[458] .قَالَ (علیه السلام):(1) الْعَيْنُ وِكَاءُ [السَّتَهِ] السَّهِ.
(2)[قال الرضي [رحمه الله تعالى] و هذه من الاستعارات العجيبة كأنه [شبه] يشبه [السته] السه بالوعاء و العين بالوكاء فإذا أطلق الوكاء لم ينضبط الوعاء
(3)و هذا القول في الأشهر الأظهر من كلام النبي (صلی الله علیه و آله و سلم)و قد رواه قوم لأمير المؤمنين (علیه السلام) و ذكر ذلك المبرد في [الكتاب] كتاب المقتضب في باب اللفظ بالحروف- [قال الرضي] و قد تكلمنا على هذه الاستعارة في كتابنا الموسوم بمجازات الآثار النبوية]
458 امام (عليه السّلام) فرمود:چشم دهان بند دُبُر است.
(2)و این از کنایه های عجیب است گویا که دُبُر انسانرا به ظرفی (مثلاً مشگی) تشبیه نموده، و جشم را به بند دهان آن، پس هنگامی بند گشوده و آزاد شود ظرف مضبوط نمی ماند.
(3)و این سخن بنابر مشهور و ظاهراً از سخنان رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم است، و گروهی آنرا سخن امیرالمؤمنین علیه السلام دانسته اند. و این مطلب را«مبرّد» در کتاب «المقتضب» در باب «اللفظ بالحروف» ذکر نموده است، و ما درباره این کنایه در کتاب خود بنام«مجازات الاثار النبویّه» گفتگو کرده ایم.
قبلی [1] بعدی [2]Links
[1] https://farsi.balaghah.net/node/7897
[2] https://farsi.balaghah.net/node/7895