39.وَ قَالَ(عليه السلام ):لِسَانُ الْعَاقِلِ وَرَاءَ قَلْبِهِ وَ قَلْبُ الْأَحْمَقِ وَرَاءَ لِسَانِهِ
و هذا من المعاني العجيبة الشريفة و المراد به أن العاقل لا يطلق لسانه إلا بعد مشاورة الروية و مؤامرة الفكرة
و الأحمق تسبق حذفات لسانه و فلتات كلامه مراجعة فكره و مماخضة رأيه فكأن لسان العاقل تابع لقلبه و كأن قلب الأحمق تابع للسانه
و قد روي عنه ( عليه السلام ) هذا المعنى بلفظ آخر و هو قوله:قَلْبُ الْأَحْمَقِ فِي فِيهِ وَ لِسَانُ الْعَاقِلِ فِي قَلْبِهِ و معناهما واحد
و فرمود (علیه السلام): زبان خردمند آن سوى دل اوست و دل بى خرد آن سوى زبانش.
رضى گويد: اين از معانى عجيب و شريف است. مراد اين است كه عاقل زبان نمى گشايد مگر پس از آنكه با انديشه و فكر خود مشورت كند
و بى خرد، سخنان بيهوده اش بر فكر و تأمل و انديشه اش پيشى گيرد. گويى زبان عاقل، تابع دل اوست و دل احمق، تابع زبان اوست
اين معنى از آن حضرت به عبارات ديگرى هم آمده است، مانند اين عبارت: دل احمق در دهان اوست و زبان عاقل در دلش و هر دو يك معنى است.
قبلی [1] بعدی [2]Links
[1] https://farsi.balaghah.net/node/8539
[2] https://farsi.balaghah.net/node/8541