متن عربی
238- و من کلام له (عليه السلام) في شأن الحکمين و ذم أهل الشام:
جُفَاةٌ طَغَامٌ وَ عَبِيدٌ أَقْزَامٌ جُمِعُوا مِنْ کلِّ أَوْبٍ وَ تُلُقِّطُوا مِنْ کلِّ شَوْبٍ مِمَّنْ يَنْبَغِي أَنْ يُفَقَّهَ وَ يُؤَدَّبَ وَ يُعَلَّمَ وَ يُدَرَّبَ وَ يُوَلَّى عَلَيْهِ وَ يُؤْخَذَ عَلَى يَدَيْهِ لَيْسُوا مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ وَ لَا مِنَ الَّذِينَ تَبَوَّؤُا الدَّارَ وَ الْإِيمانَ أَلَا وَ إِنَّ الْقَوْمَ اخْتَارُوا لِأَنْفُسِهِمْ أَقْرَبَ الْقَوْمِ مِمَّا تُحِبُّونَ وَ إِنَّکمُ اخْتَرْتُمْ لِأَنْفُسِکمْ أَقْرَبَ الْقَوْمِ مِمَّا تَکرَهُونَ وَ إِنَّمَا عَهْدُکمْ بِعَبْدِ اللَّهِ بْنِ قَيْسٍ بِالْأَمْسِ يَقُولُ إِنَّهَا فِتْنَةٌ فَقَطِّعُوا أَوْتَارَکمْ وَ شِيمُوا سُيُوفَکمْ فَإِنْ کانَ صَادِقاً فَقَدْ أَخْطَأَ بِمَسِيرِهِ غَيْرَ مُسْتَکرَهٍ وَ إِنْ کانَ کاذِباً فَقَدْ لَزِمَتْهُ التُّهَمَةُ فَادْفَعُوا فِي صَدْرِ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ بِعَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْعَبَّاسِ وَ خُذُوا مَهَلَ الْأَيَّامِ وَ حُوطُوا قَوَاصِيَ الْإِسْلَامِ أَ لَا تَرَوْنَ إِلَى بِلَادِکمْ تُغْزَى وَ إِلَى صَفَاتِکمْ تُرْمَى.
متن فارسی
خطبه اي است از آن حضرت (علیه السلام): اين سخن در وضع حکمين (ابوموسي اشعري و عمروعاص) و توبيخ اهل شام است.
تندخوياني خشن و بردگاني پست، جمع شدگاني از هر طرف و چيده شدگاني از هر مخلوط از کساني که لازم بود فقه بياموزند و تاديب شوند و تعليم گردند و تمرين نمايند و تحت مديريت (ديني و اخلاقي) قرار گيرند و دست آنان گرفته شود. آنان نه از مهاجرينند و نه از انصار و نه از آن کساني که نشستن در خانه و حفظ ايمان را برگزيدند. آگاه باشيد که مردم کسي را براي خود انتخاب کردند که به آنچه دوست دارند از همه نزديکتر است. و شما کسي را براي خود برگزيديد که نزديک ترين مردم است به آنچه که از آن کراهت داريد. و جز اين نيست که ديديد ديروز عبدالله بن قيس (ابوموسي اشعري) به شما مي گفت:
(در اين حادثه فتنه اي است که برپا شده است، پس زه هاي کمان ها را قطع و شمشيرها را در غلاف کنيد.) اگر در اين راستگو باشد، پس به خطا رفته است که بدون اکراه و اجبار حرکت کرده و به سپاهيان عراق پيوسته (در اين فتنه شرکت کرده است) و اگر دروغگو است او گنهکار و متهم است. (اي مردم) عبدالله بن عباس را به سينه عمرو بن عاص بزنيد (براي حکميت در مقابل او قرار بدهيد)
مهلت روزها و تمامي حدود و سرحدات اسلام را احاطه کنيد و آنها را از دست ندهيد. مگر نمي بينيد شهرهاي شما به وسيله دشمنان مورد حمله قرار گرفته است و در خانه ها، دودمان ها هدف قرار گرفته اند.