رابطه اخلاق و سیاست از دیدگاه امام علی« علیه السلام »
امام علي عليه السلام معتقد به يك »سياست اخلاقي« در حكومت داري مي باشد و اخلاق را به عنوان يك عنصر نظارتي دروني براي مهار و كنترل قدرت تلقي نموده و هرگز بين آن دو مقوله تفكيك قائل نمي شود و سياست منهاي اخلاق را سياست اسلامي نمي داند .
فرهنگ سياسي كوفيان در روزگار امام علي ابن ابي طالب(ع) (1)
گرفتاري اجتماعي و آزمون انساني شما به وضع روزگاري درآمده است كه خدا پيامبرش را برانگيخت، سوگند به كسي كه او را «به حق» و بر آن پايه اي كه بايد برانگيخت؛ بي گمان به سختي بايد زير و رو شويد و با دقت از غربال حق بگذريد و پي در پي و بي گذشت با كفگير داد در ديگ اجتماع به هم زده شويد تا اينكه افراد به ناحق در زير قرار گرفته، به حق و شايستگي به سطح بالاي اجتماعي بيايند و كساني كه به ناشايستگي و بر اثر روابط ناسالم اجتماعي، در بالا جاي گرفته اند، در جاي درست خود در پايين قرار بگيرند...»
جايگاه نهج البلاغه در انديشه سياسى اسلام(از آرمان تا واقعيت)
فرهنگ رجايى در كتاب معركه جهان بينى ها سعى مى كند با استفاده از رهيافتى كه خود آن را ((رهيافت سياست)) مى نامد و آن را در ادامه روش تحليلى ارسطو مى بيند، به فهم دقيق تر انديشه سياسى در ايران قبل و بعد از ظهور اسلام بپردازد. از نظر او در هر دو دوره قبل و بعد از اسلام، جهان بينى غالب در سياست، جهان بينى خيمه اى بوده است. وى با استفاده از اين رهيافت به معرفى پنج قالب فكرى مى پردازد كه عبارتند از شيوه فقاهتى، شيوه ادبا (اندرزنامه نويسى)، شيوه تاريخى، شيوه عرفانى و شيوه فلسفى.
اندیشه های سیاسی اجتماعی موجود در آثار علامه سید شریف رضی(2)
نصاری دچار انحراف در عقیده شدند و معتقد گشتند که راهبان و کشیشان قادر به زنده کردن مردگان و امثال آن هستند درست همان کارهایی که جز از خدا ساخته نیست و اگر احیاناً برخی از انبیاء قدرت انجام چنین کاری را داشته اند فقط بعنوان معجزه بوده که خداوند برای اثبات صدق دعوی ایشان به آنان داده است.
وقت شناسی سیاسی
امیرمؤمنان که سابقه سوء ابوسفیان را می دانست و شرائط را مساعد نمی دید در پاسخ آن ها سخنی فرمود که در نهج البلاغه در خطبه 5 آمده است.نخست فرمود: ای مردم! امواج کوه پیکر فتنه ها را با کشتی های نجات درهم بشکنید، و به اختلاف و پراکندگی دامن نزنید.و در پایان فرمود: و مجتنی الثّمره لغیر وقت ایناعها کالزّارع بغیر ارضه: «دست انداختن به میوه ای که هنوز نرسیده، مانند بذر پاشی در زمین شوره زار و نامساعد می باشد».
نصیحت به عثمان
در این نصیحت، پس از ذکر شکایات و اعتراضات مردم و ... فرمود: بدان که بهترین بندگان خدا، در پیشگاه او، رهبر عادلی است که خود هدایت یافته و دیگران را هدایت می کند، سنّت معلوم اسلامی را بر پا و استوار می دارد و سنت مجهول را می میراند. سنت های اسلام، روشن و مشخص می باشند، و بدعت ها نیز با نشانه هائی که دارند آشکارند.
اخلاق سیاسی در سیره ی امام علی(ع)
پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم، ابوبکر به خلافت رسید. ابوسفیان که در پی فرصتی برای ایجاد فتنه در جامعه ی نوپای اسلامی بود، از امیرمومنان خواست خلافت ابوبکر را نپذیرد و گفت: «اگر بخواهم، زمین را از سرباز و اسب پر می‌کنم و خلافت را از او می‌ستانم. »
سیره سیاسی امام علی علیه السلام
قاطعیتها و نرمشهای مولا کجا و چگونه بود؟ معیارهای مولا در نصب و عزلها چه بود؟ راز به کار گماردن برخی از افراد ناصالح یا ابقای آنها در مسوولیت چه بود؟ آیا اینان از آغاز ناصالح بودند؟ یا بعدا به انحراف کشیده شدند؟ چه شیوه‌‌هایی امام در عزل کارگزاران داشت؟ با کارگزاران صالح ناتوان چگونه رفتار می‌کرد؟
