تجلّي كلام علوي در شاهنامه و مثنوي
با اين توضيحات به نظر ميرسد بررسي پارهاي از ابيات گيراي شاهنامه بر محور گفتار علوي (نه نهج البلاغه موجود) ميتواند منطقي و عملي باشد و اگر در مواردي هم تشابهي ميان شاهنامه و نهج البلاغه به ديده آيد
حضرت علی علیه السلام از نظر حكیم ابو القاسم فردوسی
قرن چهارم هجری دوران شكوه و شكوفایی تمدن اسلامی ، و در عین حال دوران گسترش سلطه ی سیاسی شیعه بر اقطار جهان اسلام (از ایران و عراق و شامات گرفته تا حجاز و یمن و شمال آفریقا) و نیز اوج نشاط و تحرك علمی این گروه در تاریخ است. افزون بر این، از آنجا كه سلطه ی سیاسی و نشاط علمی شیعه بر مذاق مخالفان این آیین چندان گوارا نبود و واكنش تند و همه جانبه ی آنان را بر می انگیخت، قرن چهارم، ضمنا دوران پیكار سهمگین فكری اعتقادی میان شیعیان (و معتزله) یعنی عدلیه با اهل حدیث و اشعریان نیز هست. پیكار سهمگینی كه میدان اصلی نبرد آن، بحث بر سر موضوعاتی چون توحید و صفات باریتعالی، و رهبری علمی و سیاسی امت پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بود.