235-و من خطبة له ( عليه السلام ) يحمد اللّه و يثني على نبيه و يعظ بالتقوى :
حمد اللّه
أَحْمَدُهُ شُكْراً لِإِنْعَامِهِ وَ أَسْتَعِينُهُ عَلَى وَظَائِفِ حُقُوقِهِ عَزِيزَ الْجُنْدِ عَظِيمَ الْمَجْدِ .
الثناء على النبي
وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ دَعَا إِلَى طَاعَتِهِ وَ قَاهَرَ أَعْدَاءَهُ جِهَاداً عَنْ دِينِهِ لَا يَثْنِيهِ عَنْ ذَلِكَ اجْتِمَاعٌ عَلَى تَكْذِيبِهِ وَ الْتِمَاسٌ لِإِطْفَاءِ نُورِهِ .
العظة بالتقوى
فَاعْتَصِمُوا بِتَقْوَى اللَّهِ فَإِنَّ لَهَا حَبْلًا وَثِيقاً عُرْوَتُهُ وَ مَعْقِلًا مَنِيعاً ذِرْوَتُهُ وَ بَادِرُوا الْمَوْتَ وَ غَمَرَاتِهِ وَ امْهَدُوا لَهُ قَبْلَ حُلُولِهِ وَ أَعِدُّوا لَهُ قَبْلَ نُزُولِهِ فَإِنَّ الْغَايَةَ الْقِيَامَةُ وَ كَفَى بِذَلِكَ وَاعِظاً لِمَنْ عَقَلَ وَ مُعْتَبَراً لِمَنْ جَهِلَ وَ قَبْلَ بُلُوغِ الْغَايَةِ مَا تَعْلَمُونَ مِنْ ضِيقِ الْأَرْمَاسِ وَ شِدَّةِ الْإِبْلَاسِ وَ هَوْلِ الْمُطَّلَعِ وَ رَوْعَاتِ الْفَزَعِ وَ اخْتِلَافِ الْأَضْلَاعِ وَ اسْتِكَاكِ الْأَسْمَاعِ وَ ظُلْمَةِ اللَّحْدِ وَ خِيفَةِ الْوَعْدِ وَ غَمِّ الضَّرِيحِ وَ رَدْمِ الصَّفِيحِ فَاللَّهَ اللَّهَ عِبَادَ اللَّهِ فَإِنَّ الدُّنْيَا مَاضِيَةٌ بِكُمْ عَلَى سَنَنٍ وَ أَنْتُمْ وَ السَّاعَةُ فِي قَرَنٍ وَ كَأَنَّهَا قَدْ جَاءَتْ بِأَشْرَاطِهَا وَ أَزِفَتْ بِأَفْرَاطِهَا وَ وَقَفَتْ بِكُمْ عَلَى صِرَاطِهَا وَ كَأَنَّهَا قَدْ أَشْرَفَتْ بِزَلَازِلِهَا وَ أَنَاخَتْ بِكَلَاكِلِهَا وَ انْصَرَمَتِ الدُّنْيَا بِأَهْلِهَا وَ أَخْرَجَتْهُمْ مِنْ حِضْنِهَا فَكَانَتْ كَيَوْمٍ مَضَى أَوْ شَهْرٍ انْقَضَى وَ صَارَ جَدِيدُهَا رَثّاً وَ سَمِينُهَا غَثّاً فِي مَوْقِفٍ ضَنْكِ الْمَقَامِ وَ أُمُورٍ مُشْتَبِهَةٍ عِظَامٍ وَ نَارٍ شَدِيدٍ كَلَبُهَا عَالٍ لَجَبُهَا سَاطِعٍ لَهَبُهَا مُتَغَيِّظٍ زَفِيرُهَا مُتَأَجِّجٍ سَعِيرُهَا بَعِيدٍ خُمُودُهَا ذَاكٍ وُقُودُهَا مَخُوفٍ وَعِيدُهَا عَمٍ قَرَارُهَا مُظْلِمَةٍ أَقْطَارُهَا حَامِيَةٍ قُدُورُهَا فَظِيعَةٍ أُمُورُهَا وَ سِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً قَدْ أُمِنَ الْعَذَابُ وَ انْقَطَعَ الْعِتَابُ وَ زُحْزِحُوا عَنِ النَّارِ وَ اطْمَأَنَّتْ بِهِمُ الدَّارُ وَ رَضُوا الْمَثْوَى وَ الْقَرَارَ الَّذِينَ كَانَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا زَاكِيَةً وَ أَعْيُنُهُمْ بَاكِيَةً وَ كَانَ لَيْلُهُمْ فِي دُنْيَاهُمْ نَهَاراً تَخَشُّعاً وَ اسْتِغْفَارًا وَ كَانَ نَهَارُهُمْ لَيْلًا تَوَحُّشاً وَ انْقِطَاعاً فَجَعَلَ اللَّهُ لَهُمُ الْجَنَّةَ مَآباً وَ الْجَزَاءَ ثَوَاباً وَ كانُوا أَحَقَّ بِها وَ أَهْلَها فِي مُلْكٍ دَائِمٍ وَ نَعِيمٍ قَائِمٍ فَارْعَوْا عِبَادَ اللَّهِ مَا بِرِعَايَتِهِ يَفُوزُ فَائِزُكُمْ وَ بِإِضَاعَتِهِ يَخْسَرُ مُبْطِلُكُمْ وَ بَادِرُوا آجَالَكُمْ بِأَعْمَالِكُمْ فَإِنَّكُمْ مُرْتَهَنُونَ بِمَا أَسْلَفْتُمْ وَ مَدِينُونَ بِمَا قَدَّمْتُمْ وَ كَأَنْ قَدْ نَزَلَ بِكُمُ الْمَخُوفُ فَلَا رَجْعَةً تَنَالُونَ وَ لَا عَثْرَةً تُقَالُونَ اسْتَعْمَلَنَا اللَّهُ وَ إِيَّاكُمْ بِطَاعَتِهِ وَ طَاعَةِ رَسُولِهِ وَ عَفَا عَنَّا وَ عَنْكُمْ بِفَضْلِ رَحْمَتِهِ الْزَمُوا الْأَرْضَ وَ اصْبِرُوا عَلَى الْبَلَاءِ وَ لَا تُحَرِّكُوا بِأَيْدِيكُمْ وَ سُيُوفِكُمْ فِي هَوَى أَلْسِنَتِكُمْ وَ لَا تَسْتَعْجِلُوا بِمَا لَمْ يُعَجِّلْهُ اللَّهُ لَكُمْ فَإِنَّهُ مَنْ مَاتَ مِنْكُمْ عَلَى فِرَاشِهِ وَ هُوَ عَلَى مَعْرِفَةِ حَقِّ رَبِّهِ وَ حَقِّ رَسُولِهِ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ مَاتَ شَهِيداً وَ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ وَ اسْتَوْجَبَ ثَوَابَ مَا نَوَى مِنْ صَالِحِ عَمَلِهِ وَ قَامَتِ النِّيَّةُ مَقَامَ إِصْلَاتِهِ لِسَيْفِهِ فَإِنَّ لِكُلِّ شَيْءٍ مُدَّةً وَ أَجَلًا .
براى سپاس از نعمت هاى خدا، او را سپاسگزارم و از او كمك مى خواهم كه بتوانم وظائف خود را در برابر حقوق او انجام دهم. خدائى است كه از نظر لشكر نيرومند و از نظر قدرت عظيم است. گواهى مى دهم كه محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلم بنده و رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلم است. مردم را به اطاعت از خدا دعوت كرد و با دشمنان خدا مبارزه نمود تا از دين الهى دفاع نمايد.
اتحاد مردم آن روز براى تكذيب محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلم و خاموش كردن نورش آن حضرت را سست نكرد. وظيفه شما اين است كه به پرهيزكارى پناه ببريد، زيرا تقوى رابطه اى است با خدا كه تكيه گاهش محكم و پناهگاهى است وسيع كه بام آن مرتفع است. به استقبال مرگ و لحظه هاى حساس آن بشتابيد و قبل از اين كه گريبان شما را بگيرد براى مرگ مهيا باشيد و پيش از اين كه بر شما وارد شود شما آماده آن باشيد، زيرا هدف زندگى قيامت است.
براى كسى كه درك كند مرگ واعظى خوب و براى نادان اندرزگوئى مناسب است. قبل از اين كه قبر و قيامت بيايد از تنگى قبر، شدت غم، ترس مكان، سختى انتقال، متلاشى شدن استخوانها، كر شدن گوش ها، تاريكى قبر، خوف عذابى كه وعده داده، سختى قبر و مسدود شدن آن، (از اين همه ناراحتى ها) آگاهيد.
ص 588
اى بندگان خدا خدا را خدا را در نظر داشته باشيد، زيرا دنيا شما را در مسير مرگ قرار داده شما و مرگ با يك ريسمان بسته شده ايد گويا شرائط و علامت- هاى قيامت آماده شده و زياده شدن علامت ها نزديك گرديده و شما را در مسير مردن قرار داده است.گويا قيامت سختى هاى خود را آشكار ساخته، سينه هاى خود را براى فرود آمدن آماده كرده، دنيا از مردم خود دست كشيده و آنها را از تحت تربيت و نگاهدارى خود بيرون فرستاده است. گويا قيامت مثل روز گذشته و ماه پايان يافته است، جديدش كهنه و چاقش لاغر است.قيامت در جايگاهى تنگ، كارهاى در هم و بزرگ، آتشى شديد كه آزار مى رساند، فريادش بالا مى رود، شعله هايش فروزان است، ماده هاى سوزنده اش شعله فراوان دارد، صداى آتش آن ترسناك، عمق آن زياد، ديگهاى آن بسيار گرم، كيفرهاى قيامت رسوا كننده، بر اثر تاريكى چشم نمى بيند، مركز و اطراف آن ظلمانى است، چاههاى عذاب داغ و اوضاع خيلى سخت است.
امتيازهاى بهشت
«در چنين شرائطى پرهيزكاران دسته دسته بسوى بهشت رانده ميشوند.» از عذاب در امانند، سختى قطع شده، آتش كنار رفته است، در خانه هاى آنها اضطرابى نيست، از مكان و آسايشگاه خود راضى هستند. اينها كسانى هستند كه كارهاى آنها در دنيا شايسته بوده و چشم هاى آنها گريان است. شب بر اثر ترس از عذاب خدا و استغفار همانند روز و بيدارند. روز آنان بر اثر وحشت از گناه و جدائى از مردم همانند شب است. خدا بهشت را قرارگاه آنان و ثواب را پاداششان قرار داده است. بهشتيان سزاوارترين مردم به بهشت و مردم آن مى باشند كه در قدرتى دائمى و نعمتى ثابت قرار خواهند داشت. وظيفه شما بندگان خدا اين است كه رعايت كارهائى را بنمائيد كه بر اثر آن
ص 589
كارها پيروزمندان شما پيروز مى گردند و با از دست دادن آنها بيهوده گران خسارت مى بينند.با كارهاى خود به استقبال مرگ برويد، زيرا شما رهن اعمالى هستيد كه قبلا فرستاده ايد. و مديون كارهائى مى باشيد كه پيش از مرگ ارسال داشته ايد. گويا مرگ بر شما نازل شده است، نه اجازه بازگشت هست و نه لغزشى را از شما مى پذيرند.
كنترل احساسات
از خدا مى خواهم كه ما و شما را در مسير اطاعت خود و فرمانبردارى از رسولش قرار دهد و از لطف فراوان خود از ما و شما صرفنظر كند. در جاى خود بمانيد با مشكلات بسازيد دست و شمشير را بميل زبانتان حركت ندهيد در چيزى كه خدا آنرا براى شما بصورت فورى واجب نكرده عجله نكنيد، زيرا كسى كه روى بستر بميرد و حق خدا، حق رسول صلّى اللّه عليه و آله و سلم و حق اهل بيت عليهم السلام را شناخته باشد شهيد از دنيا رفته است و پاداشش بعهده خداست و خدا ثواب كار خيرى را كه در نظر گرفته است به او عنايت ميكند و نيت جهادى كه در مغز داشته است جاى شمشير زدن را مى گيرد، هر چيزى وقت و زمانى دارد.
Links
[1] https://farsi.balaghah.net/node/2201
[2] https://farsi.balaghah.net/node/2203