درباره کتاب
الامثال و الحكم المستخرجة من نهج البلاغة
معرفى اجمالى
كتاب«الامثال و الحكم المستخرجة من نهج البلاغة» با موضوع ضرب المثل ها و حكمت هاى كوتاه«نهج البلاغة»، تأليف سيد محمد غروى، به زبان عربى است كه نويسنده، به بيان و تشريح آنها بر اساس كتب لغوى، تفسيرى، كلامى و شروح«نهج البلاغة» پرداخته است.

ساختار
شيوه غروى در ترتيب ذكر امثال و حكم، همانند«الامثال النبوية» به ترتيب حروف الفباست؛ او، به جهت تسهيل در دست يابى خواننده به كلمه مورد نظر، حروف تعريف ابتداى كلمات را در نظر نگرفته است.
 گزارش محتوا
نويسنده، در مقدمه كتاب، مى نويسد: «ما در ضمن مطالعات خود در امثال و حكم، قريب به هزار ضرب المثل از كلمات امام امير المؤمنين(علیه السلام) در كتاب«نهج البلاغة» و غير آن استخراج كرديم و آن را به تبع كتابمان«الامثال النبوية»، «الامثال و الحكم العلويّة» ناميديم، پس از آن تصميم گرفتيم كه بخشى از امثال و حكم استخراج شده از«نهج البلاغة» را در پاسخ به درخواست بعضى از برادران، تقديم كنيم».

وى، پس از آن، در شرح اقسام مَثَل، آن را به دو قسم«سائر» و «قياسى» تقسيم مى كند. اولين قسم، به مثل هايى اطلاق مى شود كه عرب يا غير عرب، آن را در واقعه اى كه اقتضاى آن را دارد مى گويد، سپس بر زبان ها جارى مى شود و در واقعه اى مشابه اين واقعه، بدون تبديل به كار مى رود. قسم دوم، به مثلى اطلاق مى شود كه براى توضيح مطلبى از طريق تشبيه يا ابداع، توسط مثل زننده خلق مى شود. مقصود از مَثَل در كتاب حاضر عبارت از هر دو قسم مى باشد و نويسنده هر آنچه را كه صلاحيت مَثَل بودن را داشته است، گردآورى و شرح كرده است. غروى، در ادامه، اسامى تعدادى از كتبى كه امثال و حكم امام على(علیه السلام) را گردآورى كرده اند، ذكر كرده است و البته به اين نكته اشاره شده است كه نام برخى از اين كتب، در كتاب هاى ديگر نيز آمده است. در كلمات امام امير المؤمنين(علیه السلام)، آيات قرآنى فراوانى وجود دارد كه البته از اديب پرورش يافته مكتب قرآن كريم كه از آن، به اعلى مرتبه متأثر است، چنين نيز متوقع است.

به اعتقاد نويسنده، تمامى آيات قرآنى تمثيلى كه امام(علیه السلام) به آنها استشهاد كرده است، اصطلاحاً، «امثال مكنية» گفته مى شوند كه شروط اساسى ارسطو در تعريف مَثَل به لحاظ ايجاز، تشبيه و نيل به غرض، در آنها متجلى است. در اين اثر، ٢٠٢ مثل و حكمت كه از لبان مبارك امير المؤمنين(علیه السلام) صادر شده است، استخراج و به همراه شرح و تبيين آنها از منابع مختلف، گردآورى شده است. نويسنده، در اين تأليف، از«مجمع الامثال» احمد بن محمد نيشابورى، «شرح نهج البلاغة» ابن ابى الحديد، «امثال و حكم» دهخدا و«الامثال النبوية» اثر خود مؤلف، فراوان استفاده كرده است.
وضعيت كتاب
در پاورقى كتاب، آدرس آيات و مثل ها و حكمت ها و در انتهاى اثر نيز فهارس آيات، احاديث، امثال و حكم، اشعار، موضوعات و مصادر ذكر شده است.
منبع:مقدمه و متن كتاب.