مفتاح السعاده فى شرح نهج البلاغه
معرفى اجمالى
"مفتاح السعاده فى شرح نهج البلاغه" اثر محمدتقى نقوى قائنى خراسانى از علماى معاصر است كه به زبان عربى، شرحى ادبى بر كتاب نهج البلاغه سيد رضى نوشته است.
ساختار كتاب
در جلد اول، مقدمه اى بر كتاب نوشته و سپس به ترتيبى كه در كتاب نهج البلاغه سيد رضى است به شرح جملات اميرالمومنين تا پايان نهج البلاغه پرداخته است.
 گزارش محتوا
در ابتداى هر خطبه يا متن نهج البلاغه ابتدا چند جمله از متن نهج البلاغه ذكر شده و سپس لغاتى كه نياز به شرح داشته باشد آمده، آن گاه به شرح آن عبارت پرداخته است. وى با آوردن لفظ «و قوله»، عبارت نهج البلاغه را ذكر كرده و سپس به توضيح مطالب خود پرداخته است. وى در كتاب از نظرات شارحان و نويسندگان ديگر نيز استفاده نموده است و در مواقعى اقوال شارحان و مفسران در بعضى عبارت را اشاره مى كند. در نجف تصميم گرفته بود، شرحى بر نهج البلاغه بنويسد؛ در قائن مى خواست عهد خود را عملى كند. شرح را به فارسى شروع كرد. سه چهار جلدى هم پيش رفت و بعد كه منتقل شد به تهران، از اينكه آن شرح فارسى را ادامه دهد، منصرف شد و شرح فعلى را شروع كرد كه به زبان عربى است. با فراز و نشيب هايى كه در تهران داشت، آن را ادامه داد. كتاب شامل ١٧ جلد است كه هر جلد بين ۵٠٠ تا ۶٠٠ صفحه است. مولف زمانى كه اواخر كار نهج البلاغه بود، به قم خدمت آقاى گلپايگانى رفته، كه البته با ايشان خيلى آشنايى نداشت. از جلدهاى سابق براى ايشان برده بودند. آيت الله گلپايگانى به وى گفتند، اگر شما يك كارى هم بكنيد، بد نيست. گفتد چه كار؟ گفتند: همان طور كه نهج البلاغه را تحقيقى و مبسوط شرح كرده ايد، براى قرآن همچنين تفسيرى بنويسيد. گفت عمر ما كفاف اين كار نمى دهد. الان حدود ١۶ تا ١٧ سال است كه كار نهج البلاغه را انجام مى دهم. آن هم همين قدر مدّت مى خواهد. فرمودند، عمر دست من و شما نيست. شما كارتان را شروع كنيد؛ تا هر جا كه پيش برويد. نيّتتان كه خير باشد، ثوابش هست. مجلد سيزدهم از مجموعه ى مفتاح السعاده فى شرح نهج البلاغه شرح عربى نهج البلاغه است كه در آن، شارح ضمن درج اصلى كتاب به شرح لغوى، معنايى، مفهومى و محتوايى با استناد به آيات، احاديث، و اشارات علمى پرداخته است. اين مجلد شامل شرح خطبه هاى ١٩١ (قاصعه) تا ٢٠٩ است. در شمارگان چهارم از اين مجموعه كه به زبان عربى تدوين شده، خطبه هاى بيست و چهارم تا پايان خطبه ى چهلم از نهج البلاغه به همراه معنى خطبه با استناد به آيات و احاديث شرح داده شده است.
منبع:در پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله نهج البلاغه، بهار 1384 شماره 13 و 14، عنوان مقاله: بلاغت نهج البلاغه، نويسنده نقوى خراسانى، جليل تجليل و احمد خاتمى.