جامعيت و علم بيكران در نهج البلاغه
امام على (ع) آن چنان معانى ژرفى را در خود جاى داده اند كه در هر زمان، فهمى نو از آن لازم مى آيد و شرحى براى درك تعاليم آن حضرت نگاشته مى شود. گواه اين مدعى تعدد شرح هايى است كه در نهج البلاغه نوشته شده است. تا آن جا كه مرحوم علامه امينى ۸۱ شرح را نام مى برند و در الذريعه نيز از ۱۵۰ شرح ذكر به ميان آمده است (ر.ك: مهريزى، همان، ص ۱۶۳) و آيا تلاش فلاسفه و دانشمندان الهيات مى تواند به درك تمامى آنچه در كلمات توحيدى مغرت نهفته است راه يابد!
علم و عمل در نهج البلاغه علوی
آنکه بدون علم دست به کاری می زند مانند کسی است که بیراهه یا کژراهه را طی می کند که دوری وی از راه راست، جز بر دور شدن او از هدفش نخواهد افزود؛ و در مقابل، آنکه عالمانه به انجام کاری می پردازد نظیر شخصی است که صراط مستقیم را می پیماید
درآمدی بر معرفت پژوهی در نهج البلاغه
از مراجعه به واژه های معرفت شناختی در نهج البلاغه، به دست می آید که حقیقت شناخت، شبیه حقیقت نور است. امام علی(ع) در موارد زیادی واژه نور را برای علم استعاره آورده اند. همان طور که می دانید حقیقت نور «ظاهرٌ بنفسه و مظهرٌ لغیره» است، پس حقیقت علم هم «ظاهرٌ بنفسه و مظهرٌ لغیره» است.
