متن عربی

[105] .قَالَ (علیه السلام): (1) لَقَدْ عُلِّقَ بِنِيَاطِ هَذَا الْإِنْسَانِ بَضْعَةٌ هِيَ أَعْجَبُ مَا فِيهِ وَ [هُوَ] ذَلِكَ الْقَلْبُ وَ ذَلِكَ أَنَّ لَهُ مَوَادَّ مِنَ الْحِكْمَةِ وَ أَضْدَاداً مِنْ خِلَافِهَا 

(2)فَإِنْ سَنَحَ لَهُ الرَّجَاءُ أَذَلَّهُ الطَّمَعُ وَ إِنْ هَاجَ بِهِ الطَّمَعُ أَهْلَكَهُ الْحِرْصُ

(3)وَ إِنْ مَلَكَهُ الْيَأْسُ قَتَلَهُ الْأَسَفُ وَ إِنْ عَرَضَ لَهُ الْغَضَبُ اشْتَدَّ بِهِ الْغَيْظُ

(4)وَ إِنْ أَسْعَدَهُ [الرِّضَا] الرِّضَى نَسِيَ التَّحَفُّظَ وَ إِنْ غَالَهُ الْخَوْفُ شَغَلَهُ الْحَذَرُ

(5)وَ إِنِ اتَّسَعَ لَهُ الْأَمْرُ اسْتَلَبَتْهُ الْغِرَّةُ وَ [إِنْ أَصَابَتْهُ مُصِيبَةٌ فَضَحَهُ الْجَزَعُ وَ إِنْ أَفَادَ مَالًا أَطْغَاهُ الْغِنَى‏]

(6)إِنْ أَفَادَ مَالًا أَطْغَاهُ الْغِنَى وَ إِنْ أَصَابَتْهُ مُصِيبَةٌ فَضَحَهُ الْجَزَعُ وَ إِنْ عَضَّتْهُ الْفَاقَةُ شَغَلَهُ الْبَلَاءُ

(7)وَ إِنْ جَهَدَهُ الْجُوعُ [قَعَدَتْ بِهِ الضَّعَةُ] قَعَدَ بِهِ الضَّعْفُ وَ إِنْ أَفْرَطَ بِهِ الشِّبَعُ كَظَّتْهُ الْبِطْنَةُ

(8)فَكُلُّ تَقْصِيرٍ بِهِ مُضِرٌّ وَ كُلُّ إِفْرَاطٍ لَهُ مُفْسِدٌ.

متن فارسی

امام (عليه السّلام) فرمود: (1)(به رگی از این انسان قطعه گوشتی آویزان شده که عجیب ترین چیز در او است و آن قلب می باشد، برای آن مواد و اوصافی از حکمت و اضدادی بر خلاف آنها است.

(2)پس اگر برای او امید عارض شود طمع او را ذلیل می کند، واگر در او طمع به هیجان آید عارض شود غیظ در او شدت یابد.

(3)و اگر رضایت و خوشحالی او را یار شود خویشتن داری را فراموش می کند، و اگر ترس و خراس او را فراگیرد حذر و اجتناب او را مشغول می سازد.

(4) واگر ایمنی او را فراگیرد غفلت و غرور عقل او را میرباید، و اگر مصیبتی به او رسد بی تابی او را رسوا می کند.

(5)اگر مالی بدست بیاورد، توانگری او را به طغیان میدارد، و اگر فقر و نداری او را بگزد بلا و گرفتاری او را مشغول می نماید.

(6)اگر گرسنگی او را به زحمت اندازد ناتوانی او را زمینگیر می کند، واگر سیری او زیاد باشد پری شکم او را ناراحت می کند.

(7)پس هر کوتاهی از حد او به او زیان آور است، وهر زیاده روی به او فساد و تباهی آور است.