهُ وأحْشَمَهُ إذا أغْضَبَه، و قیل: أخْجَلَه، «أو احَتَشَمَهُ» طلَب ذلِک له، و هو مَظنَّةُ مُفارَقَتِهِ.

و هذا حینَ انتهاءِ الغایةِ بنا إلى قَطعِ المختارِ مِن کلَامِ أمیرِ المؤمنینَ (علیه السلام)، حامِدینَ لِلهِ سبحَانه على ما مَنَّ به مِن تَوفیقِنا لِضَمِّ ما انتَشَرَ مِن أطرافِه، و تقریبِ ما بَعُدَ مِن أقطارِه. و تقرَّرَ العزم کما شَرَطْنا أوّلاً على تَفضیلِ أَوراقٍ مِنَ البَیَاضِ فِی آخِرِ کلِّ بابٍ مِن الأبوابِ، لِیکونَ لاِقْتِناصِ الشارِدِ، واستِلحَاقِ الواردِ، و ما عَسى أن یَظهَرَ لَنا بعْدَ الغُمُوضِ، وَ یَقَعَ إلینا بعدَ الشُّذوذ، و ما تَوفیقُنا إِلَّا باللّه، علیه توکّلنا، و هو حسبنا و نِعمَ الوکیل.

و ذلک فِی رجبِ سنةِ أربعِ مئةٍ مِنَ الهِجرةِ، و صلّى اللّه على سیّدنا محمّدٍ خاتمِ الرُّسلِ، و الهادی إلى خَیرِ السُّبُلِ، و آلِه الطّاهرینَ، و أصحَابِه نُجومِ الیقینِ.

تمّ ( والحمد للّه)

نهج البلاغةمن کلام أمیرِ المؤمنین (علیه السلام).

متن فارسی

امام (علیه السلام) فرمود:

هنگامى که مومن، برادر باایمانش را به خشم آورد و شرمگین سازد اسباب جدایى از او را فراهم کرده است.

مرحوم سید رضى مى گوید: «حشمه و أحشمه» یعنى او را به غضب آورد و بعضى گفته اند: او را شرمنده ساخت و «احتشم» به معنى طلب شرمندگى است براى دیگرى و چنین کارى مقدمه جدایى از اوست.

هنگامى که سید رضى؛ به پایان کلمات قصار مى رسد چنین مى گوید: «این زمان پایان چیزى است که از کلمات امیر مومنان على (علیه السلام) برگزیدیم. در حالى که خداوند سبحان را براى توفیق جمع آورى آن بعد از آنکه پراکنده بود و از منابع مختلف، آن را به هم پیوستیم سپاس مى گوییم و همان گونه که از آغاز شرط کردیم صفحات سفیدى را در آخر هر باب از ابواب گذاشتیم تا اگر چیزى از دست رفته باشد بر آن بیفزاییم و سخنان جدیدى از آن حضرت را به آن ملحق سازیم و اگر تفسیرى براى بعضى از کلمات پیچیده آن حضرت براى ما آشکار شد بر آن بیفزایم و توفیق ما تنها به ذات پاک پروردگار است، بر او توکل کردیم و او براى یارى ما کافى است و بهترین وکیل ماست و پایان این سخنان در ماه رجب سنه چهارصد هجرى بود. درود خداوند بر سید و مولاى ما محمّد؛ خاتم پیغمبران و هادى به سوى بهترین راهها و همچنین بر خاندان پاک و یاران باوفایش باد که ستارگان ایمان و یقین اند».