
آشنایی اجمالی با نهج البلاغه
از مجموع ۲۴۱ خطبه نهجالبلاغه ۸۶ خطبه موعظه و یا لااقل مشتمل بر یك سلسله مواعظ است مانند خطبه ۱۷۶ كه با جمله «انتفعوا ببیان الله» آغاز میشود و خطبه ۱۹۲ كه به خطبه قاصعه و خطبه ۱۹۳ كه به خطبه متقین معروف است. و از مجموع ۷۹ نامه در نهجالبلاغه، ۲۵ نامه تماما موعظه و یا متضمن جملههایی در نصیحت و اندرز و موعظه است.

حدیث غدیر و نهج البلاغه
حاکم نیشابوری به سند خود از رفاعة بن ایاس ضبّی از پدرش از جدّش [نُذَیر که از کبار تابعین است] آورده است که گفت: در روز جنگ جمل همراه علی بودیم. او به طلحه پیغام فرستاد که به دیدار من بیا، طلحه پیش امام آمد. امام گفت: تو را به خدا سوگند می دهم آیا از پیغمبر نشنیدی که می گفت: «من کنتُ مولاه فعلیٌ مولاه. اللهم والِ من والاه و عادِ من عاداه؟».

نهج البلاغه و اشعار شهریار(3)
با این سخن امام علی (ع) در فراق زهرای اطهر (س) :"اما حزنی فسر مد و اما لیلی فمسهد." " یا رسول الله ، در فراق دختر پاکت غم و اندوه من همیشگی و شب من بدور از خواب و آرامش من بی قرار است"(نهج البلاغه ،خطبه 202) تناسب دارد.

آفرینش انسان در نهج البلاغه
سپس از روح خود در آن دمید، پس به شکل انسان هشیارى در آمد که به تحرک برخاسته و ذهن و فکر و اعضاى خود را به خدمت مىگیرد، و از ابزار جابجائى استفاده مى کند، حق و باطل را مى شناسد، و از حواس چشیدن و بوئیدن و دیدن برخوردار است معجونى است با سرشتى از رنگهاى مختلف و اشیاى گرد آمده که برخى ضد یکدیگر بوده و برخى با هم متباین هستند، مانند: گرمى و سردى، ترى و خشکى، بدحالى و خوش حالى.

خلقت مورچه از نظر نهج البلاغه
منظور از این جمله که در انبار نگهداری می نماید این است که مورچه دانه را به درون خاک می برد به طور طبیعی دانه پس از مدتی رویش می کند و از خاک سر برمی آورد اما مورچه برای جلوگیری از این امر همه دانه ها را به دو نیم تقسیم می کند و مانع از بین رفتن روزیش می شود.

چگونگی و مراحل آفرینش جهان در قرآن و نهج البلاغه
پژوهش حاضر با عنوان چگونگی و مراحل آفرینش جهان، در پی آن است که آیات آفرینش جهان را در تفاسیر معاصر شیعه (المیزان و نمونه ) مورد بررسی قرار داده و در میان آنها حقایق ناب قرآنی را در زمینه های مبدا خلقت جهان، دوره های آفرینش وغیره روشن و آشکار سازد. برای این منظور مقدمه به تبین و پیشینۀ موضوع اختصاص یافته است و در قسمتهای بعد برخی از واژگان مفهوم شناسی شده و دیدگاه علامه طباطبایی و آیت ا... مکارم در پیدایش جهان تبیین شده است.

دعا از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه
بدان همان کسی که گنج های آسمان و زمین در اختیار اوست، به تو اجازه دعا و درخواست داده است و اجابت آن را نیز تضمین نموده، به تو امر کرده از او بخواهی تا به تو عطا کند و از او درخواست رحمت نمایی تا رحمتش را بر تو فرو فرستد. خداوند بین تو و خودش کسی قرار نداده که حجاب و فاصله باشد، تو را مجبور نساخته که به شفیع و واسطه ای پناه ببری و مانعت نشده .

فرازی از خطبه های نهج البلاغه در باب توحید
هر چه به ذات شناخته باشد ساخته است و هرچه به خود بر پا نباشد ديگرى اش پرداخته. سازنده است نه با به كار بردن افزار. هر چيز را به اندازه پديد آرد، نه با انديشيدن در كيفيت و مقدار. بى نياز است بى آنكه از چيزى سود برد. با زمان ها همراه نيست و دست افزارها او را يارى ندهد.

بهره ادبيات از سخنان امام علي(عليه السلام) (1)
آنان پس از قرآن کريم از هيچ گفته اي به اندازه ي کلام علي (ع) بهره نبردند. بر حسب ظاهر توجه ايرانيان به فقرات کوتاه از سخنان علي (ع)، پس از تأليف کتاب «مطلوب کل طالب» از رشيد و طواط اتفاق افتاده است. اين نکته قابل توجه است که گرچه نهج البلاغه، گرد آورده رضي در قرن چهارم است؛ اما بسياري از خطبه ها و کلمات امام علي (ع) در اسنادي، قرن ها پيش از نهج البلاغه موردبهره برداري ادبا بوده است.

بهره ادبيات از سخنان امام علي(عليه السلام) (3)
پس از گسترش زبان دري کمتر اثري را مي بينيم که به کلام امام آراسته نباشد.حکيم ابوالقاسم فردوسي (م: 416) در نظم شاهنامه بارها به صفات الهي، آفرينش آسمان و زمين، رستن گياهان، ريزش باران، پيدايش انسان، دادگري و فرجام ستمکاري اشارت داشته است. بي پرده پيداست که او در نظم خطبه هاي علي (ع) را پيشروي داشته است.
Pages