تاریخچه پیدایش خوارج (2)
در این میان، نباید از نقش کسانی که کینه و حسد امیرمؤمنان، علی علیه السلام را در دل داشتند ولی ناچار در سپاه آن حضرت قرار گرفته بودند به سادگی گذشت. این افراد همواره در پی فرصتی بودند تا به امام علیه السلام ضربه ای وارد و آنچه را مدت ها پنهان کرده بودند آشکار سازند و چنین فرصتی را بهترین زمان برای آغاز پرخاش گری و طغیان خود و هم فکرانشان می دیدند؛
تاریخچه پیدایش خوارج (1)
در این مقاله و سلسله مقالات بعدی به تاریخچه، خاستگاه، روند شکل گیری و زمان پیدایش یکی از فرقه هایی که جامعه اسلامی را با چالش های زیادی مواجه کرده است،خواهیم پرداخت که درضمن بحث، عوامل پیدایش خوارج، چگونگی شکل گیری نبرد صفین و زمینه های پذیرش حکمیت تجزیه و تحلیل خواهد شد؛ همچنین تلاش شده است افراد مؤثّر در این توطئه ها معرفی شوند.
تاریخچه پیدایش خوارج (3)
خوارج به گفت وگو نشسته، برای پذیرش حکمیت استدلال هایی آوردند و با آنان به بحث و مناظره پرداختند و در راه هدایت آنها تلاش های فراوانی کردند؛ در نتیجه، چند هزار نفر از صفوف خوارج جدا و به سپاه امام(ع) ملحق شدند؛ این گواه است که این ساده اندیشان از سران حیله گر خود فریب خورده بودند؛ پس باید حساب جمعیتی ساده اندیش را از سیاست بازان و توطئه گران جدا دانست.
ذوالخُوَیْصِره
کم تر منبع تاریخی و روایی یافت می شود که از ذکر این ماجرا خالی باشد، بلکه به جرأت می توان گفت تمام منابع متقدم در این بخش از سیره ی رسول اکرم صلی الله علیه و آله به این قضیّه اشاره کرده اند.
نقش خوارج در شهادت امیرمؤمنان(ع)
این مقاله به چگونگی پیدایش خوارج، معانی لغوی و اصطلاحی این واژه، نقش این گروه در شهادت امیرمؤمنان وشبهات مربوط به آن پرداخته است که درضمن بحث به صورت گذرا به برخی ازعقاید این گروه اشاره می شود. همچنین تلاش شده است، با استفاده از منابع دست اول تاریخی، عاملان شهادت امام علی معرفی شده واین مسئله مورد تجزیه وتحلیل قرارگیرد.
جنگ نهروان
طبرى در تاريخ خود روايت كرده است:هنگامى كه على (ع) مى خواست،ابو موسى را براى حكميت روانه كند،دو تن از خوارج به نامهاى زرعة بن برج طايى و حرقوص بن زهير سعدى نزد وى آمدند و گفتند حكميت تنها از آن خداست.على (ع) گفت:حكميت مخصوص خداوند است.حرقوص به آن حضرت گفت:از گناه خود توبه كن و از حكميت دست بردار و ما را به طرف دشمن بر تا با آنها بجنگيم .على (ع) فرمود:اين را به شما گفته بودم اما شما از سخن من سرتافتيد.
رهبری خوارج در جنگ نهروان
سپس حمزة بن سِنان اسدى گفت: اى جماعت! رأى همان است كه شما انديشيديد. پس كار خويش را به مردى از خود بسپاريد؛ زيرا شما را پشتوانه(امام) و تكيه گاهى بايد باشد و نيز پرچمى كه زير آن گرد آييد و به سوى آن بازگرديد.
مناظره با خوارج
امام به ابن عباس فرمود: «لَا تُخَاصِمْهُمْ بِالْقُرْآنِ فَإِنَّ الْقُرْآنَ حَمَّالٌ ذُو وُجُوهٍ تَقُولُ وَ یَقُولُونَ وَ لَكِنْ خَاصِمْهُمْ بِالسُّنَّهِ فَإِنَّهُمْ لَنْ یَجِدُوا عَنْهَا مَحِیصاً؛ به وسیله آیات قرآن با خوارج مناظره مکن، زیرا قرآن کتابی است که می توان آیاتش را با احتمالات و توجیهات گوناگون معنی کرد، تو چیزی می گویی و آنها چیز دیگر (و سخن به جایی نمی رسد) ولی با سنت پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم) با آنها بحث کن که در برابر آن پاسخی نخواهند یافت
